Het hoekhuis met de Zoutwerf, het voormalige "Schaakbert", later genaamd "Ingelborc", was sedert 1504 het ambachtshuis van de kuipers.

Historiek

Oude prenten tonen een hoekhuis, opgetrokken in bak- en zandsteenstijl met trapgevels, 1634 gedateerd (jaartal in gevelcartouche) (SAM., Verzameling Schoeffer).

In de late 19de eeuw werden de trapgevels gesupprimeerd, werd een verdieping toegevoegd en werden de zadeldaken aangepast aan de nieuwe lijstgevels. Bouwsporen en –littekens van deze verbouwing werden achter een bepleistering verborgen, zoals te zien op een oude foto (SAM., ICON., nummer 4741). In een latere bouwfase werd het pand opgedeeld in twee afzonderlijke woningen, en werd het deel ter hoogte van de hoek gedecapeerd.

Beschrijving

De bestaande toestand toont 19de-eeuwse lijstgevels van vier bouwlagen, geopend door rechthoekige vensters, voorzien van hardstenen dorpels.

Muurankers met kram en krul, gekoppelde kalkzandstenen penanten, witstenen hoekblokken en wigvormig ontlastingssystemen van de vensters wijzen op de oudere kern in traditionele bak- en zandsteenstijl.

De begane grond aan de zijde van de Zoutwerf is volledig verbouwd en ingekapseld. De gelijkvloerse verdieping van het pand Guldenstraat nummer 3 wordt overspannen door een balkenroostering met de moerbalken evenwijdig aan de straatgevel. De kinderbalken zijn volledig verzonken in de moerbalken. De moerbalksloffen zijn voorzien van een zaagtandmotief en een rondstafprofiel. De raveling duidt op een vroeger schouwvolume, vermoedelijk in de loop van de 18de eeuw vervangen. De roostering was tot kort voor het moment van bescherming (2002) voorzien van een egale bepleistering op een vernagelde rinkellattenstructuur.

Een vloerluik voor de schouw verleent via een houten trapladder toegang tot de kelder. De ondergrondse bouwlaag bestaat uit een éénbeukige, langgerekte kelderruimte overspannen door een tongewelf en met een gedichte straattoegang (bewaarde stenen trap onder een steekkap). Deze keldertoegang wordt weergegeven op de tekening door De Noter.

Vanaf de tweede bouwlaag vertrekt een houten spiltrap met polygonale spil waarin omgestoken treden (ojiefprofiel) zijn ingelaten middels getoognagelde pen- en gatverbindingen. Op basis van bouwsporen kon worden vastgesteld dat de locatie van de trap niet initieel is. De fragmentering van deze verdieping werd in de loop van de bouwgeschiedenis gewijzigd, dit wil zeggen een binnenmuur werd verplaatst, vermoedelijk naar aanleiding van het inbrengen van de spiltrap.

De derde bouwlaag omvat een niet gefragmenteerde zaal van vier traveeën. De rijkere afwerking doet vermoeden dat zich hier de gildenzaal bevond. De toegang tot deze zaal wordt verleend door een rondboogvormig poortje met kalkzandstenen imposten en wigvormige sluitsteen, vermoedelijk oorspronkelijk de omlijsting van een zolderluik. De moerbalken van de roostering kennen een haaks verloop ten opzichte van de balklagen van de eerste twee bouwlagen. Deze anomalie wijst er misschien op dat het pand in verschillende bouwfasen werd opgetrokken en verhoogd. De roostering van de zaal werd vermoedelijk in de loop van de 18de eeuw voorzien van een stucplafond met getrokken, geprofileerd lijstwerk, waarin twee verscheiden inrichtingscampagnes kunnen worden afgelezen.

De dakconstructie ter hoogte van de hoek Guldenstraat/Zoutwerf dateert van de laatste ingrijpende bouwfase waarbij de panden met één bouwlaag werden verhoogd en bestaat uit een laat-19de-eeuws dakgebint (gekenmerkt door baddingen). In de tweede zolder is het laatmiddeleeuwse gebinte bewaard, deels geïntegreerd in het laat-19de-eeuws muurwerk van de bovenste verdieping.

Eertijds "Schaakbert", later "Ingelborc" (1465), ambachtshuis der kuipers sedert 1504. Hoekhuis met de Zoutwerf.

Oorspronkelijk één huis van vier traveeën en drie bouwlagen onder een zadeldak; linkerzijtrapgevel van vier traveeën (zie oude tekeningen). In de 19de eeuw verhoogd met één bouwlaag, bepleisterd en beschilderd en afgedekt door een afgesnuit zadeldak (kunstleien). Lijstgevels met rechthoekige vensters voorzien van arduinen lekdrempels (19de-eeuws). Muurankers met kram en krul van voorgevel evenals de gekoppelde zandstenen penanten en het wigvormig ontlastingssysteem van de vensters der zijgevel wijzen op de oude, traditionele kern. Verbouwde begane grond. Twee rechtertraveeën (nummer 3) zijn gecementeerd.