Teksten van Hoeve met erfbeplanting

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/34671

Hoeve met welkomstbomen en hulsthaag ()

De hoeve met losstaande bestanddelen klimt minstens op tot de 18de eeuw en bevindt zich in een boomgaard. Het toegangshek wordt geflankeerd door gekandelaarde linden. Ten westen van het erf bevindt zich een boerenhuis, ten zuiden staat een dwarsschuur.

Historiek

De hoeve is gelegen aan de westzijde van de Oostmolenstraat in Aalter. Op de Poppkaart (midden 19de eeuw) staat de straat ingetekend als de "straet van Bellem naer Oostmolen vaert". De lange straat met bochtig tracé op de oostkant van de gemeente, tot de grens met Bellemstraat, is genaamd naar de heerlijke watermolen op de vroegere Durme, reeds vermeld in 1187, doch bij het graven van de Brugse Vaart in 1613-23 reeds lang verdwenen. Vanaf 1813 wordt de straat vermeld als steenweg.

De hoeve met losse bestanddelen klimt minstens op tot de 18de eeuw. De hoeve met woonhuis en schuur is immers opgetekend op de kabinetskaart van de Ferraris (1770-1778). De plaats wordt op de kaart aangeduid als "Oostmeulen noort". De hoevesite wordt omgeven door een haag, langs de straatzijde worden twee opgaande bomen weergegeven. Een kleine boomgaard omringt de gebouwen.

De hoevegebouwen zijn eveneens ingetekend op de primitieve kadasterkaart van Aalter van 1830 en op de Poppkaart. In 1884 wordt een aanpassing van de bebouwing geregistreerd en in 1900 wordt de schuur vermoedelijk heropgebouwd, getuige de jaartalstenen op de zijgevel.

Beschrijving

Het hoevetype is karakteristiek voor het ruraal bouwkundig erfgoed in het Gentse en het Meetjesland. Achter de veilige beslotenheid van de haag zijn de hoevegebouwen ingeplant met een typische opstelling met losse bestanddelen, waarbij de verschillende gebouwen afzonderlijk op het erf geschikt staan, met het boerenhuis gericht naar de erftoegang.

Ook hier zijn de hoevegebouwen ingeplant op een met gras begroeid erf met boomgaard, van de straat gescheiden door een hulsthaag en toegankelijk via een ijzeren inrijhek aan betonnen hekpijlers tussen twee gekandelaarde lindebomen.

Het boerenhuis is gelegen ten westen van het erf met de voorgevel gericht naar het oosten, tevens de straatkant. De eenvoudige verankerde gevel van zeven traveeën is gewit, het vernieuwde zadeldak is gedekt met rode pannen. Er is een linker aanbouwsel van één travee onder lessenaarsdak. De gevel heeft licht getoogde vensters op arduinen dorpels en de deur zit nagenoeg in het midden.

De schuur, traditiegetrouw het grootste en belangrijkste bedrijfsgebouw, is van het gebruikelijke type, namelijk de dwarsschuur, een breed langgestrekt gebouw met centraal de dorsvloer. De karakteristieke bakstenen dwarsschuur is ingeplant ten zuiden van het erf tussen het woonhuis en de straat en met de nokrichting loodrecht op de straat en het huis. De grote bakstenen dwarsschuur is afgesloten door een met pannen gedekt zadeldak met windveren aan de zijtopgevels. Het ruime bedrijfsgebouw is gedateerd 1900 door middel van rode baksteenkoppen in de oostelijke puntgevel naar de straat. De schuur heeft een rechthoekige plattegrond, naderhand is de schuur aan de zuidzijde voorzien van aanbouwsels. Duidelijk zichtbare rechte muurankers verdelen de schuur in twaalf traveeën. Poorten en deuren zijn voorzien van bruin houtwerk. Twee gebogen open poorten van het wagenhuis bevinden zich in de eerste twee traveeën. Centraal in de schuur is de rechthoekige doorrit geplaatst. De zijgevels zijn in de geveltoppen voorzien van een laadluik voor de hooizolder. De zijpuntgevel aan de straatkant, afgewerkt met windveren, is in de geveltop verfraaid met een gemetst paneel met het jaartal 1900 en er middenin een klein rondboognisje met beeld, erboven is een uilengat met zonnerad voorzien. Het ruime bedrijfsgebouw bevat traditiegetrouw respectievelijk koeienstallen, het dichtst bij het huis, een dwars gelegen doorrit met rechthoekige schuurpoort, en tenslotte, het verst van het huis, het open wagenhuis met twee gebogen doorritpoorten.

Een recenter vrijstaand dienstgebouw bevindt zich ten oosten achter het woonhuis. Het betreft een eenvoudig bakstenen bedrijfsgebouw met stallen onder een pannen zadeldak (nok loodrecht op de straat) geopend met rechthoekige poorten.

  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier 4.001/44001/101.1, De hoevesite (LANCLUS K. & VANMAELE N., 2014).
  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.

Auteurs:  Lanclus, Kathleen; Vanmaele, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve met erfbeplanting [online], https://id.erfgoed.net/teksten/154418 (geraadpleegd op ).


Hoeve met losse bestanddelen ()

Hoeve met losstaande bestanddelen in boomgaard. Toegangshek geflankeerd door linden.

Ten westen, boerenwoning onder vernieuwd zadeldak, uit de 19de eeuw. Witgeschilderde gevel met getoogde vensters (vernieuwd houtwerk) op arduinen dorpels.

Ten zuiden, ruime dwarsschuur van twaalf traveeën onder zadeldak, in oostgevel gedateerd door middel van baksteenkoppen 1900 tussen uilengat met zonnerad en zolderluik. Gebogen inrijpoorten in de zijtravee en centraal rechthoekige doorrit.


Bron: LANCLUS K. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kanton Nevele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve met erfbeplanting [online], https://id.erfgoed.net/teksten/34671 (geraadpleegd op ).