De Rode Hoeve is een gesloten hoeve, gelegen aan de Alfonsstraat en omgeven door omhaagde hoogstamboomgaarden, typerend voor het Droog-Haspengouwse agrarisch landschap. Het complex bestaat uit een woonhuis uit de 18de eeuw en dienstgebouwen uit de 19de eeuw.

Historiek

De Rode Hoeve wordt reeds op de Ferrariskaart (1771-1777) afgebeeld als een gesloten geheel. De Atlas der Buurtwegen (1840) geeft een semi-gesloten gebouw weer, maar naderhand, onder meer in 1860 en 1877 (volgens mutatieschetsen), evolueerde het pand opnieuw naar de huidige gesloten toestand. Voor zover er al geen verband bestaat met het kasteelgoed van Bommershoven, is de hoeve te beschouwen als één van de grote winningen die werden ingeplant door allerhande feodale instanties (vergelijk met het Biezenhof van Alden Biesen, schuin tegenover de Rode Hoeve).

Beschrijving

De Rode Hoeve is een bakstenen complex rond een rechthoekig gekasseid erf met een centrale mestvaalt. De straatvleugel omvat een poort, links geflankeerd door een stal, rechts door een wagenschob, de rechtervleugel is opgevat als woonhuis met aansluitende stallen, ook de linkervleugel omvat stallen, de achtervleugel fungeert als dwarsschuur met aangebouwd schob. Een ommuurde tuin leunt ten zuiden bij het complex aan.

Het woonhuis, van het dubbelhuistype, zou dateren uit de eerste helft van de 18de eeuw, waar de overige gebouwen uit de eerste helft van de 19de eeuw dateren. Het gebouw telt twee bouwlagen, op een verhoogde begane grond en onder een wolfsdak. De erfgevel telt een ongelijk aantal traveeën (drie en vier), de tuingevel telt zes traveeën. De verankerde erfgevel omvat een rechthoekige deur met een bovenlicht met metalen roedeverdeling, keldergaten, voorheen beluikte kruiskozijnen met sponningbeloop op de eerste bouwlaag en kloosterkozijnen op de tweede. Alle muuropeningen zin in natuursteen uitgewerkt. De verankerde tuingevel omvat kruis- en kloosterkozijnen in een natuurstenen omlijsting en is voorzien van een centrale dakkapel. De verankerde zijgevel (straatzijde) is voorzien van vier rechthoekige muuropeningen in een natuurstenen omlijsting, waarvan de onderste twee blind zijn.

De bij het huis aanleunende stallen hebben muuropeningen in rechthoekige hardstenen omlijstingen en een laadvenster in een overhangende dakkapel. Het poortgebouw draagt een duifhuis aan de erfzijde. De verankerde straatgevel wordt gedomineerd door een rondboogpoort in een verankerde, geprofileerde, kalkstenen omlijsting met negblokken. Mergelstenen asemgaten zijn over de gehele straatgevel verspreid. De erfgevel is opengewerkt met segmentboogvormige poorten en rechthoekige muuropeningen in natuurstenen omlijstingen. De noordelijke stalvleugel omvat aan de erfzijde rechthoekige muuropeningen met deels gerecupereerde omlijstingen. Via de straat is de vleugel toegankelijk langs een bakstenen steekboogpoort. De erfgevel van de onderkelderde dwarsschuur bestaat uit twee rondboogpoorten in een verankerde hardstenen omlijsting, de rechtse voorzien van negblokken. De achtergevel toont een korfboogpoort met mergelstenen sluitstenen en kalkstenen posten. Tegen de schuur is een schob met lessenaarsdak aangebouwd.

Op de Ferrariskaart (1771-77) afgebeeld als een gesloten geheel, in de Atlas van de Buurtwegen (1844) als semi-gesloten. Thans gesloten hoeve; bakstenen complex rond een rechthoekig gekasseid erf met centrale mestvaalt. Rechts, een ommuurde tuin. Woonhuis uit de eerste helft van de 18de eeuw en dienstgebouwen uit de eerste helft van de 19de eeuw.

Ten zuidoosten, poortgebouw met duifhuis aan de erfzijde; rondboogpoort in verankerde, geprofileerde, kalkstenen omlijsting met negblokken. Links van de poort een stal, rechts een wagenschob. Mergelstenen asemgaten in de straatgevel; In de noordoostvleugel, woongedeelte van het dubbelhuistype uit de eerste helft van de 18de eeuw. Ongelijk aantal traveeën en twee bouwlagen onder wolfsdak; aan de tuinzijde zes traveeën. Licht verhoogde begane grond; kalkstenen keldergaten. Smeedijzeren ankers. Rechthoekige vensters in kalkstenen omlijsting; op de eerste bouwlaag voorheen beluikte kruiskozijnen met sponningsbeloop; op de tweede, kloosterkozijnen; aan de tuinzijde kruiskozijnen op de tweede bouwlaag. Rechthoekige deur met bovenlicht, voorzien van metalen roedeverdeling. In het verlengde van het woonhuis, stallen uit de eerste helft van de 19de eeuw; muuropeningen met rechthoekige hardstenen omlijstingen; laadvenster in overhangende dakkapel.

Aan de noordwestzijde van het erf, onderkelderde dwarsschuur uit de eerste helft van de 19de eeuw; twee rondboogpoorten in verankerde hardstenen omlijsting, rechts met negblokken. In de achtergevel korfboogpoort met mergelstenen sluitstenen en kalkstenen posten; aangebouwd schob onder lessenaarsdak.

In de zuidwestvleugel, stallen met deels hergebruikte omlijstingen voor de rechthoekige muuropeningen.