In het zogenaamde 'Frezenbergklooster', Marshofstraat nummer 6, herinneren verschillende items aan de Eerste Wereldoorlog, waaronder twee Britse betonnen militaire posten (waarvan één in de tuin ten noordoosten van het klooster, de andere constructie in de tuin ten zuidwesten van het klooster), een kapel met calvarie op de parking en ten slotte sporen van sigaretten in de houten vloer in het klooster zelf. Het klooster ligt op circa 2700 meter ten zuidoosten van Vlamertinge, op circa 500 meter ten zuidwesten van Belgian Battery Corner Cemetery.

Historische achtergrond

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was het kasteel aan de Frezenberg als buitenverblijf in handen van senator van den Peereboom. Tijdens de oorlog verbleven er verschillende Britse eenheden in dit kasteel, dat op Britse militaire stafkaarten aangeduid werd met Halifax of simpelweg met Belgian Chateau. Rondom het kasteel waren loopgraven aangelegd. Ten westen liep een smalspoor. Na de oorlog kwam het kasteel in handen van de zusters Karmelieten (1923-24), die het ombouwden tot een klooster. Tijdens de Tweede Wereldoorlog konden de zusters Karmelieten de Duitsers "buitenhouden", volgens hen het gevolg van hun gebeden. Als dank herbouwden ze een bestaande kapel die hier in 1861 door baron Dominique van Zuylen van Nyevelt, burgemeester van Vlamertinge was opgericht.

Over de aanpassingen schrijven de zusters het volgende: ‘De achterste muur (5m hoog) en het dak waren nog in vrij goede staat. Daar plaatsten we het kruis, waar vroeger het tabernakel stond en de H. Mis werd opgedragen. De kapel, vroeger 5m diep op 3.25m breed, werd nu 2m diep maar behield haar vroegere breedte. Er kwamen twee nieuwe zijmuren met glasraampjes. Men herbouwde de vier schoormuren, herplaatste de twee ankers in gietijzer met het jaartal 1861 in de gevel samen met het wapenschild in witte steen van defamilie van Zuylen-van Nyevelt, tamelijk beschadigd door de oorlog. Het oude roosvenster werd vervangen door een grote open boog in gele baksteen. Een laag poortje in smeedijzer sloot ze af. Vóór de kapel werd langs weerszijden een combinatie van rustieke stenen gelegd met in het midden een zitbank in cement. Deze stenen waren een rest van onze Lourdesgrot en kwamen van de puinen van de Sint-Pieterskerk van leper. De vloer tussen beide, in 1989 vervangen door grijze tegels, was deze van de oorspronkelijke kapel. Daarop staat een knielbankje in arduin. Langs binnen op een trede in arduin bevindt zich een klein altaar 93cm op 30cm, in witte steen met in de boord gegraveerd: "Vrede bracht Hij door het bloed van Zijn Kruis"(Kol. 1,20). Dit altaar vormt het voetstuk van het kruis. Het onderstuk ervan in witte steen, 80cm lang op 75 cm hoog, werd gehouwen uit het oude roosvenster van de Sint-Martinuskathedraal. In het midden ervan is een grijze arduinen plaat met vier koperen nagels gehecht, en het opschrift: “l0 mei 1940 (Duitse invasie) - 6 september 1944 (bevrijding) - 7 mei 1945 (capitulatie Duitsland) - Christus vincit - Christus regnat - Christus imperat”.

Beschrijving

Kapel met zadeldak. De muren zijn grotendeels in rode baksteen opgetrokken, behalve de gele baksteen die gebruikt is ter afwerking van de open rondboog. Bovenaan het wapenschild van Baron van Zuylen–van Nyevelt, in witsteen uitgevoerd en deels beschadigd (door de oorlog). Eronder links en rechts 2 gietijzeren ankers met de cijfers ‘18’ en ‘61’ (1861: bouw van de oorspronkelijke kapel). In de zijmuren steekt telkens een glasraampje. Voor de kapel links en rechts liggen natuurstenen met een cementen zitbankje. De natuurstenen zouden restanten zijn van het puin van de Sint-Pieterskerk.
Binnenin bevindt zich een altaar van 93 x 30cm, uitgevoerd in witte steen met bovenaan de tekst: “Vrede bracht Hij door het Bloed van Zijn Kruis (Col. 1.20)”. Op het altaar het kruis met een Christus in beton uitgevoerd. Het onderstuk van het altaar werd gehouwen uit het oude roosvenster van de Sint-Martinuskathedraal, dat in 1861 door de barones werd gerecupereerd ten gevolge van herstellingswerkzaamheden aan de kathedraal. In het midden van het altaar een grijze, arduinen plaat met de tekst: “10 mei 1940 – 6 september 1944 – 7 mei 1945 – Christus Vincit – Christus Regnat – Christus Imperat”.

• The Imperial War Museum Trench Map Archive on CD-rom [CD-rom uitgegeven door The Naval & Military Press in association with the Imperial War Museum], Ypres, 28NW4, 3, 27/3/1918. 

• Informatie verschaft door de zusters Karmelieten (13/7/2005).

