erfgoedobject

Burgerhuis met pakhuis en kantoor in art-nouveaustijl

bouwkundig element
ID
307908
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307908

Beschrijving

Burgerhuis met pakhuis en kantoor in art-nouveaustijl, gebouwd in opdracht van de wijnhandelaar Armand Eeckhout, naar een ontwerp door de architect Modest Van Nieuwerburgh uit 1904. Deze nam omstreeks 1905 het architectenbureau van zijn vader Emile Van Nieuwerburgh over. Actief vanaf omstreeks 1898, dateert zijn laatst gekende bouwproject in Antwerpen uit 1914. Tijdens deze fase van zijn loopbaan beoefende hij zowel een uitbundige beaux-artsstijl als een gematigde art nouveau. Na de Eerste Wereldoorlog was hij in Aarschot gevestigd.

Met een gevelbreedte van vier traveeën omvat de rijwoning drie bouwlagen onder een mansardedak (leien). De lijstgevel heeft een parement uit geel baksteenmetselwerk in kruisverband, geaccentueerd door rode baksteen voor speklagen en ontlastingsbogen. Blauwe hardsteen is gebruikt voor de plint en schamppalen, groene breuksteen (grès) voor de sokkel en rechtstanden van de inrijpoort, witte natuursteen voor de puilijst, het balkon, lateien, lekdrempels, waterlijsten, hoekblokken, consoles, sluit- en kraagstenen. Het art-nouveau-karakter berust op het polychrome materiaalgebruik, de zichtbare ijzerstructuur, de vormgeving en lijnvoering van de hard- en natuurstenen onderdelen, het smeed- en schrijnwerk en de kleurrijke sgraffitopanelen.

Horizontaal geleed door de puilijst en asymmetrisch van opzet, wordt de opstand in de linker travee gemarkeerd door het brede poortrisaliet. Daarvan onderscheidt de topgeleding zich door lisenen met bewerkte kraagstenen en topstukken boven de kroonlijst. De drie rechter traveeën beantwoorden aan een axiale compositie, in de middenas geaccentueerd door een balkon met uitgelengde voluutconsoles waarop een Mercuriusstaf, gegroefde postamenten en een smeedijzeren borstwering. In de pui overspannen geklinknagelde ijzeren lateien met een bladmotief de getoogde inrijpoort, vensters en inkomdeur. De rechthoekige bovenvensters hebben individuele lekdrempels, sculpturaal bewerkte lateien en boogvelden met sluitsteen. Deze laatste alterneren met waterlijsten op voluutconsoles op de eerste verdieping, die zich verder onderscheidt door lekdrempelconsoles en onderdorpels. Bouwheer Armand Eeckhout liet zijn initialen “EA” aanbrengen op de sluitsteen in de derde travee van de topgeleding. De sgraffiti in de casementen of boogvelden boven de vensters, verbeelden hagedissen, een vulkaan, een wereldkaart en mascarons, een hybride iconografie die wellicht betrekking heeft op de wijnhandel. Een houten kroonlijst op modillons en consoles vormt de gevelbeëindiging. De twee houten dakkapellen zijn recent opnieuw bekleed. Van het originele houten schrijnwerk resten enkel de bovenlichten van, de inrijpoort (getralied) en inkomdeur; smeedijzeren keldertralies.

De plattegrond beantwoordt aan de klassieke typologie van het burgerhuis dat uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw bestaat, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal. Volgens de bouwplannen omvat de begane grond de gebruikelijke enfilade van salon, eetkamer en veranda met bovenlicht. Deze wordt in de linker travee geflankeerd door de doorgang naar de binnenplaats, en in de achterbouw door de keuken annex pomphuis en wc. De eerste verdieping van het hoofdvolume is ingedeeld in vier kamers. Het L-vormig bijgebouw op de binnenplaats, op de hoek gemarkeerd door een traptorentje met kegelspits, huisvest het pakhuis en kantoor. Tussen het hoofdvolume en het pakhuis liet de Comptoir Armand Eeckhout in 1927 een kantoorannex bijbouwen ter hoogte van de eerste verdieping.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1904#2178 en 1927#27664.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis met pakhuis en kantoor in art-nouveaustijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307908 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.