erfgoedobject

Hoeve

bouwkundig element
ID
308549
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308549

Beschrijving

Voormalige hoeve gelegen aan de voet van het Trimpontbos, ten noorden grenzend aan de Molenbeek - Terkleppebeek. Van de straat verwijderd en iets lager gelegen aan een verharde oprit achter een scherpe straatbocht.

Historiek

Het huidige U-vormige gebouwenbestand is 19de- en 20ste-eeuws. De site zelf is ouder. Kleinschalige bebouwing is namelijk al opgetekend op de 18de-eeuwse kaart van Villaret (1745-1748). Deze bevindt zich op dat moment aan een met bomen afgezoomde doorsteek die loopt over de beboste heuvelrug tussen Trimpont en Pevenage en leidt naar het dorpscentrum van Everbeek-Boven. Deze verbindingsweg wordt op de Atlas der Buurtwegen (1843-1845) geïdentificeerd als ‘Chemin nr. 24’, maar is nu volledig verdwenen. Het rechthoekige volume blijft ongewijzigd op het Primitief Plan van 1830-1833, de Atlas der Buurtwegen van 1843-1845 en de Popp-kaart van circa 1860. Het betreft een kleinschalig huis met bijhorende tuin die in de loop van de 19de eeuw in bezit is van verschillende landbouwerfamilies.

In 1907 verschijnt ten zuiden een tweede parallel volume, waarvan het kadasterarchief de functie niet specifieert en slechts vaag omschrijft als ‘ruraal gebouw’. Naar verluidt deed dit vroegere bedrijfsgebouw dienst als kruidendrogerij waarvan binnenin nog resten aanwezig zouden zijn. Aanpassingen na 1907 worden niet meer kadastraal geregistreerd. Nochtans komt de actuele halfgesloten plattegrond volgens de topografische kaarten tot stand tussen 1939 en 1969.

Beschrijving

De voormalige hoeve met woning heeft het voorkomen van een U-vormige baksteenbouw, variërend van één tot anderhalve bouwlaag, met verspringende plattegrond onder snijdende hogere en lagere zadel- en schilddaken (S-pannen). Het sobere metselwerk en de eenvoudige getoogde muuropeningen duiden op de oorspronkelijke agrarische of ambachtelijke functie van deze gebouwen. De muurankers van ‘double Fleurs de lis’ in de zuidelijk gevel zijn daarbij een voor de regio kenmerkend element bij agrarische aanhorigheden of bedrijfsgebouwen uit het begin van de 20ste eeuw.

De in kern oudste en meest noordelijke vleugel van de U-vorm, gelegen aan de bosrand, was de vroegere boerenwoning en gaat terug op de 18de-eeuwse plattegrond maar heeft een 19de- en 20ste-eeuws voorkomen. De erfgevel van dit woongedeelte telt zes traveeën en anderhalve bouwlaag, waarvan de bovenverdieping door een sobere doorlopende lekdrempellijst benadrukt wordt. De half gebogen en rechthoekige bovenvensters net onder de daklijst zijn typerend voor de kleinschalige hoevebouw in de regio van Brakel.

Een iets lagere overbouwde doorgang met brede poortopening, geplaatst rond het midden van de 20ste eeuw sluit de U-vormige binnenplaats ter hoogte van de oprit ten westen af. De naar de straat georiënteerde zuidvleugel met het vroegere bedrijfsgebouw van omstreeks 1907, met naar verluidt de resten van een vroegere kruidendrogerij, is voorzien van jonger schrijnwerk. De getoogde houten staldeuren onder dakoverstek aan de verankerde erfzijde, zijn kenmerkend voor rurale gebouwen bij kleine hoevesites uit deze periode.

  • Kadasterarchief Oost-Vlaanderen, Kadastrale legger Everbeek, artikel 1942.
  • Kadasterarchief Oost-Vlaanderen, Oorspronkelijke aanwijzende tabel primitief perceel (208) Everbeek.
  • Rijksarchief, Inventaris van de primitieve plannen van het kadaster, Primitief kadaster Brakel, afdeling VII (Everbeek), sectie C [online], https://search.arch.be/ead/BE-A0550_007345_007065_DUT (geraadpleegd op 28 augustus 2023).
  • Atlas Cadastral parcellaire de la Belgique, Philippe-Christian Popp, uitgegeven in 1842-1879, schaal 1:5000.
  • Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000).
  • Kaart van Villaret, Institut National de l’Information Géographique et Forestière, Sint-Mande (France), CH 292, uitgegeven 1745, schaal 1:14.400.
  • Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000.
  • Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1949-1970, schaal 1:25.000.
  • Mondelinge informatie verkregen van de eigenaar (14 juni 2023).

Auteurs: Vanneste, Pol; Duchêne, Helena; Vanmaele, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308549 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.