erfgoedobject

Tiense baan

landschappelijk element
ID
307700
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307700

Beschrijving

Net voorbij het centrum van Opvelp takt een kasseiweg af van de Hoegaardsesteenweg richting de uitgestrekte akkers tussen Opvelp, Willebringen en Honsem. Met uitzondering van de met porfier gekasseide wegaanzet is de kasseiweg aangelegd met Tiense kwartsiet in een onregelmatig verband. De kasseiweg daalt van de Hoegaardsesteenweg meteen af en verwordt tot een holle weg waar de Tiense kwartsiet nog bewaard ligt onder een zandlaag. Het is onduidelijk tot waar de kasseiverharding is bewaard. Het wegprofiel is licht bolrond en de steile taluds zijn beplant met hakhout van es en hazelaar. De weg wordt weinig gebruikt en is sterk overgroeid. Voorbij de holle weg klimt het tracé omhoog naar het plateau en passeert de onverharde weg de administratieve grens met Boutersem om uit te komen bij de voormalige windmolen van Willebringen. Vanaf de kruising met de Kattestraat werd de weg heraangelegd in twee betonsporen. Van op de weg zijn er ruime zichten op de landbouwgronden op het plateau en de omliggende dorpen.

Historisch wegtracé

Op de 18de-eeuwse kaarten vormt de holle weg een doorsteek tussen Opvelp en de noord-zuidverbindingsweg tussen Neervelp en Honsem. De weg doorkruist de uitgestrekte dorpsakkers en de Haesen Berg. In de 19de eeuw is dit tracé doorgetrokken tot aan Willebringen en wordt het netwerk aan (holle) wegen op het plateau verder uitgebreid. Op de Poppkaart wordt de weg aangeduid als ‘Thiensche baen’ wat aangeeft dat het tracé deel uitmaakte van de route naar Tienen via Willebringen en Kumtich. Dit traject vormde vanuit Opvelp een kortere weg dan de Hoegaardsesteenweg die de hoofdverbinding vormt maar een omweg maakt langs Honsem. Deze alternatieve weg bleef lange tijd onverhard. Vermoedelijk werd het deel van de holle weg als enig transect van de weg verhard in de tweede helft van de 20ste eeuw omwille van de slechte begaanbaarheid ten gevolge van erosie. Het grootste deel van de weg is nog steeds onverhard.

  • Villaretkaart 1745: Carte topographique de la partie de la Belgique comprise entre Gand et Tournay, Maestricht et Liège, levée par Villaret, Ingénieur du Roi, 1745-1748, schaal 1:14.400, originelen berusten bij het Institut National de l’Information Géographique et Forestière-Saint-Mandé (France), Chemise 292.
  • Ferrariskaart 1771-1778: Carte de cabinet des Pays-Bas autrichiens levée à l'initiative du comte de Ferraris, 1771-1778, schaal 1:11.520, originelen berusten bij de Koninklijke Bibliotheek, Kaarten en plans, Ms. IV 5.627.
  • Atlas van de Buurtwegen 1843-1845: Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, buurtweg nr. 12, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000), originelen berusten bij de resp. provincies.
  • Popp 1842-1879: Atlas cadastral de Belgique par Philippe Christian Popp, schaal 1:1250, 1:2500, 1:5000, originelen berusten bij Koninklijke Bibliotheek, Kaarten en plannen, nr. 0381.
  • Vandermaelen 1846-1854: Carte topographique de la Belgique à l'échelle de 1 à 20.000 en 250 feuilles, dressée sous la direction de Ph. Vander Maelen, fondateur de l'Etablissement géographique de Bruxelles, schaal 1:20.000, originelen berusten bij de Koninklijke Bibliotheek van België, Kaarten en Plans, VDM II B.
  • Topokaart 1961-1981: Topografische kaart van België, tweede basiskaart, tweede uitgave, terreinopnames 1961-1981, schaal 1:25.000, originelen berusten bij het Nationaal Geografisch Instituut, Kaartblad 32-7 (1970).

Auteurs: Verdurmen, Inge
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Tiense baan [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307700 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.