erfgoedobject

Wederopbouwhoeve

bouwkundig element
ID
308100
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308100
Dit erfgoedobject heeft geen erfgoedwaarde meer. De erfgoedwaarden waarom we het object opnamen in de inventaris, zijn niet meer aanwezig, bijvoorbeeld door verbouwing of sloop.

Beschrijving

Achterin gelegen wederopbouwhoeve, bereikbaar via een erfoprit ten oosten van de Passendalestraat. De boerenwoning met aansluitende dwarsschuur, ten westen van het erf, en de stallen ten zuiden van het erf, resulteren in een L-vormige hoeveconfiguratie met losse bestanddelen. De kleine schuur, uitzonderlijk aansluitend bij de woning, wijst op het verminderde belang van graanteelt vanaf het einde van de 19de eeuw. Kenmerkend voor de regionalistische baksteenarchitectuur zijn de ritmerende rondbogen van deuren en poorten.

Historiek

De hoevesite is reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1771-1778): één groot en twee kleine gebouwen zijn gelegen in een boomgaardperceel. Op de Atlas der Buurtwegen (1843-1845) en de P.C. Poppkaart (rond 1850) is de hoevesite aangeduid met een verspreide bebouwing: de boerenwoning ten noordoosten van het erf (met achteraan aansluitende moestuin), een groot nutsgebouw ten zuidwesten van het erf en één klein gebouw ten oosten van het erf (mogelijk een bakhuis). Tegen 1893 (kadastrale ‘situatie voor’) was er een nutsgebouw ten westen van het erf bijgekomen. In 1893 registreerde het kadaster een kleine uitbreiding van de boerenwoning met een haakse uitbouw, door eigenaar Emilius Ghesquière, een advocaat uit Kortrijk. Na de oorlogsvernietiging registreerde het kadaster in 1923-1924 de gereduceerde wederopbouw van de hoeve door eigenaar Dequinneman J.M.C. Van de vier gebouwen werden er slechts twee heropgebouwd, in een vrijstaande L-vormige configuratie: ten westen van het erf, een kleine woning, met aansluitende kleine schuur, ten zuiden van het erf, de stallen. In 1949 registreerde het kadaster een uitbreiding van de woning en twee intussen opnieuw verdwenen nutsgebouwen op het erf.

Beschrijving

De lage gebouwen zijn opgetrokken in verankerde oranje baksteen boven gecementeerde plinten, de uitbreiding van de woning in donkerrode baksteen. De zijgevels uit de wederopbouwperiode zijn uitgewerkt als puntgevels met schouderstukken en vlechtingen. De oorspronkelijke aandaken zijn echter meestal verlaagd en afgedekt met pannen. De zadeldaken zijn gedekt met rode mechanische pannen en zogenaamde Duitse pannen. De dakoverstekken zijn kort en rusten bij de schuur op houten modillons.

Ten westen van het erf bevindt zich de boerenwoning met ten zuiden aansluitende schuur. In de derde travee van de erfgevel van de woning steekt een rondboogdeur onder dubbele kopse laag. Deze is links geflankeerd door twee rechthoekige vensters onder strek en kopse laag, en rechts door een rechthoekig venster onder nieuwe strek. Ten noorden (rechts aan de erfzijde) sluiten bij de woning twee recentere traveeën aan. De invulling daarvan met een rondboogdeur in beide langsgevels harmonieert met de wederopbouwarchitectuur. Verder steken in deze recentere gevels lage wagenhuispoorten onder ijzeren I-profiel en getoogde (laad)vensters. Van de nu ingebouwde rechter of noordelijke zijgevel van de woning getuigen nog bouwnaden en bakstenen schouderstukken. In de erfgevel van de schuur wordt een hoge rechthoekige poort onder ijzeren I-profiel geflankeerd door de rondbogige wagenhuispoort onder driedubbele kopse laag en een rondboogdeur. Later werd de wagenhuispoort dichtgemetseld. Naar analogie met de wederopbouwarchitectuur werd hierin een rondboogdeur ingebracht. De zuidelijke zijgevel van de schuur is voorzien van schuine steunberen. In de erfgevel van huis en schuur zijn de oorspronkelijke houten deuren bewaard, bij het huis met beglazing met kleine roedeverdeling. Ook de dubbele schuurpoort met klinket is bewaard.

De naar de oprit gerichte westelijke langsgevel van de woning heeft ongeveer dezelfde indeling. Het oorspronkelijke wederopbouwgedeelte is opgevat als representatieve gevel: de centrale travee, links van de rondboogdeur,  is er bekroond met een dakvenster met uitkragende puntgevel met aandaken en vlechtingen. De rechthoekige muuropeningen zijn voorzien van recentere betonnen lateien. De westelijke langsgevel van de schuur is opengewerkt door een korfboogpoort.

Ten zuiden van het erf zijn de stallen gebouwd. In de erfgevel steken rechthoekige (onder vernieuwde strek) en één rondbogige staldeur (onder strek), afgewisseld met rechthoekige stalvenstertjes. Deze venstertjes zijn gevat onder houten lateien en rusten op bakstenen afzaat. Bewaarde (tweeledige) houten staldeuren en verticaal gelede venstertjes, deels met brede houten middenstijl.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, Mutatieschetsen en bijhorende staten Zonnebeke, 1ste afdeling (Zonnebeke), 1893/6, 1923-1924/44, 1949/16.

Auteurs: Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Wederopbouwhoeve [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308100 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.