erfgoedobject

Bunker Av4

bouwkundig element
ID
308264
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308264

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Bunker Av4
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Bruggenhoofd Gent
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Dorpskern Munte
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Dorpskern Munte
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Betonnen militaire constructie, gelegen op een akker ten zuiden van Asselkouter, ten westen van een onverhard pad dat Reep wordt genoemd. De bunker ligt op 250 meter ten noordoosten van bunker A23, op 160 meter ten zuidoosten van bunker D13 en op 640 meter ten zuidwesten van bunker A24.

Het betreft een Belgische bunker, opgetrokken als onderdeel van het Bruggenhoofd Gent. Deze verdedigingsstelling werd tussen 1934 en 1938 aangelegd op acht kilometer ten zuiden van Gent ter verdediging van het nationaal reduit. De aanleg hiervan kaderde in de fortificatiepolitiek die België na de Eerste Wereldoorlog voerde.

Het eigenlijke bruggenhoofd was opgebouwd uit twee weerstandsnesten – Betsberg en Muntekouter – en drie steunpunten – Semmerzake, Eke en Astene. De weerstandsnesten en steunpunten waren met elkaar verbonden via een courtine, bestaande uit drie verdedigingslijnen. De aanduiding ‘Av’ staat voor ‘Avancé’ of vooruitgeschoven. Deze bunkers werden opgetrokken op de voorste verdedigingslijn van de courtine, tussen Kwatrecht en Semmerzake, daar waar de observatiemogelijkheden vanuit de A-bunkers te beperkt waren. Bunker Av4 was een vooruitgeschoven bunker op de voorste verdedigingslijn tussen de weerstandsnesten Muntekouter en Betsberg. Het schootsveld van deze bunker, afgestemd met die van bunker A24, was gericht op het weidse lagergelegen terrein in oostelijke richting.

De bunker bestaat uit een L-vormig toegangssas en twee mitrailleurkamers, elk met een getrapte schietopening in oostelijke richting. Aan de zuidelijke hoek werden deze schietopeningen bijkomend beschermd door de uitstekende zuidelijke bunkermuur (oreillon). De bunker was ook voorzien van een observatiekoepel, die aan de achterzijde van de mitrailleurruimtes bereikt kon worden via klimijzers. Communicatie tussen de mitrailleurkamers en de observatiekoepel was mogelijk via stemdragerbuizen.

De bunker was gecamoufleerd als een huisje. Hiertoe werden de afgeronde betonnen hoeken van de bunker achter gemetselde rechte hoeken geplaatst. Het toegangssas tot de bunker stak achter een bakstenen portaal, met deuropening. Zodoende verkreeg de bunker een bijna vierkante grondplan. De toegang kon betreden worden via klimijzers. De beide schietopeningen zaten elk achter twee luiken uit verzinkt plaatijzer, waarop houten ramen waren gekleefd. De omlijstingen en scharnieren van deze luiken zijn nog mooi bewaard. Langs andere zijden werden er bijkomende vensteropeningen gesimuleerd. Op de bunker werd een schilddak geplaatst bedekt met rode pannen. Aanplantingen dienden de bunker bijkomend te camoufleren.

Voor zover zichtbaar vertoont deze bunker geen sporen van directe strijd. Op bevel van de Duitse bezetter werden ijzeren onderdelen in 1941 verwijderd en werden bunkeropeningen in 1944 dichtgemetseld. In 1990 werd de bunker in een roze kleur geschilderd en werd op de plaats van de observatiekoepel een grote vredesduif geplaatst, naar aanleiding van de 50ste herdenking van mei 1940. Vandaag is de bunker ingericht als vleermuizenschuilplaats.

  • JANSSEN E. 2007: Bruggenhoofd Gent, België onder de wapens 26, Erpe.

Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Bruggenhoofd Gent

  • Is deel van
    Dorpskern Munte


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bunker Av4 [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308264 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Gemeente Merelbeke

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.