De gesloten hoeve is gelegen aan de Langegrachtstraat, ten noorden van de dorpskern, en bestaat uit een complex van bakstenen gebouwen uit het midden van de 19de eeuw. De hoeve omvat twee woonhuizen, een poortgebouw, verschillende stallen en een dwarsschuur.

Historiek

De hoeve wordt weergegeven op de Ferrariskaart (1771-1777), als een gestrekt volume, dwars op de straat. Het gaat hier waarschijnlijk om de oude, 17de-eeuwse (eerste helft) kern van de hoeve, die nog slechts blijkt uit de hergebruikte, S-vormige muurankers in de poortvleugel. Waarschijnlijk werd in 1799 (sluitsteen poort) de ruime, U-vormige hoeve gebouwd, met de gesloten zijde van het erf naar de straat toe, zoals afgebeeld op het primitief kadasterplan (1840-1844) en in de Atlas der Buurtwegen (1844). Door toevoeging van een achtervleugel, vermoedelijk toegevoegd in de tweede helft van de 19de eeuw, werd de huidige gesloten toestand gerealiseerd. Tot het complex hoorde oorspronkelijk ook een bakhuis, buitenerfs, op het terrein ten noorden van de hoeve. Dit bakhuis is ondertussen verdwenen.

Beschrijving

Gesloten hoeve

De gesloten hoeve wordt gevormd door een complex van bakstenen gebouwen rond een rechthoekig, gekasseid erf met een voormalige mestvaalt aan de achtervleugel. De straatvleugel met centrale poort wordt aan beide zijden geflankeerd door paardenstallen, links aanleunend bij het oude woonhuis, rechts aanleunend bij het tot tweede woonhuis omgevormde koetshuis. Het oude woonhuis vormt de aanzet van de noordvleugel, die verder bestaat uit een stal en dwarsschuur. Het voormalige koetshuis vormt de aanzet van de zuidvleugel, die verder een tot varkensstal uitgebreide dwarsschuur omvat. De achtervleugel is opgetrokken als bijkomende veestal.

De straatvleugel is aan de buitenzijde vanaf het oude woonhuis tot de rechtse paardenstal volledig gecementeerd met schijnvoegen boven een vlakke plint, waarbij de kopgevel van het woonhuis een decoratief accent kreeg door de suggestie van hoekblokken en lijstwerk rond de kalkstenen vensterkozijnen. Het poortgebouw en de stallen zijn verankerd door middel van eenvoudige krulankers en een aantal S-vormige exemplaren, mogelijks gerecupereerd uit een ouder, 17de-eeuws gebouw. De kopgevel van het woonhuis omvat twee venstertraveeën over twee bouwlagen, waarbij de rechthoekige vensters, rustend op een (toegevoegde) geprofileerde kalkstenen onderdorpel, zijn gevat in een vlakke kalkstenen omlijsting. De bovenvensters zijn uitgerust met lage ijzeren balustrades. Links in de gevel is een deur toegevoegd. Het poortgebouw telt twee bouwlagen onder een wolfsdak en omvat aan straatzijde een gedrukte rondboogpoort in een kalkstenen omlijsting met op regelmatige afstand geplaatste negblokken en een sluitsteen met jaartal 1799. Boven de poort bleef een geprofileerde, kalkstenen druiplijst bewaard, mogelijks een restant van een gedichte muuropening of gevelsteen. Aan erfzijde is de poort korfboogvormig, met erboven een merkwaardige duiventil, waarvan het oorspronkelijke houtwerk bewaard bleef in een keperboogvormige muuropening. De paardenstallen zijn aan straatzijde voorzien van asemgaten in een kalkstenen omlijsting. Aan erfzijde zijn de muuropeningen gewijzigd, behalve in de linkse travee, waar een rechthoekige deur en venster in een kalkstenen omlijsting bewaard bleven. Binnenin bleef boven de stallen telkens de slaapplaats van de knecht bewaard.

De linkervleugel bestaat uit aaneengesloten volumes onder een aan straatzijde afgewolfd zadeldak met mechanische pannen, vervangen door golfplaat ter hoogte van de schuur. De gevelordonnantie van het oude woonhuis aan de erfzijde is midden-19de-eeuws. Het gevelvlak van drie traveeën en twee bouwlagen op een verhoogde begane grond, wordt afgeboord door hoekblokken en omvat een rechthoekige deur in een hergebruikte, kalkstenen omlijsting, en rechthoekige vensters in een gecementeerde omlijsting. De gelijkvloerse vensters zijn voorzien van kalkstenen onderdorpels. Het deurschrijnwerk is origineel. De bij het woonhuis aansluitende stal is zeer smal en omvat een deur in vlakke kalkstenen omlijsting, daarboven een rondboogvenster met gecementeerde onderdorpel, en ernaast een traveetje met kleine venstertjes. De dwarsschuur, duidelijk van de stal afgelijnd door een bouwnaad, is links en rechts door aandaken duidelijk als eenheid gemarkeerd. De erfgevel omvat een grote rondboogpoort en twee secundaire deurtjes.

