Locatie

Gelegen langs de Nieuwstraat nummer 4, op circa 600m ten oosten van de Grote Markt van Poperinge.

Historische achtergrond

Deze semi-permanente woning werd vermoedelijk gebouwd kort na de Eerste Wereldoorlog. Achter de platenbeschieting gaat waarschijnlijk een houten skeletbouw schuil.

De oorlog liet een groot litteken na in de Westhoek. Reeds op 23 september 1916 werd het 'Koning Albertfonds' (KAF) opgericht om de woningnood via het bouwen van barakken te bestrijden. Het Fonds ging van start in 1917, maar tegen 1918 was het niet veel meer dan een papieren organisatie zonder geld, arbeiders, materieel of vervoer, noch met een serieuze visie op het vraagstuk van de huisvesting.

De eerste vluchtelingen die rond de wapenstilstand terugkeerden naar de 'verwoeste gewesten' gingen bij gebrek aan iets anders wonen in militaire schuilplaatsen of bunkers of ze trokken eigenhandig een primitieve woning op met al het bruikbaars dat ze aantroffen: brokstukken uit het puin en allerhande oorlogsmaterieel ('squatterbouw').

Begin 1919 ontving het KAF de langverwachte subsidie van de regering en kon er van start gegaan worden met het voorzien in noodwoningen. Ze zouden moeten worden ingeplant op gronden waarop geen andere wederopbouw was voorzien en verhuurd worden aan wisselende bewoners. Door de toenemende terugkeer van vluchtelingen na de winter van 1918-'19, schoot stilaan de meest diverse verzameling noodwoningen uit de puinbodem op.

Om de grootste nood te lenigen kocht het Fonds eerst barakken van het Britse leger op ('Nissen Huts', van 8,5 x 5 m). Ook barakken van het Belgische leger, genoemd naar Generaal Dossin, werden gebruikt. Vanwege hun grootte dienden zij als kerk, school, meergezinswoning en dergelijke meer. Reeds tijdens de oorlog hadden directeur-generaal ingenieur Zanen en secretaris architect Moenaert demonteerbare houten woningen van 6 x 6 en 4 x 4 m met aangebouwd stalletje ontworpen. De uitvoering van de aanbesteding liep echter maanden vertraging op, onder meer vanwege het nijpende houttekort. Jouret en Speltincks ontwierpen dan weer dure paviljoenen van 8 x 6 m in hout en beton.

Dit alles was slechts een druppel op de hete plaat, het KAF kon de grote vraag niet aan. Bovendien ontbraken elementaire voorzieningen in de barakken. Vanaf 1920 institutionaliseerde de overheid dan ook de zelfbouw: ze stelde bijvoorbeeld 3.000 BEF aan bouwmaterialen ter beschikking zodat mensen ofwel zelf hun semi-permanente woning van minimum 9 x 6 m ofwel aan de hand van een standaardgeraamte konden optrekken ('Drieduisters'). Het eerste kende een relatief succes, maar nog steeds had men te kampen met onder andere transportproblemen. Daarnaast bleef het KAF gedurende de eerste helft van de jaren '20 de gecentraliseerde aanmaak van noodwoningen voorstaan.

Begin 1925 werd het KAF geliquideerd omdat de wederopbouw grosso modo als voltooid werd beschouwd. In theorie moesten de barakken onder de beste voorwaarden verkocht worden, in praktijk echter bleven ze veelal bewoond vanwege de lage huurprijs. De 'noodwoningen' deden zoals aanvankelijk gevreesd, veel langer dienst dan voorzien, voor een tiental tot op de dag van vandaag.

Beschrijving

Enkelhuis van 3 traveeën en 1 bouwlaag, onder zadeldak. Beigebeschilderde platenbeschieting. Puntgevel onder overstekende dakrand met uitgewerkte houten windveer op uitgewerkte houten modillons. Rechthoekige muuropeningen, onder meer bovenvenster met houten balkonnetje. Beluikte benedenvensters. Boven de deur opschrift 'Chalet Nova'.

'Chalet nova' volgens het opschrift. Semi-permanente woning blijkbaar als enige nog bewaard te Poperinge. Volgens de typologische kenmerken vermoedelijk gebouwd door het Albertfonds tegen het einde of kort na de Eerste Wereldoorlog. Enkelhuis van drie traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (nokrichting loodrecht op de straat, bitume). Achter de beigebeschilderde platenbeschieting gaat hoogstwaarschijnlijk een houten skeletbouw schuil. Puntgevel onder overstekende dakrand met uitgewerkte houten windveer op dito modillons. Rechthoekige muuropeningen, waaronder een bovenvenster met houten balkonnetje. Beluikte benedenvensters.