De aanwezigheid van kalksteen in dit gebied is in eerste instantie niet gemakkelijk op te merken. Toch is de aanwezigheid wel zichtbaar langs één landschappelijke lijn, een steilrand. Deze loopt parallel aan de Visésteenweg tussen de Burchtstraat en buigt voor de Zwart Kruisstraat af naar het noorden. De waterloop de Zouw loopt hier langs en is oorspronkelijk verantwoordelijk voor het hoogteverschil. Langs de steilrand dagzoomt de kalksteen, het is daardoor ook de plaats van verschillende toegangen. De enige die op dit moment nog open is, is die van de Maresberg/Collasberg. Deze huidige toegangen liggen voornamelijk dichtbij de Visésteenweg, maar het is zeker niet uitgesloten dat er meer zijn geweest, bijvoorbeeld van kleine stelsels die niet verbonden zijn met de rest van de Grote Berg en ondertussen niet meer toegankelijk zijn. Op het digitaal hoogtemodel (DHM) zijn langs de steilrand verschillende ‘onregelmatigheden’ te zien in het reliëf, mogelijk zijn dit dichtgemaakte toegangen. Anderzijds kan het ook gaan om andere winningen langs deze steilrand, zoals van mergelpoeder.
De steilrand is in het landschap herkenbaar als een markante terreinsprong van ongeveer 10 m. Op deze rand staat een gevarieerde beplanting van bomen en struiken zoals es, esdoorn, hazelaar, vlier en meidoorn. Een deel van de steilrand sluit aan bij een grasland aan de Zwart Kruisstraat en er ligt ook een grasland met verspreide oude meidoorns.
Het hellinggrasland is één van de plaatsen waar het huidige uitzicht van het landschap sterk gelinkt is aan het historisch pastorale landgebruik met extensieve begrazing. Ook de planten en dieren die hier voorkomen zijn sterk gelinkt aan dit landgebruik. Dit landgebruik is op deze verschillende plaatsen ook op historische kaarten aanwezig. Een voor Vlaanderen zeldzame situatie van samenspel tussen bodemcondities (kalkrijke leembodem en dagzomende kalksteen) en historisch gebruik met begrazing die resulteert in een bijzonder landschap met specifieke flora en fauna die hier enkel kan voorkomen dankzij het landgebruik. Door het wegvallen van dit specifieke landbeheer op sommige plaatsen treedt verwildering op, bijvoorbeeld op een deel van de steilrand waar nu bomen en struiken staan.
- Beschermingsdossier, 4.001/73066/111.1, Mergelgroeve Grote Berg (De Haan A., 2023, digitaal dossier).