De rechtervleugel vormt sinds omstreeks het midden van de 19de eeuw een autonome entiteit. Het oorspronkelijke koetshuis aan de straatzijde is omgebouwd tot woonhuis van twee bouwlagen, onder een aan de straatzijde afgewolfd zadeldak met mechanische pannen. Het gebouw is voorzien van getoogde en rechthoekige ramen aan de straat- en veldzijde, en verschillende muuropeningen aan de erfzijde, onregelmatig gespreid, getoogd en rechthoekig, tegen de achtergrond van twee gedichte rondboogpoorten. De tot varkensstallen omgebouwde dwarsschuur is lager dan het huis en is afgedekt door een golfplaten zadeldak met schild over de aan de erfzijde toegevoegde varkensstallen. De rechthoekige deuren van de varkenstallen zijn gevat in een waarschijnlijk gerecupereerde hardstenen omlijsting.

De achtervleugel, onder een zadeldak met Vlaamse pannen, wordt gedomineerd door een rechthoekige veldpoort, links en rechts geflankeerd door een rechthoekige deur in een waarschijnlijk gerecupereerde, kalkstenen omlijsting. Het parement omvat ook een laag getoogd venster, een waaiervenster en twee rondboogramen onder de dakrand.

Het gebouwencomplex is langs verschillende veldzijdes nog uitgebreid met enkele aanbouwsels.

Omgeving van de hoeve

Het gesloten hoevecomplex wordt nog deels omgeven door zijn landelijke omgeving langs de Langegrachtstraat en de Truierweg. Ten noorden van het oude woonhuis is een tuin en moestuin aangelegd. De omgeving ten noorden en oosten van het complex wordt ingenomen door omhaagd grasland en een boomgaard. Op de hoek van de Langegrachtstraat en Truierweg bevindt zich een bakstenen wegkapel, gedateerd 1923, toegankelijk via een rechthoekige deur met spitsboogvormig bovenlicht in een dubbele bakstenen omlijsting. De kapel ligt hoger dan de straat en is bereikbaar via een versmallende steektrap. Twee coniferen flankeren het gebouwtje.

Gesloten hoeve. Op de Ferrariskaart (1771-77) staat op deze plaats een vrij groot gebouw weergegeven (nok loodrecht op de straat). Het gaat hier waarschijnlijk om de oude, 17de-eeuwse (eerste helft) kern van de hoeve, die nog slechts blijkt uit de hergebruikte, S-vormige muurankers in de poortvleugel. Waarschijnlijk werd in 1799 (sluitsteen poort) de ruime, U-vormige hoeve gebouwd, met de gesloten zijde van het erf naar de straat toe, zoals afgebeeld in de Atlas van de Buurtwegen (1844); midden 19de eeuw is het goed reeds verdeeld: de zuidelijke vleugel maakt deel uit van een andere hoeve; ten noorden, buiten het erf, bevond zich een groot bakhuis. De ontwikkeling tot gesloten hoeve gebeurt in de tweede helft van de 19de eeuw, door het toevoegen van de stal aan de zuidzijde.

Bakstenen gebouwen, gegroepeerd rondom een rechthoekig, gekasseid erf met voormalige mestvaalt aan de zuidelijke stalzijde. Woonhuis (nummer 6) aan de noordzijde van het erf. De zijgevel aan straatzijde kreeg begin 20ste eeuw een cementering met eclectische ornamenten. De ordonnantie aan erfzijde dateert uit midden 19de eeuw: drie traveeën en twee bouwlagen op verhoogde begane grond; rechthoekige vensters in een gecementeerde omlijsting met kalkstenen onderdorpels op de benedenverdieping; rechthoekige deur in een hergebruikte, kalkstenen omlijsting; oorspronkelijk houtwerk met bovenlicht met houten roedeverdeling. Aansluitende stal van een travee. Aansluitende dwarsschuur, voorzien van een bakstenen rondboogpoort; de dakhelling werd mogelijk gewijzigd na een brand. Zijgevels met aandak en vlechtingen.

Aan straatzijde: poortgebouw, geflankeerd door de paardenstallen. Poortgebouw van twee bouwlagen onder wolfsdak. Gecementeerd aan straatzijde. Gedrukte rondboogpoort in een kalkstenen omlijsting met op regelmatige afstand geplaatste negblokken; jaartal 1799 in de sluitsteen. Boven de poort een geprofileerde, kalkstenen druiplijst: van een gedicht venster, dito duifhuis of verdwenen gevelsteen? Aan erfzijde: bakstenen korfboogpoort. Erboven een merkwaardige duiventil in een keperbogige muuropening; oorspronkelijk houtwerk. De paardenstallen zijn aan straatzijde voorzien van asemgaten in een kalkstenen omlijsting. Aan erfzijde zijn de muuropeningen gewijzigd, behalve in de linkertravee: een rechthoekige deur en dito venster in een kalkstenen omlijsting. Binnenin bleef boven de stallen telkens de slaapplaats van de knecht bewaard.

Aan de zuidzijde van het erf, een voormalige dwarsschuur, heden door vergroting naar voren toe omgevormd tot varkensstal, met aansluitend, aan straatzijde, het voormalige koetshuis, heden omgebouwd tot woning (nummer 4). Aan erfzijde, twee gekoppelde, thans gedichte bakstenen rondboogpoorten met één behouden hardstenen impost. De overige muuropeningen zijn gewijzigd; de varkensstallen zijn voorzien van lage, rechthoekige deuren in hardstenen omlijsting, waarschijnlijk hergebruikt materiaal.

Achteraan het erf, de in tweede helft 19de eeuw toegevoegde veestal, met rechthoekige veldpoort; bakstenen vensters; de twee rechthoekige deuren hebben een hardstenen omlijsting van waarschijnlijk hergebruikt materiaal.