erfgoedobject

Kasteel Ridderborn

bouwkundig element
ID
32349
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/32349

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel Ridderborn
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Voorheen "Rendelborn" genoemd, in de Atlas van de Buurtwegen (1846) "Château Rindel-Borne". Gelegen in een laag en moerassig gebied. In aangehaalde Atlas aangeduid als een langgestrekt kasteel met haakse dienstgebouwen achteraan en vooraan een lange dreef in de richting van de huidige Gulmerstraat; deze dreef komt ook al voor op de Ferrariskaart (1771-77).

Reeds in de 14de eeuw vermelding van een leengoed en kasteel "Rendelborn" naar toenmalige eigenaar. Midden 19de eeuw was Théodore-Jean baron de Heusch eigenaar. Na 1900 gewijzigde benaming in "Ridderborn".

In 1976 sloop van de eertijds bijbehorende, voormalige gesloten hoeve, gelegen achter en tegenover het kasteel Ridderborn, confer Ferrariskaart en Atlas van de Buurtwegen; vakwerkbouw deels uit de 17de eeuw. De straat lag op beide kaarten achter die hoeve, sindsdien loopt ze tussen het kasteel en de hoeve. Aan de straat ligt heden bijgevolg de achterkant van het gebouwencomplex. Het goed is aan de straatzijde afgesloten door een gerestaureerde bakstenen muur en een recent hekken tussen bakstenen pijlers. Aan de voormalige voorzijde ligt een landschapspark met vijver en een bos. Van de oorspronkelijke dreef resten nog twee inlandse eiken, meer dan 250 jaar oud.

Ten zuidwesten van het gebouwencomplex: recente geometrische rozentuin met parterres. Kasteel bestaande uit een woonvleugel ten zuidoosten en haakse dienstgebouwen ten noordoosten en zuidwesten, het geheel uit de eerste helft van de 19de eeuw; twee lagere aanbouwsels, aan weerszijden ervan, mogelijk uit eind 19de eeuw.

Bakstenen gebouw van vijf traveeën en twee bouwlagen onder mansardedak (nok parallel aan de straat, leien) met aan de voorzijde vijf, aan de achterzijde vier dakkapellen onder zadeldakjes; dakruitertje. Mergelstenen geprofileerde daklijst en houten kroonlijst. Voorgevel aan parkzijde, meest uitgewerkt en met rijkelijk materiaalgebruik; in het midden een in- en uitgezwenkte mergelstenen bekroning, waarin een rondboogvormig dakvenster op hardstenen lekdrempel. Rechthoekige beluikte midden 19de-eeuwse vensters onder hardstenen latei en op dito lekdrempels. Centrale midden 19de-eeuwse rondboogdeur in een vlakke hardstenen omlijsting op neuten, met sluitsteen en geprofileerde aanzetstenen. Recent terras met balustrade. In de voorgevel waren vroeger twee erkers uitgebouwd, merkbaar in de Atlas van de Buurtwegen.

Eenvoudiger gevel aan straatzijde en dito zijgevels; rechthoekige en getoogde muuropeningen; geen vensteromlijstingen, maar alleen midden 19de-eeuwse lekdrempels; centraal rechthoekig dakvenster waarboven uurwerk met klok; houtwerk op de zolderverdiepingen vernieuwd; achtergevel met einige toegang tot souterrain.

Latere bijgebouwen, confer bouwnaden, mogelijk uit eind 19de eeuw. Ten noordoosten, L-vormig aanbouwsel van twee traveeën en twee bouwlagen, onder geprofileerde mergelstenen daklijst, waarboven een hardstenen waterlijst en dito balustrade, deels van baksteen, rond een origineel terras. Gelijkaardige vensters als bij het hoofdgebouw.

Ten zuidwesten, galerij van drie natuurstenen rondbogen, gedragen door hardstenen zuilen met Toscaanse kapitelen. Overhoekse dubbele muizentandfries, waarboven gelijkaardige lijsten, balustrade en terras als ten noordoosten. Achterzijde met natuurstenen rondboogpoort met negblokken. Aanbouwsel met mergelstenen hoekbanden.

Interieur: gewelfde bakstenen kelders, volgens de eigenaar het oudste gedeelte van het gebouw.

Twee haakse bakstenen gebouwen, palend aan de straat, de oorspronkelijke stallen, enkele jaren geleden gerestaureerd, onder mansardedaken (leien). Daklijstbalken en telkens één dakvenster onder zadeldakje. Telkens één gedrukte rondboogpoort met hardstenen aanzetstenen en één deur in een vlakke hardstenen omlijsting op neuten.

Bij de noordoostelijke stal, aanbouw onder zadeldak, met mergelstenen hoekbanden.

In het park en ten oosten van het kasteel: schuurtje onder zadeldak (Vlaamse pannen), uit de tweede helft van de 19de eeuw. Resten van vakwerk met bakstenen vullingen.

  • BOGAERTS D. e.a., Kortessem. 50 historische getuigen, (Tongeren), (1986), p. 70-71, ill.
  • D(USAR) A., Het land van Loon. Het Kunstpatrimonium, (De Tijdspiegel, XX, 1965, p. 55).

  • GILISSEN J., Kortessem in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1981, prentkaart nr. 25.

  • RASKIN L., Inventaris van de Limburgse kastelen, (De Tijdspiegel, 26, 3, 1971, p. 45, afb.).

  • REMANS G., Vliermaalroot, (Limburg, 27, 1947-1948, p. 15, afb. 2).

  • S.N., Bondige inventaris der kunstvoorwerpen van het arrondissement Tongeren, (Bulletin van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, 11, 1960, p. 297).

Bron: PAUWELS D. & SCHLUSMANS F. met medewerking van MUYLDERMANS E. & ROMBOUTS J. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kanton Borgloon, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14n4, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Schlusmans, Frieda; Pauwels, Dirk
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Kasteelpark Ridderborn

  • Is deel van
    Baron A.de Heuschstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteel Ridderborn [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/32349 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.