Het Zeegershof is een van de voornamere historische residenties in Alken, gelegen op de hoek van de Koosterstraat met de Blekkenbergstraat. Het huidige (verbouwde) semi-gesloten complex in classicistische stijl werd in de vroege 19de eeuw gebouwd.

Historiek

Op de hoek van de Koosterstraat met de Blekkenbergstraat is een semi-gesloten complex gelegen, ook wel Zeegershof genaamd, naar Zeegers, toenmalig burgemeester van Hasselt die het in 1727 bouwde als of verbouwde tot buitenverblijf.

Het pand wordt op de Ferrariskaart aangeduid als een complex in semi-gesloten bebouwing, met een L-vormige constructie op de plaats van het huidige woonhuis, en een los¬staande vleugel links van het erf. De gebouwen waren omgracht, zodat een voor- en achtererf werden afgelijnd. Links van het terrein, buiten de gracht, wordt een boomgaard weergegeven. Het erf was te situeren aan de rand van drassige beemdgrond, vlak bij het punt waar de Kozenbeek in de Herk uitmondde.

In late 18de tot vroege 19de eeuw werden de oude gebouwen afgebroken, waarbij de stenen werden gerecupereerd in een nieuwbouw, het huidige semi-gesloten complex in laatclassicistische stijl. De nieuwbouw prijkt reeds als U-vorm op de Bonniverkaart (1829) en wordt hernomen in de Buurtwegenatlas (1840-44) onder de benaming Het Kasteelke. De omgrachting blijkt nog aanwezig en schijnt een ruimer terrein te omgeven dan weergegeven op de Ferrariskaart: het achtererf is mijtervormig voorgesteld. Sinds de Buurtwegenatlas evolueerde het pand nauwelijks; de grachten werden ondertussen gedempt. Het oorspronkelijke kader van weide- en beemdgrond ging grotendeels verloren door verkaveling en nieuwbouw.

Het Zeegershof is een van de voornamere historische residenties in Alken, dat verschillende voornamere cijnshoeven telde, waarvan de meeste vanaf de 17de eeuw progressief versteenden en van (heren)boerderij in strictu sensu evolueerden tot buitenverblijf of kasteel. Het is karakteristiek voor de streek dat dit ook gepaard ging met een geleidelijke afbouw van de landbouwactiviteiten. Afgezien van een geïsoleerd 19de-eeuws stenen complex telt (of telde) vrijwel elk Alkens gehucht een oudere steenbouw, die als kern fungeerde. Het Zeegershof had deze functie in het gehucht Ter Linden.

Beschrijving

De bakstenen gebouwen zijn gegroepeerd rondom een rechthoekig erf, aan de hoofdingang aan de Koosterstraat en in de hoek aan de Blekkenbergstraat met een hek afgesloten. De achtervleugel is opgevat als een herenhuis van het dubbelhuistype met vijf traveeën en twee bouwlagen onder een pannen schilddak met pirons op de nokpunten. Tegen beide zijgevels is één travee van één bouwlaag onder een lessenaarsdak aangebouwd. De verankerde voor- en achtergevels zijn voorzien van een rechthoekige, centrale deur en vensters in een vlakke, mergelstenen omlijsting van hergebruikt materiaal. De aangebouwde traveeën beschikken aan erfzijde over een rondboogdeurtje. De linker- en recherzijgevel zijn boven de aangebouwde travee voorzien van twee rechthoekige vensters, afgewerkt zoals deze in de hoofdgevels. De rechter zijgevel is voorzien van twee oculi met negblokken, waaronder één exemplaar met opschrift "[I T?]/AO/1727".

Aan weerszijden van het erf bevinden zich voormalige dienstgebouwen onder schilddaken met Vlaamse pannen. De straatzijde was oorspronkelijk slechts door middel van een bakstenen muurwerk afgesloten. Door verbouwingen in de 20ste eeuw bleven enkel de bakstenen pijlers aan weerszijden van de poort bewaard. Na restauratie (rond 2009) werden twee volumes onder een lessenaarsdag toegevoegd aan de straatzijde.

Zogenaamd "Zeegershof", naar de familie, die het in 1727 bouwde of verbouwde; Zeegers was in die tijd burgemeester van Hasselt. De Ferrariskaart (1771-77) geeft een beeld van het goed in deze periode: een L-vormige vleugel op de plaats van het huidige woonhuis, en een losstaande vleugel aan de noordwestzijde van het erf; het geheel was omgracht. Begin 19de eeuw afbraak van de oude gebouwen, met hergebruik van het oude materiaal, en bouw van het huidige semi-gesloten complex in laatclassicistische stijl, zoals weergegeven in de Atlas van de Buurtwegen (1844) onder de benaming Ferme Kasteelke; de grachten waren toen nog aanwezig, ze zijn nu verdwenen. Bakstenen gebouwen, gegroepeerd rondom een rechthoekig erf, aan de hoofdingang (Koosterstraat), en in de noordhoek met een hek afgesloten. Ten noordwesten, herenhuis van het dubbelhuistype, vijf traveeën en twee bouwlagen onder schilddak; twee aangebouwde traveeën tegen de zijgevels. In voor- en achtergevel, rechthoekige vensters in vlakke, mergelstenen omlijsting van hergebruikt materiaal. Rechthoekige deur in een vlakke, kalkstenen omlijsting, met tussendorpel en neuten. Een rondboogdeurtje in elk der aangebouwde travee De achtergevel is voorzien van een gedichte, rechthoekige deur. In de linkerzijgevel, twee vensters, in de rechterzijgevel, twee oculi met negblokken, waarvan één het opschrift draagt [I T?]/AO/1727. Dienstgebouwen onder schild- en zadeldaken (Vlaamse pannen), met grotendeels gewijzigde muuropeningen. Schob tegen de straatgevel van het rechtse zuidoostelijk dienstgebouw.

• JEURIS R. e.a. 1978: Zo was...Alken, Antwerpen, 30.