erfgoedobject

Notelaar

landschappelijk element
ID
308543
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308543

Juridische gevolgen

  • is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Trimpontbos en omgeving
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

De opgaande notelaar staat centraal op het erf van een hoeve met bakhuis. De mooi gevormde notelaar staat tussen het boerenhuis en het bakhuis. De notelaar heeft een omtrek van 218 cm (gemeten op 150 cm hoogte). De takvrije stam bedraagt ongeveer 3 m. Oorspronkelijk stonden er twee notelaars op het erf. De tweede boom is niet meer aanwezig.

De configuratie van het erf is reeds op de kaart Atlas der Buurtwegen van 1843-1845 ingetekend. Op latere kaarten blijft deze grotendeels ongewijzigd.

Een notelaar is een boom die vaak centraal op het erf wordt aangeplant, voor de boerenwoning. De okkernoot geeft een specifieke geur af die insecten (muggen) verjaagt. Oud volksgeloof in bepaalde regio’s verbindt ‘geluk voor huis en haard’ aan deze boomsoort. Als je je vestigde op een boerderij, werd er een notelaar aangeplant om het geluk af te dwingen. Daarnaast werd hout van notelaar gebruikt als geriefhout voor allerlei toepassingen, onder meer voor het maken van geweerkolven. Het was daarnaast ook gebruikelijk om bij de geboorte van een zoon (of soms ook een dochter) een notelaar op het erf aan te planten als herdenkingsboom.

  • Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000).
  • DECLEENE M. & LEJEUNE M.C. 2000: Compendium van Rituele Planten in Europa, Gent, 785-804
  • SMALLEGANGE G. 2001: Op t ’Hof, Boerderijen en boerenerven in Zeeland, Goes, p. 30
  • Mondelinge informatie verkregen van de eigenaar (14 juni 2023)

Auteurs: Vanmaele, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Hoeve met bakhuis

  • Is deel van
    Trimpontbos en Hayesbos

  • Is deel van
    Trimpontbos en omgeving

  • Is gerelateerd aan
    Houtkant van gewone es en haagbeuk

  • Is gerelateerd aan
    Kaphaag van haagbeuk


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Notelaar [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308543 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.