erfgoedobject

Bunker Be20

bouwkundig element
ID
308356
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308356

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Bunker Be20
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Bruggenhoofd Gent
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Betonnen militaire constructie gelegen in het bos van de Betsberg, op één van de hoogste punten.

Het betreft een Belgische bunker, opgetrokken als onderdeel van het Bruggenhoofd Gent. Deze verdedigingsstelling werd tussen 1934 en 1938 aangelegd op acht kilometer ten zuiden van Gent en maakte deel uit van het nationaal reduit. De aanleg hiervan kaderde in de fortificatiepolitiek die België na de Eerste Wereldoorlog voerde.

Het eigenlijke bruggenhoofd was opgebouwd uit twee weerstandsnesten – Betsberg en Muntekouter – en drie steunpunten – Semmerzake, Eke en Astene. De weerstandsnesten en steunpunten waren met elkaar verbonden via een courtine, bestaande uit drie verdedigingslijnen. De weerstandsnesten dienden rondom rond verdedigd te worden en moesten op zichzelf kunnen standhouden, ook in het geval de rest van de bunkerlinie zou vallen. De 22 bunkers van het weerstandsnest Betsberg stonden dicht bijeen. In het weerstandsnest zijn heel verscheiden bunkertypes terug te vinden.

Bunker Be20 lag centraal in het weerstandsnest Betsberg. De bunker is voorzien van een L-vormig toegangssas en drie bunkerruimtes, waarvan twee met een schietopening voor mitrailleur. De ene schietopening is naar het oostzuidoosten gericht, de andere naar het zuidzuidwesten. De schootsvelden namen elk een kant van de zuidzuidoostelijk gelegen hoeve voor hun rekening en waren afgestemd op die van bunkers Be19 en Be21. Deze schietopeningen waren uitgerust voor mitrailleurs van het type Browning FM30. De derde ruimte diende als commandopost en was volledig gesloten. De betonnen buitenmuren rond deze ruimte zijn opgevat als oreillon (uitstekende bunkermuur) om beide schietopeningen bijkomend te beschermen. De bunker kon wellicht via klimijzers betreden worden.

De bunker werd gecamoufleerd als een houten boshut met zadeldak, belegd met blauwe pannen. Hiertoe werd rondom rond een laag bakstenen muurtje gemetseld, waarop een houtskelet kon worden opgetrokken, waaraan vervolgens populierenplanken die met carbolineum waren behandeld, konden bevestigd worden. De omtrek van deze houten structuur was ruimer dan die van de betonnen bunker. De schietopeningen zaten verborgen achter houten luiken, de feitelijke toegang achter een houten toegangsdeur. De puntgevels van het zadeldak werden in baksteen opgetrokken. De structuur uit betonnen balken aan de zuidelijke hoek diende wellicht een puntgevel te ondersteunen.

Er zijn vernielingen aan de bunker te zien, onder meer aan de schietopeningen en aan de binnenmuren. Wapeningsijzers zijn vrij komen te liggen, er lijken ook kogelinslagen te zien. Mogelijk zijn deze beschadigingen het gevolg van een zware Duitse artilleriebeschieting en daarop volgende inname van de bunker in de ochtend van 23 mei 1940. Anderen menen dat deze beschadigingen het gevolg zijn van schietoefeningen. Op bevel van de Duitse bezetter werden ijzeren onderdelen van de bunkers in 1941 in principe verwijderd. Bunkeropeningen dienden in 1944 te worden dichtgemetseld. Deze zijn vandaag terug deels opengemaakt.

  • JANSSEN E. 2007: Bruggenhoofd Gent, België onder de wapens 26, Erpe.
  • JANSSEN E. 2008: Bruggenhoofd Gent: zes bijzondere bunkers in Betsberg bos, Vesting 2, 2-6.

Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Bruggenhoofd Gent

  • Is deel van
    Geraardsbergse steenweg


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bunker Be20 [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308356 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Gemeente Oosterzele

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.