erfgoedobject

Bunker Mu9

bouwkundig element
ID
308195
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308195

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Bunker Mu9
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Bruggenhoofd Gent
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Betonnen militaire constructie, net ten westen van de Hundelgemsesteenweg gelegen, deels verstopt achter begroeiing. De bunker ligt bovenaan tegen de zuidzuidoostelijke helling van de hoger gelegen Muntekouter, op 160 meter ten oostnoordoosten van bunker Mu8, op 90 meter ten noordwesten van bunker Mu10, op 170 meter ten zuiden van bunker Mu15. De bunker maakt deel uit van een concentratie aan bunkers.

Het betreft een Belgische bunker, opgetrokken als onderdeel van het Bruggenhoofd Gent. Deze verdedigingsstelling werd tussen 1934 en 1938 aangelegd op acht kilometer ten zuiden van Gent en maakte deel uit van het nationaal reduit. De aanleg hiervan kaderde in de fortificatiepolitiek die België na de Eerste Wereldoorlog voerde.

Het eigenlijke bruggenhoofd was opgebouwd uit twee weerstandsnesten – Betsberg en Muntekouter – en drie steunpunten – Semmerzake, Eke en Astene. De weerstandsnesten en steunpunten waren met elkaar verbonden via een courtine, bestaande uit drie verdedigingslijnen.

De weerstandsnesten dienden rondom rond verdedigd te worden en moesten op zichzelf kunnen standhouden, ook in het geval de rest van de bunkerlinie zou vallen. De 25 bunkers van het weerstandsnest Muntekouter werden bijgevolg dicht bijeen opgericht. De toegepaste bunkertypes van het weerstandsnest lopen sterk uiteen, gaande van bunkers met één ruimte voor mitrailleur tot bunkers voor 47mm kanonnen.

Bunker Mu9 was een bunker tegen directe doorbraak en bestaat uit drie bunkerruimtes, die onderling met elkaar verbonden zijn en openingen bevatten in de zuidzuidoostelijke muur. De middelste kamer bevat een getrapte schietopening voor mitrailleur en een observatiekoepel, die via klimijzers bereikt kon worden. De meest westelijke ruimte bevat een grotere schietopening voor een vast 47mm kanon. Achteraan deze ruimte was er een ventilatieopening voorzien, die doorheen de achtermuur liep tot aan de achterzijde van de meest oostelijke bunkerruimte, waar een manuele ventilator stond. Via deze ventilator werd de giftige rook van het kanon door de schietopening geblazen. De kanonruimte was van de andere ruimtes afgescheiden door een aparte ijzeren deur. De meest oostelijke ruimte bevat in de zuidzuidoostelijke muur een vierkante opening voor een schijnwerper, waarmee de Hundelgemsesteenweg kon verlicht worden. Deze opening kon aan de binnenzijde afgesloten worden met een metalen luik. Het L-vormige toegangssas mondde eveneens in deze meest oostelijke ruimte uit. Het schootsveld was gericht naar de Hundelgemsesteenweg, in zuidzuidoostelijke richting en was afgestemd op dat van bunker Mu10 aan de overzijde van de Hundelgemsesteenweg. De mitrailleurkamer was voorzien voor de opstelling van een Maximmitrailleur en een Browning FM30. Mogelijk was deze bunker aangesloten op het elektriciteitsnetwerk: boven de ventilator zou dan een elektriciteitsteller gehangen hebben. De toegangsput voor het eigenlijke toegangssas was afgesloten met een metalen valluik en was te bereiken via klimijzers.

De bunker werd gecamoufleerd als transformatorhuisje met een zogenaamd ventilatietorentje boven de observatiekoepel. Hiertoe werden de afgeronde betonnen hoeken van de bunker achter rechte gemetselde bakstenen gebracht en werd het geheel gecementeerd. Ter hoogte van de hoeken werd een stenenmotief in de gecementeerde laag uitgewerkt. De schietopening voor het kanon en de opening voor schijnwerpers werden elk achter twee luik uit verzinkt plaatijzer gebracht, waarop houten ramen werden gekleefd. De mitrailleuropening werd in een gesimuleerde deuropening ingewerkt. Ook langs twee andere zijden werden zogenaamde vensteropeningen gesuggereerd. De bunker werd bijkomend gecamoufleerd door een haag met poortje.

Voor zover zichtbaar lijkt de bunker geen sporen van oorlogsgeweld te vertonen. Op bevel van de Duitse bezetter werden ijzeren onderdelen in 1941 in principe verwijderd en werden bunkeropeningen in 1944 dichtgemetseld. Alle muuropeningen blijken nog steeds dichtgemetseld, op de opening voor de schijnwerper na.

  • JANSSEN E. 2007: Bruggenhoofd Gent, België onder de wapens 26, Erpe.

Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Bruggenhoofd Gent

  • Is deel van
    Munte


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bunker Mu9 [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308195 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Gemeente Merelbeke

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.