erfgoedobject

Zwembad Rooigem

bouwkundig element
ID
307186
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307186

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Zwembad Rooigem
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Begin jaren 1960 werd een modernistisch stedelijk zwembad met politiekantoor opgetrokken in de Gentse wijk Rooigem-Brugsepoort naar ontwerp van Willy Friant en Robert Rubbens.

Historiek

Begin jaren zestig werd een nieuw stedelijk zwembad met politiekantoor opgetrokken in de Gentse wijk Rooigem-Brugsepoort. De modernistische plannen hiervoor werden eind 1959 aangenomen door het schepencollege en begin 1960 vastgesteld door de gemeenteraad. De ontwerpers waren de Gentse architecten Willy Friant en Robert Rubbens die hiervoor ook al eerder plannen hadden gemaakt; hun eerste voorontwerp dateert zelfs van 1954. In dezelfde periode ontwierp Rubbens ook het modernistische flatgebouw aan de overzijde van de Nimfenstraat. In 1997 werd het zwembad ingrijpend gerenoveerd naar ontwerp van architectenbureau L. Derycke maar de gevelarchitectuur bleef hierbij grotendeels behouden. Waarschijnlijk werden toen de monumentale, kleurrijke tegelkunstwerken aangebracht aan de noord- en zuidwand van de zwembadhal.  

Beschrijving

Half vrijstaand bouwvolume met een oostelijke voorgevel aan de Peerstraat, een zuidgevel aan de Nimfenstraat en een westgevel aan de Nekkersputstraat. Het noordoostelijke deel aan de Peerstraat wordt ingenomen door het politiekantoor, de rest door het zwembad.

Het zwembad bestaat uit vijf rechthoekige volumes van verschillende omvang en hoogte onder licht hellende zadeldaken die gecombineerd worden tot een vlinderdak. De overdekte inkom van het zwembad bevindt zich aan de Peerstraat, op de hoek met de Nimfenstraat, vier treden boven het straatniveau. In het verlengde van deze inkom, langs de Nimfenstraat bevinden zich volgens de oorspronkelijke bouwplannen kleinere lokalen, op de begane grond onder andere berg- en personeelsruimtes, op de eerste verdieping centraal de cafetaria die aan de noordzijde uitgeeft op het zwembad met aansluitend een westelijk dakterras, en aan de oostzijde, boven de inkom, een turnzaal. Tussen de inkom en het politiekantoor aan de Peerstraat bevindt zich een teruggetrokken bouwvolume van twee bouwlagen, van de straat afgeschermd door een voortuin met bomen, waarin de kleedcabines zijn ondergebracht. Aan de Nekkersputstraat ten slotte, ten westen van de kleedcabines, bevindt zich het grootste en hoogste volume. Dit bevat het grote zwembad met aan de oostzijde bovenaan een publiekstribune. Een lager en kleiner, aansluitend volume ten noorden daarvan en ten westen van het politiekantoor, bevat een instructiebad. Beide zwembaden bevinden zich op de eerste verdieping en vormen één open ruimte.

De gevelarchitectuur van dit complex is modernistisch maar heeft een klassieke opbouw met een brede kroonlijst in beton – volgens de plannen “met kwartsbezetwerken” – en een plint in blauwe hardsteen. Het parement bestaat uit betonpanelen (volgens de plannen “met zichtbare zijden in kwartsiet”) in een kenmerkend patroon (afwisselend twee lagen van grotere vierkante panelen, en één laag van smalle horizontale panelen). Enkele geveldelen, voornamelijk aan de zijkanten, hebben een parement van bruine baksteen (“oud brons” volgens de plannen).

