erfgoedobject

Schuttersweide met twee staande wippen van de Sint-Sebastiaansgilde

bouwkundig element
ID
309606
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/309606

Beschrijving

Schuttersweide met twee metalen staande wippen uit de jaren 1950 en 1960. Met deze locatie voor het handboogschieten bouwt de Sint-Sebastiaansgilde van Sint-Denijs verder op een eeuwenoude traditie.

Historisch overzicht

De Gilde der Handboogschutters Sint-Sebastiaan in Sint-Denijs gaat op zijn minst terug tot 1617, het jaar waarin de pers of de staande wip in het dorp werd hersteld. Vanaf 1758 mocht de Sint-Sebastiaansgilde de wapens van de bisschop van Doornik op haar vaandel dragen. In het Landboek van Sint-Denijs van 1779 is op een weideperceel, toebehorend aan de bisschop van Doornik, een “perche à tirer à l’arc” aangeduid. Op 15 augustus 1811 werd er in het dorp feest gevierd ter ere van de geboorte van de zoon van keizer Napoleon. Daarbij vond een prijsschieting op de staande wip plaats en werd er ook gebold. In de loop van de 19de eeuw zorgde de heftige strijd tussen katholieken en liberalen voor een scheuring in de schuttersgilde. Een triest dieptepunt van deze strijd in Sint-Denijs waren politiek geïnspireerde brandstichtingen in 1868. Dit spanningsveld werkte door in het ontspanningsleven en leidde rond 1875 tot de opsplitsing van de Sint-Sebastiaansgilde in de liberale maatschappij “Willem Tell” en de katholieke gilde “Saint-Georges”. De staande wip van de liberalen bevond zich bij “Café de la perche” aan het toenmalige station.

Na de Eerste Wereldoorlog smolten beide gildes opnieuw samen onder de vroegere naam Sint-Sebastiaan. De schuttersweide met staande wip bevond zich nu nabij de Plaats. In een herberg werd er ‘s winters op de liggende wip geschoten. Door het nog steeds sluimerende politieke conflict werd de gilde echter kort vóór de Tweede Wereldoorlog opgeheven, waarna de staande wip tijdens de oorlog werd afgebroken.

Toch werd het handboogschieten in de oorlogsjaren, op initiatief van een onderpastoor, nieuw leven ingeblazen. In de winter van 1942-1943 werd in de patronagezaal een liggende wip opgesteld om de dorpelingen, wiens mobiliteit sterk was ingeperkt, toch ontspanning te bieden. In de zomer van 1943 werd met de Sint-Denijs-Ommegang een staande wip opgericht op een weide even buiten het dorp (huidige locatie). Daartoe werd met paarden een grote spar van de Kluisberg overgebracht. In 1947 verhuisde de liggende wip naar de ‘gilde’ van het Christen Werkersverbond, waar ze op een boldersbaan werd opgesteld. In 1959 werd een tweede metalen wip opgericht in de schuttersweide buiten het dorp. Na een breuk aan de houten wip van 1943 kwam er in 1966 een nieuw metalen exemplaar. Nog in 1966 werd er bij de weide een nieuwe kantine gebouwd en hield de Sint-Sebastiaansgilde voor het eerst een winterschieting in de schutterstoren van Kortrijk. In 1971 sloot de Sint-Denijse gilde aan bij het schuttersverbond van Leie en Schelde. In de jaren 1980 werd in samenwerking met de “Trogbolders” de huidige kantine gebouwd nabij de schuttersweide. Hierin kan op de overdekte boldersbaan ook op de liggende wip geschoten worden. Hoewel de schuttersgilde op het einde van de 20ste eeuw in de onmiddellijke nabijheid twee moderne muitwippen liet bouwen, houdt ze de oude schuttersweide met twee staande wippen nog steeds in ere.

Beschrijving

In de schuttersweide zijn twee metalen staande wippen uit de jaren 1950 en 1960 met telkens een schuilhut opgesteld. Deze hutten zijn opgebouwd uit betonnen platen en gevat onder golfplaten lessenaarsdaken. De naar de wippen gerichte zijdes zijn opengewerkt. De smalle zijgevels zijn voorzien van rechthoekige vensters. De wippen eindigen op een ijzeren prang of topstuk. De masten scharnieren op metalen onderstellen en kunnen door een contragewicht naar beneden gekanteld worden om de ‘vogels’ op de prangen te plaatsen.

  • Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Sint-Denijs, nummer 57, Landboek van Sint-Denijs (Doornikse), 1779, opgemaakt door J.B. Van Huffel.
  • DESEURE S.A. 1876: Geschiedenis der gemeente Sint-Denijs of Sint-Genois gevolgd van de kroniek der aldaar voorgevallene gebeurtenissen, Brugge, 177.
  • DRAGON J. 1974: Pijl en boog (onuitgegeven werk over de geschiedenis van de Sint-Sebastiaansgilde).

Auteurs: Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Schuttersweide met twee staande wippen van de Sint-Sebastiaansgilde [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/309606 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.