erfgoedobject

Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand of Hulp der Christenen met kerkhof

bouwkundig element
ID
34778
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/34778

Juridische gevolgen

Beschrijving

Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand of Hulp der Christenen. Omringd door omhaagd kerkhof op het kruispunt van Aalterstraat, Blekkervijverstraat, Schuurlo en Wingenestraat. Gebouwd in 1850-51 op grond ter beschikking gesteld door de familie Jullien - Van Cutsem naar ontwerp van priester-architect Jan August Clarysse in neogotische stijl, één van de eerste neogotische kerken in Vlaanderen. Inwijding door monseigneur Delebecque op 15 september 1851. Herstellings- en verbouwingswerken onder leiding van architect A. De Deken in de jaren 1950. Hallenkerk met driebeukig transeptloos schip van vier traveeën onder leien zadeldak met dakruiter, met polygonale koorafsluiting geflankeerd door driezijdige apsissen, sacristie en berging. Driezijdige zijapsissen niet naar buiten uitgebouwd. Zuidelijke sacristie vergroot in 1913.

Opgetrokken uit bruinrode en gele baksteen met gebruik van natuursteen voor kordons (dorpels en venstertraceringen bij de restauratie); één zadeldak (leien) met dakruiter dekt schip af.

Westelijke puntgevel met licht uitspringend middenrisaliet van middenbeuk met korfboogportaal in spitsboognis, geflankeerd door kleine venstertjes in de vorm van sferische driehoeken; hoog spitsboogvenster erboven. In zijtravee blinde spitsboognissen. Zijbeuken geritmeerd door versneden steunberen; ertussen tweeledige spitsboogvensters in omlijstingen van gele baksteen.

Interieur

Interieur heden volledig witbepleisterd. Beuken gescheiden door ronde zuilen op achthoekige basis en versierd met bladwerk van stuc op de kapitelen en een veelzijdige dekplaat. Bepleisterde houten kruisriboverwelving. Het interieur werd grotendeels vernieuwd in 1955 en later.

Mobilair

Schilderijen: aan de wanden hangen zeven schilderijen door J. van Baelen met "De Zeven Werken van Barmhartigheid" (1648) uit het klooster der Broeders alexianen te Antwerpen, geschonken door Alexander Jullien die ook de grond schonk waarop de kerk gebouwd werd.

Houten en plaasteren heiligenbeelden (eertijds -voor 1957- aan de zuilen). Stenen hoofdaltaar met marmer bekleed en versierd met drie nissen met plaasteren beelden en reliëf met H. Graf. Houten neogotische zijaltaren toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Mathias Zens (1887) en aan Sint-Jozef van Carton (Roeselare) van 1875. Een gedeelte van de eiken neogotische communiebank van C. De Jonghe (Brugge) van 1883 is omgebouwd tot altaar en lezenaar. Eiken neogotische kansel geschonken door de familie Bosmans-van Besien in 1932. Een van de twee neogotische biechtstoelen (met symbolen van de pauselijke macht en beschilderde plaasteren beeldjes) is vermoedelijk naar ontwerp van J.-A. Clarysse (1853-54); de tweede biechtstoel dateert van 1905. Orgel door Van Peteghem gerestaureerd in 1854.

  • CAMERLINCKX J., Mijmeringen bij een grafsteen, in Land van de Woestijne, II, 1, 1979, p. 35-37.
  • STOCKMAN L., Geschiedenis van Aalter, Aalter, 1979 (1980), p. 506-515.
  • VAN CEEVEN J.F., De neogotische parochiekerk te Sint-Maria-Aalter, in Appeltjes van het Meetjesland, Jaarboek nr. 28, 1977, p. 239-288.
  • VAN CLEVEN J., De parochiekerken van Groot-Aalter , Fotomap 5, Aalter, 1982, p. 29-33.
  • VANDENBUSSCHE - VAN DEN KERKHOVE C. - RENARD R., Fotorepertorium van de Belgische Bedehuizen, Provincie Oost-Vlaanderen, Kanton Zomergem, Brussel, 1975, p. 13.

Bron: LANCLUS K. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kanton Nevele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Het kerkhof werd vermoedelijk aangelegd op hetzelfde ogenblik als de kerk in 1850-1851. De oudste afbeelding op een kaart dateert van 1873.

Het omhaagde kerkhof, toegankelijk via een metalen hekken aan bakstenen pijlers met hardstenen afdekkingen, wordt gekenmerkt door een reeks van grote piramidevormig gesnoeide taxusstruiken. De graftekens zijn recent.

Het terreinonderzoek werd uitgevoerd in 2017.

  • Topografische kaarten van België, Eerste editie, Krijgsdepot, uitgegeven 1865-1880 (editie 1873), schaal 1:20.000.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand of Hulp der Christenen met kerkhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/34778 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.