Dit ensemble van drie burgerhuizen in neoclassicistische stijl kreeg haar huidige, uniforme uitzicht door twee verbouwingen rond 1907 en 1916. In twee fases werd een volume, dat vermoedelijk opklimt tot het derde kwart van de 19de eeuw en dienst had gedaan als bijgebouw en directeurswoning van de dierentuin, omgevormd tot drie woningen met een homogene gevelafwerking.

Als zeldzaam restant van de dierentuin, die in 1851 werd uitgebouwd en in 1904 werd opgeheven, kent het volume een unieke plaats in de straat. De gevelafwerking van de woningen is representatief voor de bebouwing langs de Muinkkaai, die vanaf het derde kwart van de 19de eeuw bebouwd werd met ruime, neoclassicistische rijhuizen voor welgestelde burgers.

Historiek

Het oorspronkelijke gebouw gaat vermoedelijk terug tot het derde kwart van de 19de eeuw, toen de bebouwing langs de Muinkkaai tot volle ontwikkeling kwam en de uitbouw van de Gentse dierentuin in de Muinkmeersen aanving vanaf 1851. De Société d’Histoire Naturelle de Gand lag aan de basis van de ontwikkeling van de dierentuin. De drie rechtertraveeën, de huidige nummer 85, worden op een bouwplan van 1880 weergegeven als een bepleisterde lijstgevel met een identieke gevelindeling als vandaag. De woning deed toen dienst als directeurswoning bij de dierentuin. Emile Rodigas, directeur van de Société d’Histoire Naturelle, diende in 1880 de bouwaanvraag in om de directeurswoning aan de linkerzijde uit te breiden met twee aansluitende traveeën van eveneens drie bouwlagen. Volgens briefwisseling in het dossier werden in eerste instantie enkel de gelijkvloerse en eerste verdieping opgetrokken en zou pas later de twee verdieping worden toegevoegd. Een bouwplan uit 1907 toont aan dat deze tweede verdieping niet werd gerealiseerd. De woning telde toen twee traveeën van twee bouwlagen links, en drie traveeën van drie bouwlagen rechts, met de voordeur in de meest rechtse travee. De lijstgevel was bepleisterd, voorzien van imitatiebanden op de begane grond, en segmentboogvensters op de verdiepingen met decoratieve sluitstenen in de omlijstingen. Het plan laat ook zien dat de woning links geflankeerd werd door een bijgebouw. Het bijgebouw bestond uit een lage stal van één travee, met getrapt dakvenster links, en een koetshuis van twee traveeën en twee bouwlagen rechts, met een getoogde koetsdoorgang.

In de bouwaanvraag van 1907 wordt het geheel, zogenaamd een “ancienne dépendance du jardin zoologique”, getransformeerd tot twee identieke, gespiegelde burgerhuizen. Deze wijziging gebeurde door de toevoeging van een deurtravee links van de woning, de realisatie van de tweede verdieping ter hoogte van de drie linkertraveeën en enkele inwendige aanpassingen en uitbreidingen. Zo ontstonden twee burgerhuizen van drie traveeën en drie bouwlagen (nummers 84-85), die elk voorzien werden van een erker met bekronend balkon in de centrale travee. Aansluitend bij de linkerwoning bleef een deel van het bijgebouw bewaard, mits wijziging van enkele muuropeningen. Deze werken gebeurden op vraag van de toenmalige eigenaar, meetkundige van het kadaster, Theofiel Docker-Lebbe (François Benardstraat 41), en naar een ontwerp van de Gentse architect Ch. Masereel.

In 1916 volgde een bouwaanvraag ingediend door de eigenaar van de linkse woning met stal en koetshuis, industrieel Pol Madou-Hagdorn (Muinkkaai 55). In de bouwaanvraag omschrijft hij de werken, die tweeledig zijn. Het linkse, lage deel van het bijgebouw laat hij afbreken en vervangen door een woonhuis van twee traveeën (nummer 83), met een gevelafwerking die deze van de twee andere huizen overneemt. De koetsdoorgang in de rechtse travee van het bijgebouw laat hij met één bouwlaag verhogen en de koetsdoorgang wordt een breed venster voor zijn bureau, waardoor nummer 84 vier traveeën breed wordt. Het bouwplan werd opgemaakt door architect E. Van Hoecke-Delmarle.

