Betonnen militaire constructie gelegen in het noordelijke deel van het domein horende bij Villa Kasteel van Geeterayen, aan de kant van de Eksaardsedam.
Historiek
Deze bunker maakt deel uit van de 'Hollandstellung', een verdedigingsstelling die de Duitse bezetter vanaf 1916 langs de Nederlandse grens liet aanleggen uit vrees voor een geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland. Tussen de zee en Strobrugge (Maldegem) werd deze linie aangelegd door het 'Marinekorps Flandern'. Vanaf Strobrugge tot aan de aansluiting met de 'Stellung Antwerpen' in Vrasene werd de linie uitgebouwd door de Duitse Etappen-Inspektion 4 of Gruppe Gent.
Ten oosten van het Kanaal van Gent naar Terneuzen liep de hoofdlinie van de 'Hollandstellung' van Mendonk naar Vrasene, via Zaffelare, iets zuidwaarts tot ten noorden van Brug, via Eksaarde, Oosteindeken en Zwaanaarde naar Sinaai, vervolgens meer noordwaarts via de oostzijde van Stekene, om via Kemzeke en Sint-Gillis-Waas noordelijk langs Vrasene aan te sluiten op de 'Stellung Antwerpen'. Deze linie bestond uit een dubbele prikkeldraadversperring en bunkers, met een gevechtspositie op het dak. Ten noorden van deze hoofdlinie waren enkele voorposten opgetrokken langs een prikkeldraadversperring. Op twee kilometer ten zuiden van de hoofdlinie was een artilleriestelling voorzien.
Qua densiteit lag het aantal bunkers in dit deel van de 'Hollandstellung' opmerkelijk lager dan ten westen van het kanaal Gent-Terneuzen. In dit stuk van de 'Hollandstellung' zouden er volgens een Belgische naoorlogse inventarisatie 57 bunkers zijn opgetrokken. De verdediging kon hier ondersteund worden door ‘Ansumpfung’ van de Moervaartdepressie en verder naar het oosten op van de Waaslandpolders. Met ‘Ansumpfung’ wordt het moerassig maken van het terrein bedoeld. In een dergelijk ‘Sumpfgebiet’ dienden alle wegen en kruispunten met mitrailleurvuur gedekt te kunnen worden, vanuit bomen of vanaf aangelegde stellingen. Dit alles werd aangevuld met draadhindernissen en goed verborgen waarnemingsposten met telefoonverbinding.
Om de aanleg van de stelling efficiënt te organiseren, deelde de landmacht deze in bouwsectoren in. Deze bunker lag in de bouwsector II en lag net ten zuiden van het ‘Sumpfgebiet’ van de Moervaartdepressie. Naar analogie van andere bunkers uit deze bouwsector kan vermoed worden dat de luifel aan de achterzijde van de bunker oorspronkelijk via een betonnen trap te bereiken was. Achter de U-vormige borstwering vanop het dak kon de omgeving in de gaten gehouden worden, maar ook onder vuur genomen worden. Vermoedelijk verbreedt de kleine opening centraal in de binnenmuur naar buiten toe om zodoende als observatieopening te gebruiken.
Een bewaarde foto toont hoe de bunker gecamoufleerd werd als een vierkant tuinpaviljoen onder een mansardedak met dakvensters, omgeven door een pergolaconstructie in vlechtwerk van takken.
Beschrijving
Betonnen militaire post met rechthoekig grondplan. De constructie is opgetrokken aan de hand van betonstenen. Het plafond is gegoten op een houten bekisting, versterkt met ijzeren profielen. Op het dak is aan noordelijke zijde vermoedelijk een U-vormige borstwering opgetrokken. Centraal aan de achterzijde van de bunker steekt een betonnen luifel uit. Ernaast zijn er klimijzers tegen de achtermuur ingewerkt. Aan de achterzijde zitten twee toegangen, met bewaarde ijzeren deurhengsels. Deze toegangen vormen de uiteinden van een gang. De muur tussen deze gang en de binnenruimte is aan de rechterzijde opengebroken. In deze muur zit ter hoogte van de linkertoegang een opening. In de binnenmuren zijn nissen uitgewerkt. Tegen het plafond van de binnenruimte zitten ijzeren haken.
- DECOODT H. 2018: Bunkers van de ‘Hollandstellung’ (Eerste Wereldoorlog), onuitgegeven criterianota, Agentschap Onroerend Erfgoed.
- DECOODT H. 2020: Een stelling met twee gezichten: de Hollandstellung, M&L 39.6, 43-60.
- SAKKERS H., DEN HOLLANDER J. & MURK R. 2011: De Hollandstellung. Van Knokke tot Antwerpen. Stille getuige van de Eerste Wereldoorlog, s.l., 97-99.
- Foto verkregen van de bewoner (7 oktober 2021).