Historiek

In de tweede helft van de 17de eeuw wordt de oude kerk vermeld als een ruïne, waarvan alleen het koor bewaard bleef; waarschijnlijk werd de kerk verwoest tijdens de woelige nasleep van de Dertigjarige Oorlog, door Lorreinse troepen. In 1712 is het schip heropgebouwd, en wordt het koor hersteld.

In 1839-1842, onder het pastoraat van G. Plevoets, wordt de oude kerk afgebroken en vervangen door een nieuw gebouw naar ontwerp van L. Jaminé (Hasselt), op dezelfde plaats doch niet meer georiënteerd. Vergroot met een transept en een doopkapel in 1937 door K. Gessler. Gelegen temidden van het ommuurde kerkhof.

Beschrijving

Neoclassicistische zaalkerk van vijf traveeën met ingebouwde toren aan de oostzijde en halfrond koor; ronde traptoren tegen de eerste travee aan de noordzijde; ruim, aangebouwd transept van drie traveeën, en ronde doopkapel in de eerste travee aan de zuidzijde. Recente sacristie tegen de zuidzijde van het koor.

Bakstenen gebouw onder zadeldak (leien). Ordonnerende lisenen en omlopend baksteenfries. Rondboogvensters in een hardstenen omlijsting met sluitsteen en doorlopende lekdrempel. De voorgevel is voorzien van een middenrisaliet, bekroond met een driehoekig fronton; de spaarvelden aan weerszijde van het risaliet zijn voorzien van rondboogvormige nissen van mergelsteen. Portaal onder geknikte boog in een geprofileerde, hardstenen omlijsting met entablement; erboven een oculus in geprofileerde, hardstenen omlijsting.

Boven het fronton verheft zich de toren van twee geledingen onder tentdak (leien); in elke zijde een rondboogvormig galmgat met hardstenen archivolt. Eenvoudige rondboogvensters in het latere transept.

Bepleisterd interieur. Overdekking door middel van kruisgewelven tussen gedrukte rondboogvormige gordelbogen op consoles. De koorsluiting heeft een straalgewelf, de ribben gedragen door consoles. Drie rondboogvormige scheibogen tussen schip en transept.

Mobilair: Kruisweg, schilderijen op doek (midden 19de eeuw). Beeldengroep Piëta, gepolychromeerd hout, laatgotisch, Meester van de Calvarie van Fize-le-Marsal (1520-1530); beeld van Sint-Quirinus, geschilderd hout (eerste helft 19de eeuw); beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind, geschilderd hout (eerste helft 18de eeuw).

Hoofdaltaar, marmer en messing, door Dehin, Luik (eerste kwart 20ste eeuw); Onze-Lieve-Vrouwealtaar, marmer (circa 1840). Biechtstoelen, eik (midden 19de eeuw). Doopvont, hardsteen, deksel hout en messing (eerste helft 19de eeuw). Orgel door A. Clerinx, Sint-Truiden (1847). Kerkbanken (derde en vierde kwart 18de eeuw).

Het hoger gelegen kerkhof bij de neoclassicistische Sint-Quirinuskerk is voorzien van een smeedijzeren hek uit dezelfde periode. Het staat op de hoge bakstenen keermuur en langs de trappen naar het westportaal. Het zwartgeschilderd meterslange hek heeft aan weerszijde van de gepunte spijlen, een doorlopende reeks van gespiegelde voluten op de doorlopende onderregel en een reeks van gekrulde U's op de bovenregel. De beide hekjes naar het kerkhof links en rechts van het kerkportaal volgen hetzelfde schema en zijn gevat in bovenaan half cirkelvormig verbonden stijlen. De smeedijzeren handgreep van de trappartij is onderaan verankerd in het metselwerk en bovenaan in een mooie gietijzeren kolom. Het kerkhof is nog in gebruik.

Op het kerkhof, grafkruisen van: Henrick Losen (+ 1650) en echtgenote Agnes Hubrechts (+ 16..); grafkruis (17de eeuw); Norbertus Heusdens (+ 1699) met blazoen; Gilis Vandenwyer (+ 1665), echtgenote Margriet Wouters (+ 1665) en Herman Vanden Wyer, hun zoon; Geert Plugers, "raemaker en schepen van Averboeden" (+ 1649) met datering 1650; Jacobus Van De Can (+ 1775) en echtgenote Maria Martens (+ 1753); Laurentius Cartuyvels (+ 1667).