Teksten van Eclectisch herenhuis met siertuin

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/33623

Herenhuis ()

Het eclectische herenhuis werd in 1922 gebouwd op de plaats van de voormalige brouwerswoning van brouwerij Galens. Achter de woning strekt zich een siertuin aangelegd in landschappelijke stijl uit. In de tuin bevinden zich nog het voormalig koetshuis met paardenstallen en het mouterijgebouw.

Historiek

De site van de voormalige dorpsbrouwerij bevindt zich tegenover de dekenij van Zomergem. In de eerste helft van de 19de eeuw betrof het de bierbrouwerij van de familie Galens. Brouwer Francies Galens was in die periode een tijdlang burgemeester van Zomergem. De brouwerij werd overgenomen door de familie Standaert die in 1865 het geheel gevormd door het brouwershuis, de bierbrouwerij en aanhorigheden (gebouwen en bijhorende gronden) aankocht. De brouwerij bleef in bedrijf tot aan de Eerste Wereldoorlog. De brouwerswoning werd in 1922 vervangen door een herenhuis met voorgevel in eclectische bouwstijl. Het achterin gelegen brouwerijgebouw is verdwenen. Sinds 1865 bleef de eigendom aan dezelfde familie toebehoren en omvat deze nagenoeg dezelfde uitgestrekte oppervlakte. In de koopakte van 1865 werd onder meer melding gemaakt van de bijhorende tuin, visvijver, lusthof beplant met fruit en andere bomen, moestuin en zaailand.

Beschrijving

Het eclectische herenhuis is aan de straat afgesloten door een decoratief ijzeren hek; links bevindt zich een hoger opgaand breed toegangshek aan bepleisterde, gemetste, vierkante pijlers met bekroning. Het dubbelhuis telt vijf traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak met pannen (nok parallel met de straat). Het bouwjaar 1922 is aangebracht in het centrale topstuk van de voorgevel. De lijstgevel met parement van witte baksteen en hardsteen is verlevendigd door gekleurde faiencetegeltableaus, onder meer in de boogvelden van de bovenvensters. De voorgevel heeft een centraal tuitvormig dakvenster op overhoekse schouderstukken en wordt bekroond door een driehoekig fronton: de initialen J S van de bouwheer, brouwer Jules Standaert, zijn leesbaar in de blinde oculus.

Achter de brouwerswoning sluit een fraai aangelegde beboomde siertuin aan, aangelegd in landschappelijke stijl met glooiende gazons waarin zich een lager gelegen vijver bevindt. Als meest merkwaardige van de oude bomen, die mee het typisch karakter van de tuin bepalen, kunnen vermeld worden: een hangende zilverlinde (Tilia tomentosa 'Pendula'), een tulpenboom (Liriodendron tulipifera), een moerascipres (Taxodium distichum) en een gewone es (Fraxinus excelsior ‘Jaspidea’). Aan deze tuin paalt nog een relict van een boomgaard. Voorts grenst ten zuiden en ten oosten van de aangelegde tuin weiland dat deels rondom afgezoomd is door een bomenrij hetgeen de eenheid van deze aanhorigheid van de voormalige brouwerij visueel accentueert.

In de diepe achterliggende tuin bevinden zich nog gebouwen die aanvankelijk hoorden bij het brouwerijbedrijf van de familie Galens, in oorsprong mogelijk opklimmend tot het eerste kwart van de 19de eeuw. Het voormalig koetshuis met paardenstallen bevindt zich tegen de rechter zijkant van de achterliggende tuin. Het tot zaal gerenoveerde, voormalige mouterijgebouw uit het derde kwart van de 19de eeuw staat tegen de linker tuinzijde. Het betreft een lang onderkelderd rechthoekig gebouw van één verdieping met vernieuwde rondboogvensters en een vernieuwd dak.

Aan de rand van de tuin staat nog een klein landelijk bijgebouw (niet weergegeven op het kadasterplan), namelijk een eenvoudige vroegere schapenstal. Het is een lage, rechthoekige, bakstenen stal afgedekt door een zadeldak van mechanische pannen.

  • Onroerend Erfgoed, digitaal beschermingsdossier DO002079, Tuin brouwershuis (S.N., 1998).
  • BOGAERT C., LANCLUS K. & VERBEECK M. 1994: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Waarschoot - Zomergem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12N5, Brussel - Turnhout.

Auteurs:  Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Eclectisch herenhuis met siertuin [online], https://id.erfgoed.net/teksten/181700 (geraadpleegd op ).


Herenhuis ()

Eclectisch herenhuis met voornamelijk achterliggende beboomde tuin, afgesloten aan de straat door een decoratief ijzeren hek; links een hoger opgaand breed toegangshek aan bepleisterde gemetste vierkante pijlers met bekroning. Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (pannen, nok parallel met de straat). Bouwjaar 1922 in het centrale topstuk van de voorgevel. Lijstgevel met parement van witte baksteen en hardsteen verlevendigd door gekleurde faiencetegeltableaus onder meer in de boogvelden van de bovenvensters. Centraal tuitvormig dakvenster op overhoekse schouderstukken en bekroond door driehoekig fronton: initialen J S van de bouwheer, brouwer Jules Standaert, in de blinde oculus.

In de diepe achterliggende tuin bevinden zich nog gebouwen die aanvankelijk hoorden bij het brouwerijbedrijf van de familie Galens, in oorsprong mogelijk opklimmend tot eerste kwart 19de eeuw. In 1866 aangekocht door de familie Standaert. In bedrijf tot de Eerste Wereldoorlog. Voormalig koetshuis met paardenstallen tegen de rechter zijkant van de tuin. Tot zaal gerenoveerd voormalig mouterijgebouw uit derde kwart 19de eeuw tegen de linker tuinzijde. Lang onderkelderd rechthoekig gebouw van één verdieping met vernieuwde rondboogvensters en vernieuwd dak.

  • RYCKAERT M. 1985: Het bedrijfsleven te Zomergem, Appeltjes van het Meetjesland, Jaarboek nummer 36, 162-163.

Bron: BOGAERT C., LANCLUS K. & VERBEECK M. 1994: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Waarschoot - Zomergem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n5, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Eclectisch herenhuis met siertuin [online], https://id.erfgoed.net/teksten/33623 (geraadpleegd op ).