De molen van Millegem is een laat 18de-eeuwse korenmolen, van het type houten staak- of standaardmolen met halfopen voet.

Historiek

Oorspronkelijk stond de molen op een zandberg in Millegem (1788), gehucht van Mol (provincie Antwerpen). In 1955 werd de molen overgebracht naar het openluchtmuseum van Bokrijk, waar hij opgesteld staat in het landschapstype van de Kempen.

De molen staat aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844) met het grondvlak van een standaardmolen op teerlingen en op de  Ph. Vandermaelenkaart (circa 1850) met de benaming "M(oul)in de Millegem".  De molen heeft op verschillende plaatsen inscripties die dateren uit de tijd van zijn vroegere standplaats in Mol-Millegem. Op een staakijzer en het balkenwerk staat het bouwjaar "1788". Andere inscripties zijn: ‘P. Vermeerbergen geboren te Balen', 'I. Laenen 1853', '1791 M. Van G', 'L. LUYCKX 1902'.

In 1908 liet molenaar Luyckx een geklinknagelde roede plaatsen van de firma Verhaeghe (Ruddervoorde). De achtermolen zou afkomstig zijn van een molen in Stramproij in Nederlands Limburg. De geklinknagelde en houten roeden werden later vervangen door twee houten pestelroeden.

Tijdens een onweer in 2001 brak een houten pestelroede. Adriaens Molenbouw (Weert, NL) bracht twee jaar later een nieuw houten wiekenkruis aan. De molen werd voorzien van zeilen en was weer maalvaardig, maar draaide weinig, vooral in het zomerseizoen wegens gevaar voor de bezoekers.

De molen werd in 2017-2018 draai- en maalvaardig hersteld, naar ontwerp van architect Patrick Van Roy (Meerhout), uitgevoerd door Molenbouw Boers & Peusens (Merelbeke), met onder meer nieuwe pestelroeden, een herstelling aan de molenkast, een nieuwe staart en een nazicht van het mechanisme.

Beschrijving

De molen van Millegem is een houten standaardmolen met halfopen voet onder een  piramidevormig dak (houten schaliën). Het onderstel heeft typisch Kempische, langwerpige bakstenen teerlingen. De geschilderde molenkast heeft aan windzijde een bedekking met houten schaliën en een baard, de zijwanden en staartzijde hebben een verticale beplanking, op de zijwanden met loergaten en een golvende onderrand. De staartzijde, tevens met baard, is voorzien van de inkom met balkon en daarboven het korenluik. De typisch Kempische molenkap met schuitvorm (houten schaliën) op modillons heeft een brede dakoverstek aan staartzijde, fungerend als luikap. Het wiekenkruis heeft een gietijzeren askop, afkomstig van ijzergieterij Van Aerschot (Herentals), en is uitgerust met houten pestelroeden. De staartconstructie bevat een staart met een trap met dubbele leuning die eindigt op het balkon. Het kruiwerk gebeurt door middel van een kruihaspel met ketting en kruipalen.

De molen is een tweezolder met bewaarde maalinrichting. De molen heeft één steenkoppel op de maalzolder en één op de steenzolder. Het vangwiel heeft een blokvang met binnenvangstok. Het luiwerk gebeurt met behulp van kammenluiwerk.