erfgoedobject

Domein Te Speurdonk

bouwkundig / landschappelijk element
ID
34142
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/34142

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Domein Te Speurdonk
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Domein Te Speurdonk
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Domein zogenaamd "Te Speurdonk", kasteelpark met dreven begrensd ten zuiden door de Busstraat, ten oosten door Windgat, ten noorden door een dreef in het verlengde van de Sprendonkstraat op Desteldonk naar Windgat, ten westen door vroeger grondgebied Zaffelare dat in 1964 werd afgestaan aan Gent. Oudste vermelding van het "Goed te Speurdonc" van 1337. Eind 17de eeuw en in de 18de eeuw beschreven als een omwalde hofstede of hooghof met neerhof ten noorden ervan. In 1800 vermeld als "behuysde en bewalde hofstede" met een speelgoed op de plaats van het vroeger neerhof. Circa 1838 bouwde Karel de Bremmaecker ter vervanging van een kleiner ouder huis van het speelgoed, een kasteel in neoclassicistische stijl bekend staand als het "Kasteel Te Speurdonk". Later in de 19de eeuw tot 1936 eigendom van de familie de la Kethulle. Dit kasteel werd in 1955 gesloopt en nadien vervangen door de nu nog bestaande villa.

Bewaarde circa 375 meter lange dreef met twee dubbele rijen eiken noordwaarts leidend vanaf de Busstraat tot aan de zuidoosthoek van de omgrachte site in het noordelijk deel van het domein. Het monumentaal ijzeren toegangshek aan vier natuurstenen hekpijlers is van elders afkomstig en werd circa 1980 naar hier overgebracht. Ongeveer in het midden van het min of meer rechthoekige omgrachte vroegere hooghof rest een voormalig bijgebouw van het kasteel namelijk hovenierswoning, remise, paardenstallen en koetshuis. Lang rechthoekig bakstenen gebouw van negen traveeën en twee bouwlagen onder schilddak (pannen), waarschijnlijk uit begin 19de eeuw. Gekalkte zuidgevel met licht uitspringend middenrisaliet van drie traveeën en een rechthoekig spaarveld per travee. Rechthoekige deuren, vensters en blindvensters. Centrale rechthoekige poort geflankeerd door twee rondboogvensters waarvan het rechter met uitzondering van het bovenlicht gedicht is. Bepleisterd verdiept muurveld boven de poort voorheen met allegorische schildering. Omlopende gekorniste houten kroonlijst. Westgevel van drie traveeën met midden een halfrond uitspringend deurrisaliet. Hogere rondboogvormige bovenvensters op cordonlijst. Achtergevel (noord) met vijfhoge rondboogvormige spaarvelden tussen lisenen en lage centrale rechthoekige poort.

Voormalige kapel, als tuinpaviljoen gebouwd circa 1860 in de noordwesthoek van het kasteeldomein aan de grens met Desteldonk. Vierkant bakstenen gebouw onder afgeknot koepeldak (zink) met neoclassicistische voorgevel. Bepleisterde en witgeschilderde lijstgevel voorafgegaan door een zuilenportiek, bekroond door een klassiek hoofdgestel met tot balustrade opengewerkte attiek. Hoekpilasters en Toscaanse zuilen op geprofileerde hardstenen basis en sokkel. Rechthoekige deur tussen even grote spaarvelden met vierkant venster.

Bijbehorende ommuurde moestuin.

  • KERRINCKX H., Archeologische Inventaris Vlaanderen, Band XII, Zaffelare, Gent, 1989, p. 215-219.
  • PUIMEGE G., Lenen, Laatschappen, Vrij-eigendommen Te Zaffelare, in Heemkundige Kring "De OostOudburg", Jaarboek XVI, 1979, p. 161-173.

Bron: LANCLUS K. & VERBEECK M. 1993: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Evergem - Lochristi, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n4, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Domein Te Speurdonk [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/34142 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.