erfgoedobject

Burgerhuis in art deco

bouwkundig element
ID
307568
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307568

Beschrijving

Burgerhuis in art-decostijl naar een ontwerp van architect Emiel Janssens uit 1929. De bouw ging op 20 augustus 1929 van start en werd vermoedelijk in de loop van 1930 voltooid. Opdrachtgever was Emile Emmanuel De Craecker (°Antwerpen, 1877), die samen met zijn broer Joseph Jean De Craecker (°Antwerpen, 1876) de cichoreifabriek De Craecker Frères uitbaatte, gevestigd Prekersstraat 22 in het Sint-Andrieskwartier. Hun vader Félix De Craecker-Cool (°Antwerpen, 1849) had daar in 1907 een koffiebranderij en cichoreifabriek laten bouwen, die tussen 1911 en 1916 nog werd uitgebreid, en minstens vanaf 1911 opereerde onder de naam De Craecker Frères.

Van architect Emiel Janssens zijn slechts een beperkt aantal bouwprojecten bekend, in hoofdzaak burgerhuizen in art-deco-, cottage- en beaux-artsstijl, alle uit het interbellum. Daarnaast ontwierp hij mede de sociale woonwijk Berchemlei te Borgerhout in 1936 in opdracht van de huisvestingsmaatschappij De Goedkoope Woning van het Arrondissement Antwerpen. De architect was ten tijde van de bouw van de woning De Craecker gevestigd in de Frederik de Merodestraat 17 te Berchem. Hij was tijdens de Tweede Wereldoorlog samen met zijn zoon Paul Janssens betrokken bij het drukken van het sluikblad De Vrijheid, een uitgave van een verzetsgroep uit liberaal-vrijzinnige hoek, waarvoor beiden in 1943 werden gearresteerd.

De rijwoning is van de straat gescheiden door een voortuin, en omvat twee ongelijke traveeën en drie bouwlagen onder een plat dak. Lijstgevel met gelijkvloers een parement uit witte natuursteen op een plint uit blauwe hardsteen, en in de bovenbouw rood baksteenmetselwerk in kruisverband gecombineerd met witte natuursteen voor de oplopende erker- en vensterpartijen en de gevelbeëindiging. De asymmetrische gevelcompositie is ingedeeld in een brede venstertravee en een smalle deurtravee. Daarbij wordt de klemtoon gelegd op het brede vensterrisaliet met een over twee bouwlagen oplopende, driezijdige erkerpartij bekroond door een balkon. Typerend voor de art-decostijl is de geometrische ornamentiek, die ingehouden tot uiting komt in de voluutconsoles onder de vensterlateien van de bovenbouw, het brede, vlakke en bovenaan gecanneleerde profiel van de omlijsting van de rondbogige inkomdeur, en het smeedwerk. De ordonnantie bestaat uit rechthoekige vensters, een driezijdig opengewerkte erkerpartij en een drielicht ter hoogte van het balkon. Daarvan is de massieve borstwering centraal opengewerkt door een smeedijzeren hek met waaierpatroon. De opstand is afgewerkt met een vlakke fries, een gekorniste cordonlijst op modillons, en als bekroning een gestileerde attiekbalustrade met verticale uitsparingen. Het oorspronkelijk houten vensterschrijnwerk bestaande uit T- en guillotineramen is vernieuwd met wijziging van de roedeverdeling. Enkel de houten inkomdeur met beglazing en smeedijzeren siertraliewerk bleef behouden.

Het smeedijzeren tuinhek is overgroeid door de taxushaag en het poortje werd voorzien van een draadstalen toevoeging.

De plattegrond is georganiseerd rond de centraal ingeplante, ruime traphal met bordestrap en bovenlicht, die de woning nagenoeg over de volledige breedte opdeelt. De kelder herbergt aan staatzijde een stookplaats en aan de tuinzijde een wijnkelder. Op de gelijkvloerse verdieping aan de straatzijde de inkomhal waarop de traphal annex wc aansluit. Het aanpalende salon staat via een doorgang in verbinding met de keuken, die uitgeeft op de ondiepe koer. Het 'bureel' naast de keuken is enkel toegankelijk via de traphal. Op de eerste verdieping een woonkamer en fumoir aan de straatzijde en een slaapkamer, badkamer en wc aan de tuinzijde. Tussen de woonkamer en de slaapkamer, de ‘office’ die via de ‘monte-plats’ in verbinding staat met de keuken op het gelijkvloerse niveau. Op de tweede verdieping twee slaapkamers en studio’s en een bergplaats die toegankelijk is via de traphal.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 956#5868 (Koninklijkelaan 1A) en 1907#1225 (Prekersstraat 22).

Auteurs: Caboz Cabeleira, Shanna; Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis in art deco [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307568 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.