Aan de Peerstraat is de voorgevel op de hoek met de Nimfenstraat onderaan volledig opengewerkt. Het bovengedeelte hiervan is blind met het typerende parement van betonpanelen en links een uitkragend verticaal blok in blauwe hardsteen dat volgens de plannen diende voor een beeldhouwwerk. De gevel van het terugspringende volume rechts hiervan omvat negen traveeën waarvan de meest linkse smaller is en uitgewerkt met een bakstenen parement. De overige acht traveeën hebben het typerende parement van betonpanelen, geritmeerd door lisenen en geopend door hoog geplaatste bandvensters op de eerste en tweede verdieping, en smalle keldervensters. De bakstenen achtergevel van het achterliggende, hoger oplopende zwembad is niet zichtbaar vanaf de straat maar wordt ook geopend door bandvensters.

De zuidgevel aan de Nimfenstraat telt ook negen traveeën, alle met het typerende parement van betonpanelen en geritmeerd door lisenen. De drie rechtse traveeën maken deel uit van het hoger oplopende en uitspringend hoekvolume en worden gekenmerkt door een volledig opengewerkte begane grond (met vensters in de twee linkse traveeën) en door hoog geplaatste bandvensters bovenaan. Uiterst rechts, boven de overdekte inkom bevat de gevel het opschrift “STEDELIJK ZWEMBAD ROOIGEM”. De overige zes traveeën vormen een iets lager volume, dat aanleunt tegen de blinde bakstenen zijgevel van het hogere zwembadvolume. De drie rechtse traveeën van dit lagere volume hebben een gelijkaardige gevelindeling met bandvensters op de bovenverdieping, en een meer gesloten benedenverdieping met horizontale vensters en links een inkom met trap. De drie linkse traveeën van dit volume zijn dan weer volledig opengewerkt bovenaan (ingevuld met ramen in de twee rechtse traveeën en een claustra ter hoogte van het dakterras links), en eerder gesloten onderaan (met bandvensters in de twee rechtse traveeën). De zes linkse traveeën bevatten ook smalle keldervensters, met uitzondering van de deurtravee.

De zijgevel van dit volume, aan de zijde van de Nekkersputstraat springt terug ten opzichte van de blinde bakstenen zijgevel van het zwembadvolume en is uitgewerkt in een gelijkaardig, betonnen parement. Opvallend is het contrast tussen een vrij gesloten onderbouw en de volledig geopende bovenverdieping, ter hoogte van het dakterras waarvan de wanden ook met betonpanelen zijn uitgevoerd en dat ook ter hoogte van het dak is opengewerkt. Volgens de plannen was een kunstwerk voorzien boven de ramen en deuren die uitgeven op het dakterras maar dit bleef waarschijnlijk onuitgevoerd.

De westgevel aan de Nekkersputstraat wordt geflankeerd door de volumes van het grote zwembad en het instructiebad, waarvan de gevels één doorlopend geheel vormen, weliswaar van verschillende hoogte. Gevat tussen muurdammen van baksteen, worden deze dertien traveeën (vier lage en negen hoge) volledig uitgewerkt met het typerende betonnen parement, en geritmeerd door lisenen. Deze gevel kenmerkt zich door het contrast tussen de gesloten onderbouw (enkel een smal venster), en de bijna volledig opengewerkte bovenverdiepingen.

Het politiekantoor aan de Peerstraat bestaat uit vier rechthoekige volumes van verschillende omvang en hoogte die in een U-vorm geschikt zijn rond een kleine binnentuin, onder lage schilddaken. De straatgevel is sterk opengewerkt en kenmerkt zich door het contrast tussen een lager linkerdeel met een parement in betonpanelen, en een hoger rechterdeel met bakstenen parement.

Het oorspronkelijk fijne stalen schrijnwerk is op verschillende plaatsen al vernieuwd, voornamelijk aan de zijde van de Nimfenstraat, weliswaar met behoud van de oorspronkelijke roedeverdeling.

  • Stadsarchief Gent, reeks F plannen van stadsgebouwen, map 32/c-e, Zwembad Rooigem.

 


Auteurs: Vandeweghe, Evert
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Zwembad Rooigem [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307186 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.