is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Tempeliershoeve
Deze vaststelling is geldig sinds
is aangeduid als beschermd monument Tempeliershoeve: boerenwoning en omwalling
Deze bescherming is geldig sinds
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Tempeliershoeve
Deze vaststelling was geldig van tot
Zogenaamd Tempeliershoeve in de volksmond. Historische hoeve gelegen ten zuiden van de dorpskom, mogelijk eertijds kasteel van de "heren van Zuydpene", daterend uit 16de eeuw, vermoedelijk in 19de eeuw omgebouwd tot hofstede. De huidige situatie met het nog grosso modo omwalde boerenhuis (het voormalig kasteel) en de ten zuidwesten gelegen hoeve (Eikhoekstraat nummer 59), het voormalig neerhof, gaat terug op de toestand zoals aangegeven op de Ferrariskaart van 1771-1778. Thans hoeve met losse bestanddelen, U-vormig opgesteld rondom een geasfalteerd erf met siertuintje voor het boerenhuis, waarin een postament, zijnde een hondenfiguur, afkomstig van de voormalige toegangsbrug. Grotendeels nog omwald, behalve ten zuiden en zuidoosten. Ten zuidwesten toegankelijk via geasfalteerde erfoprit. Ten zuiden, boomgaard aan oost- en zuidzijde afgezet door middel van een populierenrij.
De bestanddelen van deze hofstede te herleiden tot het uiterst interessante woonhuis gelegen ten noorden van het erf. Gebouw op rechthoekige grondplan met overhoekse toren ten zuidoosten, van acht ankertraveeën en twee bouwlagen met kort overstekende dakrand en hanggoot; gedomineerd door een bakstenen spitsbekroning van de overhoekse toren. Baksteenarchitectuur zie het rijkelijk gebruik van baksteen- en metselwerkversieringen: onder meer ruit-, kruis- en stervormige metselaarstekens, gelaagdheid van rode baksteen in gevelopbouw. Dit afwisselend gebruik van donkere en lichtere baksteen verwijst naar gelijktijdig torenmetselwerk (15de eeuw) in de streek (zie onder meer de parochiekerk van Woesten).
Erfgevel: voorzien van rechthoekige vensteropeningen in een verdiepte korf- of tudorboogvormige omlijsting met geprofileerd beloop op afzaat; strekse lagen met afwisselend gebruik van rode en gele baksteen; venster links van de deur afwisselend gebruik van rode en gele bakstenen strekken in het boogveld, waarin een T-vormig motief met jaartal "1594" ?. Op bovenverdieping, raamwerk uit vierde kwart 18de eeuw; op gelijkvloers, recent houtwerk. Tudorboogdeur in uitgelengde accoladeboogomlijsting onder druiplijstje met gestrekte uiteinden; boogveld met drielob, waarin beeld van Heilige Barbara met zwaard (gepolychromeerd hout), op geprofileerde sokkel. Houten deur (recent houtwerk) met bovenlicht.
Overhoekse toren met vierzijdig grondplan en twee bouwlagen onder een bakstenen torenspits, afgezet met hogels van rode baksteen en voorzien van drie, eenvoudige wimbergen; dierenkoppen op de hoeken. Recente rechthoekige kelderopening aan oostzijde. Rechthoekige vensteropeningen, onder meer blind aan de oostzijde, verdiept in geprofileerde korfboogomlijsting in zuidelijke wimberg. Recent houtwerk.
Achtergevel: meer gesloten achtergevel van negen ankertraveeën; gele baksteenbouw met gelaagdheid van rode baksteen en ruitvormige metselaarstekens. Gedeeltelijk afgelijnd met een overhoekse muizentand. Rechthoekige linker opkamervensters verdiept in een korfboogomlijsting met geprofileerd beloop op afzaat; recent houtwerk. Sporen van gedichte rondbogige muuropeningen. Recentere muuropeningen: twee vensters en een deur.
Zuidwestelijke zijpuntgevel met aandak, schouderstukken en uitlopend op een geprofileerde schoorsteenaanzet. Twee getoogde, dichtgemetselde kelderopeningen onder afwisselend gele en rode bakstenen strekken. Superpositie van drie rechthoekige muuropeningen, verdiept in geprofileerde tudorboogomlijsting op afzaat; dichtgemetseld benedenvenster met T-vormig teken van rode baksteen in het boogveld; boven een zoldervenster met kleine roedeverdeling (recent houtwerk). Twee recente vensteropeningen op begane grond.
Noordoostelijke zijpuntgevel met aandak en getorste schoorsteen op geprofileerde schoorsteenaanzet. Eén rechthoekige kelderopening verdiept in getoogde omlijsting met geprofileerd beloop. Superpositie van drie rechthoekige muuropeningen verdiept in geprofileerde korfboogomlijsting op afzaat; strekse laag in afwisselende rode en gele bakstenen. Vierlob en drielob in boogvelden van respectievelijk boven- en zolderverdieping; dichtgemetseld beneden- en bovenvenster; zoldervenster met kleine roedeverdeling.
Laatgotische schouw in de keuken onder een houten balk, renaissancistisch versierd, onder meer met medaillons met mannen- en vrouwenhoofd; schouw in de woonkamer met behouden laatgotische schoorsteenmantel met rode en gele bakstenen kruisjes; de opkamerschouwen zijn ingemetseld; overdekking door middel van tongewelf in de opkamerkelder, voorts door middel van vlakke houten laatgotische zoldering in olm met geprofileerde kepers, welke dicht bij elkaar op de begane grond, en meer gespreid op de verdieping; overkapping: schaargebint van negen traveeën onder een gestutte makelaar; toren zonder trapfunctie, voorzien van spitstongewelf in kelder en kruisribgewelf ter hoogte van opkamer; voorts gemetselde torenspits.
Ten zuiden, stalvleugel onder zadeldak (nok evenwijdig aan het boerenhuis, Vlaamse pannen) met overstekende dakrand op houten modillons, uit 19de eeuw. Rode baksteenbouw, sporen van stijl- en regelwerk met houten plankenbeschieting.
Overige gebouwen zonder noemenswaardigheden.
Bron: DELEPIERE A.-M. & HUYS M. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Poperinge, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
De stal en andere bijgebouwen bij het boerenhuis (voormalig kasteel, nummer 61) zijn niet langer bewaard. Ook zijn er verschillende gebouwen van het neerhof (nummer 59) gesloopt.
Is deel van
Eikhoekstraat
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Tempeliershoeve [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/31591 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.