In de eerste helft van de 19de eeuw gebouwd kasteel gelegen middenin een beboomd park met achterliggende ommuurde tuin. Geasfalteerde oprit, afgezoomd met linden en sierstruiken, leidend naar geasfalteerd voorplein, gedomineerd door beeld van Heilige Theresia van Avila omringd met sierheesters. Kasteel in 1843 bewoond door baron Dominique van Zuylen van Neyvelt, toenmalig burgemeester; in 1894 door erfenis overgaand op senator Paul Vandenpeereboom, die het later de naam "Frezenbergkasteel" geeft, en in 1924 het kasteel en hovingen schenkt aan de zusters ongeschoeide karmelietessen. In 1925 wordt het beeld van Onze-Lieve-Vrouw van de Frezenberg - voor de Eerste Wereldoorlog vereerd in een veldkapelletje, gelegen nabij het van oudsher genoemd Frezenbergkasteel, aan de Vijverbeek alhier overgebracht. In 1925-1926 wordt aan het klooster een ruime kapel voor het publiek toegevoegd.

Eclectisch kasteel met neoclassicistische inslag; vijf traveeën en twee bouwlagen op verhoogde begane grond, onder schilddak (leien) met dakkapellen voorzien van driehoekig fronton naar ontwerp van architect Edouard Ramaekers (Brussel) van 1922. Links aanleunende hoektoren op rechthoekige plattegrond van één op twee traveeën en drie bouwlagen, onder hoog schilddak (leien) met smeedijzeren sierhek. Toegevoegde vijfzijdige erker onder plat dak rechts van de inkom, waardoor de bordestrap alhier verdween, zie oude foto. Erkervormige uitbouw onder plat dak, oorspronkelijk afgezet met balustrade tegen rechter zijgevel. Ernaast, ronde hoektoren met licht overkragende verdieping, onder spits (leien) met gietijzeren leliebekroning. Tegen de tuingevel, recenter aangebouwde kloostervleugels (nokrichting loodrecht op het huis, ontoegankelijk). Met schijnvoegen bepleisterde, grijsgeschilderde baksteenbouw. Aflijnende houten gootlijst op klossen. Arduinen portiek, cordons en lekdrempels op diamantkopconsoles. Voorgevel. Licht getoogde kelderopeningen met diefijzers. Rechthoekige vensters in geriemde omlijsting. Middenrisaliet: rondboogdeur in geriemde omlijsting op de bovenverdieping; rechthoekige, deels beglaasde vleugeldeur met aansluitende portiek onder bekronend balkon- verdwenen balustrade - voorzien van een fries met trigliefen en cirkelmotieven, onder houten kroonlijst op klossen, rustend op Toscaanse zuilen en pilasters en bereikbaar via links gelegen bordestrap met balustrade, eindigend op gecanneleerde trappaal met bolbekroning. Links hoektoren met analoge muuropeningen, deze van de voorgevel vervangen door een halfrond bovenlicht, zie aangebouwde kapel. Torendak oorspronkelijk voorzien van dakkapellen; idem aan deze van het hoofdgebouw.

Links tegen de toren aanleunende kapel van drie traveeën en één bouwlaag op verhoogde begane grond onder schilddak (nokrichting parallel aan het huis, leien), daterend van 1925. Gevelritmering door middel van rechthoekig spaarvelden met rondbogige bovenlichten tussen lisenen. Aflijnende gelede kroonlijst. Lager voorportaal onder plat dak met aansluitende bordestrap, ter hoogte van de eerste travee. Eénbeukig gewit interieur van drie traveeën met smallere en lagere koortravee rechts en lage uitbouw links. Tongewelf met gordelbogen, overgaand in pilasters, en steekkappen ter hoogte van de bovenlichten; tongewelf zonder gordelbogen, boven koor en uitbouw.

Rechts, voor het kasteel, kapel, gebouwd in 1861 door baron van Zuylen van Neyvelt, beschadigd tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hersteld in 1945 door de zusters karmelietessen en voorzien van een calvarieberg, ingewijd op 29 september 1946. Rood bakstenen kapel van één travee op rechthoekige plattegrond, onder overkragend zadeldak (leien), gedateerd 1861 in uitgewerkte muurankers van voorgevel. Haaks op elkaar gestelde hoeksteunberen met versnijding, voorzien van arduinen dekplaten. Voorpuntgevel met rondbogige ingang in recentere, geel bakstenen omlijsting op imposten, met gietijzeren hek. Erboven, natuurstenen wapenschild van baron van Zuylen van Neyvelt. Zijgevels op sokkel; rondboogvenster in een vlakke, bakstenen omlijsting met doorgetrokken lekdrempel en bakstenen druiplijstje. Gecementeerde achtergevel. Grijsgeschilderd interieur onder spitstongewelf op kroonlijst. Gekruisigde Christus (plaaster) boven altaartje met opschrift "Vrede bracht hij door het bloed van zijn kruis. Col. I. 20". Altaarplaat met inscriptie "10 Maii 1940. 6 Septembris 1944. 7 Maii 1945. Christus vincit. Christus regnat. Christus imperat".