De voormalige rentmeesterwoning van het kasteel van Heks is een cottage-achtig gebouw met een complex volume, bestaande uit een basis van twee vleugels in L-vormige constellatie met een toren in de oksel. Het geheel is twee bouwlagen hoog, opgetrokken in baksteen op een (vermoedelijk) gecementeerde plint.

Historiek

In de Atlas der Buurtwegen wordt op de plaats van de voormalige rentmeesterswoning al een constructie weergegeven, die volgens de primitieve legger toen al eigendom was van de graaf d’Ansembourg en gebruikt werd als brouwerij. Het gebouwtje grensde aan een voormalige poel, ondertussen onderdeel vormend van de tuin die het geheel omgaf; de poel wordt nog herkend op het primitieve plan van het Dépôt de la Guerre.

Het oude gebouw zou kunnen zijn geïntegreerd in de huidige constructie, die al kadastraal wordt geregistreerd omstreeks 1895, toen overigens ook de hoeve Tournebried werd gemonumentaliseerd, maar volgens Bouwen door de Eeuwen Heen pas omstreeks 1901 tot stand kwam, toen de graaf het ter beschikking wilde stellen van de zusters van Sint-Vincentius van Gijzegem, om er een vrije school voor meisjes in onder te brengen. Toen de zusters het gebouw in 1903 verlieten om zich te vestigen in het voor hen gebouwde klooster (confer infra), werd er een zagerij in ondergebracht.

Beschrijving

Cottage-achtig gebouw met een complex volume, bestaande uit een basis van twee vleugels – een lange vleugel parallel met de straat en een korte, voorwaartse rechtervleugel - in L-vormige constellatie met een toren in de oksel. Het geheel is twee bouwlagen hoog, opgetrokken in baksteen op een (vermoedelijk) gecementeerde plint, met pannen, achterwaarts manke zadeldaken op de vleugels en een pannen tentdak op de toren. De vrije torenhoek is over een hoogte van één bouwlaag als een schuin, driezijdig hoekportaal uitgewerkt, tegen de vrije kopgevels van de vleugels zijn over eenzelfde hoogte driezijdige erkers aangebouwd, zoals het portaal afgedekt met pannen schilddakjes. Tegen de achtergevel van het complex zijn links een pergola en rechts een lage uitbouw gerealiseerd, beide opnieuw onder schilddaken. Het baksteenmetselwerk is sober decoratief en historiserend: de hoeken van erkers en portaal zijn afgewerkt met lisenen, de linkse kopgevel wordt aan de voorzijde gestut door een steunbeer en de topgevels zijn voorzien van aandaken en vlechtingen. Alle muuropeningen zijn getoogd. Het pand wordt verlicht door een afwisseling van even hoge, smalle en brede ramen met elegant schrijnwerk.

Voormalige rentmeesterwoning, eigendom van de graaf d'Ansembourg, die het in 1901 ombouwt en ter beschikking stelt van de zusters van Sint-Vincentius van Gijzegem, om er een vrije school voor meisjes te openen. Wanneer de zusters het gebouw in 1903 verlaten om zich te vestigen in het voor hen gebouwde klooster, werd er een zagerij in ondergebracht.

De kern van het gebouw dateert waarschijnlijk uit de eerste helft van de 19de eeuw, zie Atlas van de Buurtwegen (1844); het was toen een vrijwel rechthoekige constructie. Thans L-vormig gebouw met cottage allures, gemarkeerd door een vierkant torentje met portaal in de oksel; aanbouwsels tegen de achtergevel en erkers in de zijgevels.

Bakstenen gebouwen onder zadeldaken; tentdak op het torentje. De puntgevel over het rechter gedeelte van de achtergevel, en de zijgevels zijn afgewerkt met "traditionele" aandaken en vlechtingen. Getoogde, bakstenen vensters met houten roedeverdeling.