De vakwerkhoeve is gelegen in de Meerdegatstraat. Het betreft een gesloten complex dat in de kern mogelijk teruggaat op een op de Ferrariskaart weergegeven vierkantshoeve. De hoeve hoort bij een reeks vakwerkgebouwen in het oude kwartier 'Over ‘t Water', een kwartier in het noordwesten van het grondgebied Alken.

Historiek

Het vakwerkcomplex in de Meerdegatstraat 49 gaat in kern mogelijks terug tot de op de Ferrariskaart (1770-1777) weergegeven vierkantshoeve. Het primitief kadaster (1840) geeft in elk geval een semi-gesloten complex weer, met drie volwaardige vleugels omheen een erf, dat aan de achterzijde door middel van kleinere constructies van het hinterland wordt afgesloten. De verdere evolutie van het pand kan aan de hand van de kadastrale mutatieschetsen worden gevolgd: in 1862 werd een volwaardige achtervleugel gebouwd, waarbij een doorgang naar het hinterland bewaard werd aan de zijde van de oude rechtervleugel. In deze toestand werd de hoeve al in de Buurtwegenatlas (1844) geregistreerd. In de Buurtwegenatlas wordt de hoeve te midden van uitgestrekte landbouwgronden afgebeeld. Achter de hoeve blijkt een vrijstaande constructie (bakhuis?) te bestaan, en rechts van het complex vertrekt een veldweg richting dorpskern. Op de hoek van de veldweg met de Klinkstraat wordt een kapel afgebeeld. In 1969 werd de verbinding tussen de straatvleugel en de linkervleugel, die geen volwaardige hoek vormden, aangevuld. De rechtervleugel werd in 1971 drastisch verbouwd, de linker- en achtervleugel werden van aanbouwen voorzien aan de veldzijde en de doorgang naar de velden tussen rechter- en achtervleugel ging verloren.

Beschrijving

De hoeve bleef bewaard als gesloten complex. De straatvleugel omvat een inrijpoort, de rechtervleugel (noodwest) is als woonhuis in gebruik, de linkervleugel (zuidoost) als dwarsschuur. De achtervleugel omvat stallen. Afgezien van de achtervleugel bleven de bouwvolumes grotendeels als vakwerkconstructies bewaard, in bepleisterd stijl- en regelwerk met vitswerk en lemen vullingen onder zadeldaken met Vlaamse pannen.

De straatvleugel is aan de buitenzijde versteend. Het volume omvat een centrale, rechthoekige inrijpoort onder een houten latei. De belendende wanden van de poortdoorgang zijn van vensters voorzien. Het linkergedeelte (zuidoost) van de erfzijdegevel gaat schuil achter een uitbreiding van de schuur, het rechtergedeelte (noordwest) omvat een deur.

Het woonhuis is een vakwerkconstructie met zichtbare ankerbalkgebinten op een verhoogde bakstenen stoel. De erfzijdegevel omvat een laterale deur rechts, waarboven een klein houten kozijntje en een zoldervenster. Links van de deur werd een groot rechthoekig raam ingebracht. De veldzijdegevel omvat een deur, een bolkozijn, alsook drie gewone vensters van verschillende formaten en met verschillend schrijnwerk. Alle muuropeningen zijn gevat in houten kozijnen. De kopgevel aan de straatzijde is versteend als onderdeel van de straatgevel. De gevel is uitgerust met aandaken en vlechtingen en is extern verankerd met jaartalankers "1786". Op de benedenverdieping bleven twee bolkozijnen bewaard waarvan de luiken verdwenen zijn sinds het moment van bescherming. Op de bovenverdieping bleven eveneens twee houten vensters bewaard waarvan de rechtse voorzien is van diefijzers. Het houten kapelletje is sinds het moment van inventarisatie verdwenen. De achterste kopgevel is, evenals de achterste kopgevel van de dwarsschuur, opgenomen in het baksteenparement van de achtervleugel.

De dwarsschuur is een imposante constructie in zichtbaar stijl- en regelwerk met vullingen in baksteenmetselwerk. Aan erfzijde gaat het gebouw schuil achter recente aanbouwsels. De achtervleugel is een recente baksteenconstructie onder een golfplaten lessenaarsdak. Het in de Buurtwegenatlas geregistreerde bakhuis schijnt naar een positie dichter bij de hoeve te zijn verplaatst.

Gesloten hoeve, reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1771-77) en in 1789 verbouwd, zie ankers op de linkerzijgevel van het woonhuis. Gebouwen in bepleisterd stijl- en regelwerk met lemen vullingen. Inrijpoort in de vleugel aan straatzijde, onder zadeldak (Vlaamse pannen). Versteende straatgevel. Rechthoekige poort onder houten latei. Woonhuis ten noordwesten van het erf, nok loodrecht op de straat. Zeven traveeën en een bouwlaag onder zadeldak (Vlaamse pannen). Erfzijdegevel met gewijzigde ordonnantie; verhoogde bakstenen stoel. In de achtergevel een waarschijnlijk origineel bolkozijn. Versteende zijgevel aan straatzijde met aandaken en vlechtingen; hoger vermelde jaarankers en vier houten kozijnen, op de benedenverdieping beluikte bolkozijnen, op de bovenverdieping met diefijzers; houten kapelletje. Dwarsschuur in stijl- en regelwerk met bakstenen vullingen, onder zadeldak (Vlaamse pannen); de gevel aan erfzijde gaat schuil achter recente aanbouwsels. Recente zuidwestelijke stal.