Tussen 1985 en 1987 trok Novotel een hotel op in het historische centrum van Gent naar ontwerp van Studiebureau Arrow van Willy Verstraete.

Historiek

Tussen 1985 en 1993 werden in de historische binnenstad van Gent heel wat nieuwe hotels voor toerisme en congressen gerealiseerd, vaak in de vorm van integratiearchitectuur. Eén van de belangrijkste is dat van Novotel dat in 1982-1983 ontworpen werd door studiebureau Arrow van Willy Verstraete met medewerking van onder andere de Dienst Monumentenzorg en Stadsarcheologie van de stad Gent.

In september 1984 diende Novotel hiervoor een eerste bouwaanvraag in, inclusief de sloop van drie woningen in de Hoogpoort. De bijhorende plannen dateren van 3 september 1984 en verschillen enigszins van de uitgevoerde toestand. Zo had het linkerdeel aan het Goudenleeuwplein vier vierkante dakkapellen in plaats van de uitgevoerde doorlopende, deels rondboogvormige vensterpartij onder de kroonlijst. Op 31 januari 1985 verleende het schepencollege een vergunning op basis van deze plannen.

De reacties op de bouwaanvraag waren overwegend positief omwille van de geslaagde, stedenbouwkundige integratie van dit grote complex in een uiterst gevoelige, historische context, als een ogenschijnlijk organisch gegroeid geheel van volumes. De stedelijke Dienst Monumentenzorg en Stadsarcheologie gaf een gunstig advies omdat het ontwerp tot stand was gekomen in nauwe samenwerking met de instellingen bevoegd voor monumenten- en landschapszorg. En ook bij de uitvoering in 1985-1986 werden op vraag van die dienst zoveel mogelijk resten van middeleeuwse stenen behouden en geïntegreerd, zowel aan het Goudenleeuwplein als aan de Hoogpoort. Zo werd de kelder van Het Hemelrijk omgevormd tot receptiezaal en bar, en bleef een dwarse muur uit Doornikse kalksteen van het Gruuthuus behouden als blikvanger in de inkompartij. Begin 1985 gaf ook de administratie voor Ruimtelijke Ordening en Leefmilieu, Bestuur voor Monumenten en Landschapszorg haar akkoord met het globale concept omdat dit van meet af aan met haar besproken was. Zij formuleerde wel enkele kleinere opmerkingen en betreurde vooral dat ook de KCML niet betrokken was bij de opmaak van de plannen. Enkel de Commissie van Monumenten en Stadsgezichten van de Stad Gent (een onafhankelijk adviesorgaan) was ronduit vernietigend voor het ontwerp (“schaarse excessen van misplaatst experiment”) en vond het onverenigbaar met de unieke en kostbare omgeving.

De eerstesteenlegging vond plaats op 23 mei 1985. Begin 1986, op een moment dat de bouw al vrij ver gevorderd was, werd nog een nieuwe bouwaanvraag ingewilligd omwille van het inrichten van een brandweertoegang aan de Hoogpoort. Hiervoor dienden enkele zuilen te sneuvelen maar naar aanleiding hiervan werden ook enkele andere, vormelijke aanpassingen aangevraagd, zoals het aangepaste linkerdeel aan het Goudenleeuwplein. De Commissie van Monumenten en Stadsgezichten van de Stad Gent oordeelde dat dit laatste een verbetering inhield omdat de gevel aan het Goudenleeuwplein nu meer eenheid vertoonde maar ze behield haar negatief advies.

Beschrijving

Het hotelcomplex bestaat uit een L-vormig volume op de hoek van de Hoogpoort en de Stadshuissteeg en een geknikt, T-vormig volume aan het Goudenleeuwplein met daartussen een binnentuin boven een ondergrondse parking. De voorgevel aan het Goudenleeuwplein bestaat uit twee delen waardoor de indruk van grootschaligheid vermeden wordt. Het linkerdeel aan het Goudenleeuwplein, die de aanzet vormt van de Donkersteeg telt drie bouwlagen onder een zadeldak, het rechterdeel vier bouwlagen onder een geknikt schilddak, net zoals het L-vormige volume op de hoek van de Stadhuissteeg en de Hoogpoort.

De standaard straatgevel van dit complex bestaat uit een gepleisterde en witgeschilderde lijstgevel met een sokkel van één bouwlaag die grotere rechthoekige muuropeningen bevat en uitgewerkt is met een gestileerde bossage. De verdiepingen zijn meer gesloten en hebben kleinere vierkante vensters met twee smalle rechthoekige vensters aan weerszijden, samen gevat in een ruimer vierkant kader. De bekroning bestaat uit een gestileerde kroonlijst met eenvoudige geometrische decoratie. De gevels van het L-vormige volume aan de Hoogpoort en Stadhuissteeg worden daarnaast gekenmerkt door het spaarzaam toepassen van een rondboogvormig verdiept gevelvlak op de eerste verdieping, de hoge inrijpoort aan de Hoogpoort en de ronde toren op de hoek van de Hoogpoort en de Stadhuissteeg (met meer klassieke, smalle rechthoekige vensters, en een eenvoudig fries van vierkanten).

De gevel aan het Goudenleeuwplein vertoont meer variatie: het rechterdeel heeft centraal boven de inkom een gebogen uitbouw met smalle vensters. De begane grond is bekleed met een rozige natuursteen en gedecoreerd met vierkante motieven boven- en onderaan. Bovenaan is dit volume afgewerkt met een vooruitstekende kroonlijst op fijne kolommen, aan de rechterzijde rondboogvormig, waarachter zich een doorlopende vensterregister bevindt. Het linkerdeel heeft een gelijkaardige bekroning en is onderaan voorzien van een colonnade van twee verdiepingen die verwijst naar het verdwenen steen “Het Gruuthuus”. De verhoogde, beglaasde begane grond wijkt terug onder de uitbouw van de bovenverdiepingen.

Het gevelbeeld aan de binnentuin is gevarieerd en bestaat uit een combinatie van de typische opbouw van de straatgevels, meer gesloten hoekvolumes met kleine vierkante vensters, gevels met grotere, rechthoekige vensterpartijen en een vierkante roedeverdeling onder een fries van kleine vierkante vensters, oude achtergevels met stenen kruisvensters (zijde Goudenleeuwplein) en een laag, bijna volledig glazen volume.