erfgoedobject

Kasteeldomein van Vlamertinge

bouwkundig / landschappelijk element
ID
30800
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/30800

Juridische gevolgen

Beschrijving

Imposant kasteel midden een beboomd park met vijver, kasteelhoeve en voormalige hovenierswoning, ten westen van de Kemmelbeek. Gebouwd in 1857-1858 in opdracht van burggraaf Pierre-Gustave du Parc, naar ontwerp van architect J. Schadde (Antwerpen). Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het kasteel afwisselend bezet door verschillende legers, waardoor park en kasteel het mikpunt werden van beschietingen. In 1920 werden herstellingswerken uitgevoerd aan gevels en bedakingen door aannemer V. Carron (Ardooie). Tijdens de Tweede Wereldoorlog bood het kasteel af en toe onderkomen aan Duitse soldaten.

Grosso modo symmetrisch uitgewerkt kasteel in neo-Vlaamse-renaissancestijl; twee bouwlagen met verhoogde begane grond, op rechthoekige plattegrond, onder schilddak (leien) voorzien van meerdere leien dakkapelletjes, getrapte dakvensters en hoge schoorstenen. Rode baksteenbouw met gebruik van gele bakstenen voor horizontale banden, ter imitatie van de traditionele bak- en zandsteenstijl. Gebruik van arduin voor kozijnen, doorlopende lekdrempels en sokkel van de risalieten. Versierde muurankers. Hoofdgevel (ten noordoosten) getypeerd door ronde hoektorens met overkragende, meerzijdige bovenbouw onder spitsbekroning met kapelletjes, en door middenrisaliet, uitlopend op trapgevel onder haaks zadeldak; centrale korfboogarcade en bordestrap, ter hoogte van de inkom, onder bekronende erker met balkon. Tuingevel (ten zuidwesten) gemarkeerd door hoekrisalieten onder schilddak met uitgebouwde begane grond onder gekanteelde borstwering, en door een middenrisaliet, opgevat als een ingebouwde toren van drie geledingen onder schilddak met overkragende rand op modillons en dakvensters. Jaartal "Xdre 1858" op twee zinken vergaarbakken van regenwaterafleiders.

Tegen de zuidoostgevel aanleunende huiskapel van één rechte travee met driezijdige sluiting, onder afgewolfd zadeldak (leien); gevelritmering door middel van spitsboogvensters tussen steunberen met versnijding; aflijnend baksteenfries. Gevelsteen in de koorsluiting met opschrift " Gustave-Maurice-Theodore-Maria-Guillaume Vicomte du Parc me posa le XVIIJ Juillet M. VIIJt LVII" (1857). Noordwestelijke zijgevel getypeerd door erkertje met tuitgevel op consoles; eronder, gevelsteen met wapenschilden van de families du Parc en van de Dopff. Licht getoogde muuropeningen voorzien van kruis-, klooster- of bolkozijnen, soms opgevat als drielicht, algemeen. Interieur. Huiskapel in eclectische stijl met voornamelijk neogotische inslag en stoffering.

Ten zuidoosten van kasteel, neerhof met losse opstelling van rood bakstenen hoevegebouwen rond een begraasd erf. Boerenhuis aanleunend bij het langgestrekte type, zie zes linker staltraveeën + twee traveeën tellend woonhuis + rechts opkamertravee, onder wolfsdak (mechanische pannen) met overkragende rand op modillons, daterend van de jaren 1920. Dakkapellen onder afgewolfd zadeldak. Getoogde muuropeningen onder strekse latei, zie stalvenstertjes, kelderopeningen en vensters van zijgevel; voorts, rechthoekige muuropeningen, licht verdiept in korfboogomlijsting en voorzien van houten kozijnen, zie onder meer beluikte bolkozijn ter hoogte van de opkamer. Tegen de achtergevel aangebouwde keuken. Dwarsschuur met links stalgedeelte onder gebogen zadeldak (nokrichting loodrecht op het huis) met overstekende rand op modillons. Lange gevels met groengeschilderde horizontale plankenbeschieting op bakstenen voeting. Houten schuurpoort met deurtje. Dakvenster boven het stalgedeelte. Bakstenen zijgevels. Aanbouwsel onder lessenaarsdak tegen de linker zijgevel. Achterliggend bakhuisje (nokrichting parallel aan het huis) en serre rechts van het boerenhuis.

Ten noordoosten van kasteel, voormalige hovenierswoning, thans boswachtershuis, gedateerd 1840 in linker zijgevel. Breedhuis van zeven traveeën, te weten twee links gelegen staltraveeën + drie traveeën tellend woonhuis + twee rechts gelegen koetspoorttraveeën, en één bouwlaag, onder deels mank zadeldak (Vlaamse pannen). Witgekalkte baksteenbouw op gepikte plint. Gemarkeerde kroonlijst. Oculus ter hoogte van de stal. Rechthoekige kozijnvensters, onder meer drielicht ter vervanging van een koetspoort, zie spoor van getoogde omlijsting; kleine roedeverdeling. Rechthoekige kozijndeuren onder strek ook in de tweede, getoogde (gedichte?) koetspoortomlijsting; behouden koetspoort links ervan. Haaks tegen de achtergevel: onderkelderd aanbouwsel van drie traveeën, onder een overkragend zadeldak (zink en pannen) rustend op houten, fraai uitgewerkte modillons. Witgekalkte baksteenbouw op gepikte plint. Gekoppelde kelderopeningen, verdiept in een getoogde omlijsting. Gevelritmering door middel van spaarvelden tussen hoeklisenen. Aflijnende tandlijst. Rechthoekige vensters, naast ronde oculus met gestileerde roedeverdeling. Interieur: kelder met vierdelig tongewelf.

Rechts achter de woning, zogenaamde "orangerie" van tien traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (nokrichting parallel aan het huis, Vlaamse pannen). Gevelritmering ten gevolge bepleisterde getoogde spaarvelden; getoogde muuropeningen uitgerust met houten kozijnconstructies, zie kozijndeuren en kruiskozijnen met kleine roedeverdeling, op arduinen lekdrempels.

  • DUFLOU L., Het kasteel van Vlamertinge en de edele familie du Parc, in Iepers Kwartier, XIII, nummer 3, p. 73 en volgende.

Bron: DELEPIERE A.-M., HUYS M. & LION M. 1987: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Ieper, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Kapel en relicten uit WO I

In het domein bevindt zich nabij de oprit tevens een Mariakapel uit 1868. De kapel met begeleidende magnolia en omgeven door een in hartvorm aangeplante buxushaag ligt binnen een omhaagd terrein met toegangshek. 

In het domein zijn nog een tweetal oorlogsrelicten bewaard: een betonnen, Britse militaire post ten noorden van het kasteel en een Britse mitrailleurpost ten oosten van het kasteel. 

 

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Britse militaire post

  • Omvat
    Britse mitrailleurpost type Moir

  • Omvat
    Kapel van Onze-Lieve-Vrouw van La Salette

  • Omvat
    Park van het kasteel van Vlamertinge

  • Is deel van
    Hospitaalstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein van Vlamertinge [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/30800 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.