Burgerhuis in eclectische stijl gebouwd naar een ontwerp door de architect Jules Bilmeyer uit 1907, in de gevel gedateerd 1908. Opdrachtgever was Corneel Antoon Rozenstraten (Gouda, 1863-Antwerpen, 1916), een meester-schrijnwerker en 'doodskistenmaker' van Nederlandse afkomst. Met zijn ouders en twee oudere broers was Corneel Antoon Rozenstraten in zijn eerste levensjaar vanuit Gouda geëmigreerd naar Antwerpen, waar hij in 1891 huwde met de slagersdochter Maria Philomena Mersie (°Antwerpen, 1865). Hun tweeling Josephus en Jacobus stierf in 1892 drie dagen na de geboorte, en hun 20-jarige zoon Martin Leon Corneille sneuvelde in 1915 als korporaal van het 3de Linie aan het IJzerfront in Zuidschote (Ieper). Verder telde het gezin drie dochters geboren tussen 1893 en 1900.
Het burgerhuis Rozenstraten-Mersie maakt deel uit van het late oeuvre van Jules Bilmeyer, die actief was van 1877 tot zijn overlijden in 1920. Hij startte zijn loopbaan in associatie met Joseph Van Riel, een succesvol partnerschap dat meer dan twee decennia stand hield tot het overlijden van Van Riel in 1898. Tot hun gemeenschappelijk oeuvre behoren de Heilig Hartbasiliek uit 1875-1878 te Berchem, de jezuïetenkerk Onze-Lieve-Vrouw van Gratie uit 1877-1881 aan de Frankrijklei, en enkele beeldbepalende woningcomplexen in de wijk Zurenborg zoals "Carolus Magnus" uit 1897 aan de Cogels-Osylei. Uit zijn latere carrière, die Bilmeyer vanaf 1898 in eigen naam voortzette, dateren onder meer de Sint-Antonius van Paduakerk uit 1906-1910 op de Paardenmarkt, het Pensionnat du Sacré-Coeur uit 1905-1914 in de Lamorinièrestraat en het franciscanessenklooster uit 1910-1914 in de Lange Kongostraat. In het veeleer beperkte aantal opdrachten voor privéwoningen uit de nadagen van zijn carrière, beoefende hij een conventioneel neoclassicisme dat ook zijn architectenwoning uit 1909 kenmerkt, aan de Kardinaal Mercierlei in Berchem.
Met een gevelbreedte van drie traveeën omvat de rijwoning drie bouwlagen onder een plat dak. De lijstgevel heeft een parement uit roomkleurige Silezische brikken in kruisverband, met gebruik van blauwe hardsteen en witte natuursteen voor de geprofileerde plint, puilijst, lekdrempels, lateien, sluitstenen, het balkon, fronton, balustraden, vensteromlijstingen, boogvelden en consoles. Horizontaal geleed door de puilijst en cordonvormende lekdrempels, legt de compositie de klemtoon op de middenas. Deze wordt op de eerste verdieping gemarkeerd door een gebogen fronton en balkon met doorgetrokken balustrade waarop bolornamenten, beide op bewerkte consoles. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige muuropeningen, op de begane grond en eerste verdieping met een latei, ontlastingsboog en diamantkopsleutel. De tweede verdieping onderscheidt zich door boogvelden met cartouches, sluitstenen en doorgetrokken booglijsten. In de cartouches zijn de initialen "CR" van de bouwheer verwerkt, evenals het bouwjaar "ANNO" en "1908". Een klassiek hoofdgestel vormt de gevelbeëindiging, met een houten kroonlijst op klossen en consoles waartussen casementen. Het originele houten schrijnwerk van de vensters en de bewerkte vleugeldeur met art-nouveau-smeedwerk is bewaard.
De plattegrond beantwoordt aan de klassieke typologie van het burgerhuis dat uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw in entresol, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal. Volgens de bouwplannen beslaat de gebruikelijke enfilade van salon, eetkamer en veranda met bovenlicht de begane grond, in de achterbouw geflankeerd door een ontbijtkamer en de keuken annex pomphuis en wc. Van de bovenverdiepingen ontbreken de plattegronden in het bouwdossier.
Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Is deel van
Nachtegaalstraat
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis in eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307889 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Stad Antwerpen
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.