Beschrijving

Het ensemble bestaat vandaag uit drie rijwoningen met identieke gevelafwerking, die de bouwgeschiedenis in drie fases maskeert. De woningen hebben drie bouwlagen; nummer 83 telt twee traveeën, nummer 84 telt vier traveeën, en nummer 85 drie. Het geheel is gevat onder een combinatie van verschillende daken. Nummer 83 heeft een plat dak, waaronder zich ook de linkerzijde van nummer 84 bevindt. Het overige gedeelte van nummer 84 betreft een pannen schilddak met de nok loodrecht op de straat. Het originele dak van nummer 85 is vervangen door een recente dakuitbouw. De lijstgevels namen de vormgeving van het originele dienstgebouw van de dierentuin over. Bepleisterde en geschilderde parementen op een hardstenen plint met betraliede keldervensters, bovenaan afgelijnd door een houten geprofileerde kroonlijst met tandlijst. Horizontale accenten worden gelegd door imitatiebanden op de gelijkvloerse verdieping, sierlijsten en doorgetrokken lekdrempels. Zowel de kroonlijst als de horizontale elementen lopen ononderbroken over het gehele ensemble door. De muuropeningen zijn regelmatig in de traveeën geplaatst; ze zijn allemaal segmentbogig met geprofileerde omlijsting, waarbij de vensters op de bovenverdiepingen bekroond zijn met een gedecoreerde sluitsteen. Al het vensterschrijnwerk werd vernieuwd, waarbij de rolluikkasten op de benedenverdieping van het centrale pand wel bewaard bleven. De verschillend vormgegeven houten voordeuren met bovenlicht en hardstenen treden naast verdwenen voetschraper zijn bewaard. Elke woning heeft op de verdieping een houten driezijdige erker waarvan deze van de rechterwoningen identiek zijn. De erkers rusten op gedecoreerde voluutconsoles, zijn opengewerkt met ramen die in de borstwering, tussenstijlen en bovenpanelen versierd zijn. Bovenaan worden de erkers afgesloten door een houten kroonlijst, sober bij nummer 83 en geprofileerd op tandlijst en consoles bij nummer 84 en 85, bij de twee rechterwoningen bekroond met gebombeerde balustrade (nummer 84) en een vernieuwde balustrade (nummer 85).

Bij nummer 83 is naast de voordeur een recente garagepoort geplaatst, hier bevonden zich volgens de bouwplannen een keldervenster met diefijzer en een gelijkvloers venster. Bij deze verbouwing verdwenen ook de imitatiebanden en deuromlijsting.

Nummer 84 heeft een dubbelhuisindeling, de voordeur wordt geflankeerd door een breed venster aan de linkerzijde en twee smalle vensters aan de rechterzijde. Op de eerste verdieping zit aan weerszijden van de erker een venster, een breed venster in de linkertravee en een smal in de rechtertravee. Op de tweede verdieping geeft een deurvenster uit op het balkon boven de erker. In de linkertravee van deze verdieping zijn twee gekoppelde vensters uitgewerkt binnen eenzelfde omlijsting.

Nummer 85 is identiek aan de drie rechtertraveeën van nummer 84, maar dan gespiegeld.

Enkel van nummer 83 en 84 zijn bouwplannen beschikbaar, het is onduidelijk hoe de interieurindeling van nummer 85 er uitziet.

Nummer 83 heeft volgens de bouwplannen een enkelhuisindeling, waarbij men via de voordeur de inkomhal betreedt die aan de linkerzijde toegang geeft tot een bureau langs de straatkant. Achter het bureau staat een traphal haaks op de inkomhal. Onder de trap is een vestiaire en ingemaakte kast toegankelijk. De inkomhal geeft achteraan uit op een eetkamer met toegang tot de tuin aan de rechterzijde en een gevelbrede keuken, waarachter naast de tuin een smallere lage aanbouw aanwezig is waarin een bijkeuken, toilet en bergruimte ingericht zijn.

Bij nummer 84 bevinden de werkvertrekken zich achter de linkertravee. Een centrale inkomhal met trap geeft aan de linkerzijde toegang tot een bureau die in verbinding staat met een kleiner bureel daarachter. De rechterzijde wordt ingenomen door een antichambre die een salon langs de straatzijde van een zenitaal verlichte eetkamer met veranda scheidt. Achter de traphal is een smallere lage aanbouw aanwezig waarin de keuken, bijkeuken, bergruimte en toilet ingericht zijn. Zowel de veranda als bijkeuken geven toegang tot de koer, die uitgeeft op een stadstuin met tuinhuis.

Van de bovenliggende verdiepingen zijn geen bouwplannen beschikbaar. Er kan van uitgegaan worden dat hier bij nummer 84 het representatieve salon en de slaapkamers ingericht zijn. Bij nummer 85 zijn dit vermoedelijk slaapkamers en dienstvertrekken. Verder zijn de woningen onderkelderd.