Teksten van Kasteeldomein van Elverdinge

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/30725

Kasteel Elverdinge (Elverdinge - WOI) ()

Gelegen ten zuidwesten van de kerk van Elverdinge, op adres Vlamertingsestraat 83. Het kasteel is gelegen in een groot domein.

Historische achtergrond

In Elverdinge, dat tijdens de oorlog enkele kilometers achter het front lag, heerste gedurende de ganse oorlog een heel drukke militaire activiteit. De gemeente werd zowel door Franse als door Engelse troepen ingepalmd, hoevegebouwen en kampementen deden dienst als slaapplaatsen of medische posten, smalsporen zorgden voor de bevoorrading van de troepen, winkeltjes voor de extra-bevoorrading… Het gevolg van dit alles was dat het dorp een uitstekend doelwit was voor de vijandelijke artillerie.

De kerk van Elverdinge raakte volledig vernield tijdens beschietingen op zondag 18 april 1915. Het kasteel van Elverdinge werd gebruikt als hoofdkwartier voor verschillende eenheden. Op 13 januari 1918 brak brand uit in het kasteel, hoogstwaarschijnlijk het gevolg van onoplettendheid vanwege de Britse koks.

Het kasteel werd onder leiding van architect Jules Coomans uit Ieper heropgebouwd in 1925. De buitenmuren konden behouden worden. Het oude 18de-eeuwse kasteel werd zodoende naar zijn oorspronkelijk uitzicht op de vooroorlogse plaats heropgetrokken.

Beschrijving

Eclectisch kasteel, met neorenaissancistische inslag in groot kasteelpark gelegen.

  • COOMBS R. 2001: Before endeavour fades. A guide to the battlefields of the First World War, London.
  • DELEPIERE A.-M., HUYS M. & LION M. 1987: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Ieper, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11N1, Brussel - Turnhout.
  • TAMBORYN C. & P. s.d.: Geschiedenis van Elverdinge voor, tijdens en na den grooten oorlog 1914-18, Brugge.

Bron: WOI Relict (1524): Kasteel Elverdinge (Elverdinge - WOI)
Auteurs:  Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein van Elverdinge [online], https://id.erfgoed.net/teksten/196104 (geraadpleegd op ).


Landhuis en aanhorigheden ()

Kasteel, Vlamertingestraat 83, 83A, gelegen in de dorpskom, ten noordoosten van de kerk, midden prachtig beboomd park met grote vijver en paden met grind. Ten zuidoosten, lange toegangsdreef, de "Warande" genaamd, afgezoomd met populieren, uitlopend op de Sint-Livinusstraat; aan straatzijde beveiligd door middel van gietijzeren toegangshek met voluten. Ten noordwesten ommuurde moestuin met achterliggende tuiniers- en conciërgewoning.

Volgens Sanderus werd het eerste kasteel, gelegen ten westen van en nabij de kerk, op een omwalde terp, in 1639 gebouwd door Adriaan Van de Borcht. In 1750 vervangen door een buitenplaats in rococostijl. In 1874 bouwde Markies Victor d'Ennetières een neorenaissancistisch kasteel, ten zuidwesten van het bestaande; het park werd heraangelegd: grote vijver ten zuiden, een ijskelder ten noorden, een rieten zomerhuisje en Chinees paviljoen en een kleiner verblijfje voor aanverwanten, een moestuin met serre en hovenierswoning, ten zuidwesten. Het oude kasteel deed sinds 1879 dienst als meisjesschool en als parochiaal centrum. Tijdens de Eerste Wereldoorlog hoofdkwartier van de geallieerden. In 1917 brandde het kasteel uit, de muren bleven bewaard. Het kasteel werd naar ontwerp van architect Jules Coomans (Ieper), met behoud van de buitenmuren en onder een aangepaste bedaking in 1925 heropgebouwd. Het oude 18de-eeuwse kasteel werd naar zijn oorspronkelijk uitzicht op de vooroorlogse plaats heropgetrokken, als aanhorigheid.

Eclectisch kasteel, met neorenaissancistische inslag. Gebouw met rechthoekige plattegrond van tien traveeën en twee bouwlagen en verhoogde begane grond. Kort overstekend schilddak (leien) voorzien van houten dakvensters en lucarnes, en typerende dakvensters met in- en uitzwenkende belijning eindigend op een gebogen fronton. Gobertangestenen parement; gebruik van arduin voor sokkel met bossage en hoekstenen. muurbanden en omlijstingen. Zij- (links) en hoekrisaliet (rechts), respectievelijk onder afgewolfd zadeldak en onder tentdak; in de oksel van laatstgenoemde, vierkante traptoren overgaand in zeszijdige top, onder afgeknot tentdakje; gevelstenen met E.B. op de borstwering. Begane grond verlevendigd door horizontale banden. Hoekbanden ter aflijning van gevel en risalieten. Gekorniste puilijst. Veelzijdige, hoge schoorstenen op vierkante basis. Rechthoekige muuropeningen in geriemde omlijsting, voornamelijk houten kruisramen met kleine roedeverdeling. Geaccentueerde, centrale deurtravee: vleugeldeur gevat tussen twee geblokte pilasters, waarboven casementen met blazoen; bovenvenster tussen Ionische pilasters; bordes. Analoge zuidoostgevel. Twee zijrisalieten onder afgewolfde zadeldaken, ertussen terras afgezet met balustrade tussen postamenten. Twee aan twee gekoppelde vensters. Linker zijgevel. Uitgespaard terrasje, afgezet met balustertjes en Ionische zuil middenin, op de bovenverdieping. Ten noordoosten (Bollemeersstraat 21A-C), aanhorigheden, met neorococo-inslag. Complex van twee bouwlagen bestaande uit een middenpartij van negen traveeën. onder schilddak (leien) en twee vooruitspringende, haakse vleugels van twee traveeën, afgelijnd met hoekpilasters, onder mansardedak. Bedaking onder brok en door houten dakkapellen onder gebogen kroonlijst. Verankerde gele baksteenbouw. Rechthoekige muuropeningen. Traditiegebonden houtwerk zie onder meer kruisramen en deurvensters met kleine roedeverdeling. Zijgevels geritmeerd door pilasters. Rechthoekige koetspoorten onder een geprofileerde houten latei in een rondboogomlijsting met postamenten.

  • PRIEM V. 1986: Het Kasteel te Elverdinge, Gidsenkring, XXIV.1 (februari).
  • TAMBORIJN C. en P. 1929: Geschiedenis van Elverdinghe voor, tijdens en na den grooten oorlog 1914-1918, Brugge, 17-285.

Bron: DELEPIERE A.-M., HUYS M. & LION M. 1987: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Ieper, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein van Elverdinge [online], https://id.erfgoed.net/teksten/30725 (geraadpleegd op ).