erfgoedobject

Kasteeldomein van Vosselare en neerhof

bouwkundig / landschappelijk element
ID
35599
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/35599

Juridische gevolgen

Beschrijving

Kasteel zogenaamd "Hof ter Mere" of "Kasteel van Vosselare". Gelegen in de uiterste zuidoosthoek van de gemeente op de grens met Bachte-Maria-Leerne.

Historiek

Oudste kasteel zogenaamd "Hof ter Meere" minstens opklimmend tot midden 14de eeuw en vermoedelijk gesticht door "mijnheere van der Meere". In de 17de eeuw beschreven als kasteel op motte, het nederhof en de wallen, de steenput, de brug met het poortje, de duiventoren, de poort van het nederhof, de oude en de nieuwe schuur en de bomen, de boomgaarden,... Verschillende malen heropgebouwd onder meer in de 16de en de 18de eeuw, toen het kasteel eigendom was van Willem du Bois van Herdersem, laatste heer van Meere. Verschillende verbouwingen grepen plaats in de 19de eeuw. Architect Louis Minard verbouwde onder meer het kasteel voor de toenmalige eigenaars, G. de Kerchove d'Ousselghem - du Bois, in 1856 en opnieuw in 1873. Zij bewoonden het kasteeltje vanaf 1843 als buitengoed. Volgens oude prentbriefkaarten neotraditioneel bakstenen kasteel gedateerd 1873 door middel van jaarankers op trapgevel van centrale travee Vernield tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het in 1923-1924 volledig heropgebouwd onder leiding van Van Herrewege-De Wilde; in de Tweede Wereldoorlog werd de toren gesloopt.

Beschrijving

Heden leidt een beukendreef (voorheen linden) naar het omgrachte heropgebouwde kasteeltje. Een witgeschilderd ijzeren hek tussen geblokte bakstenen pijlers sluit de dreef af. De vroegere meervoudige omgrachting is nu herleid tot een brede wal rondom het kasteel uitlopend in een vijver. Een gereconstrueerde drieledige boogbrug van baksteen verbindt het voorhof met het kasteel. Op een eilandje in de vijver naast het kasteel prijkt een fraai torengebouwtje, verscholen in het groen. Ten zuiden van de omwalling, ommuurde moestuin met dienstgebouwen.

Nummer 7. Kasteel van drie bouwlagen onder mansardedak met klimmende dakkapellen. Bakstenen gebouw met sobere vormgeving. Middenrisaliet met arcade van twee traveeën van ingangsportiek.

Bakstenen torentje in gotische stijl op eilandje in vijver, heden ontoegankelijk en nauwelijks zichtbaar tussen het groen. Volgens de beschrijving van O.S. Depraert een gotisch duiventorentje met aanbouwsel eventueel opklimmend tot de 15de eeuw met op de begane grond twee afzonderlijke ruimten waarvan één dienst deed als bakoven of als smidse; door middel van een ladder kan men via een spitsboogdeur de bovenverdieping bereiken en de eigenlijke duivenwoning. Vermoedelijk gaat het hier om het torentje waarin in 1830 de gotische koorvensters van de parochiekerk van Vosselare verwerkt zijn en waarvan sprake in een verslag van de Koninklijke Commissie der Monumenten in 1863. Het torentje op vierkante plattegrond vertoont namelijk een tweedelig spitsboogvenster met gotisch traceerwerk in de zuidwestgevel. In zuidoostgevel twee rondboogvensters. Monumentale gevelbeëindiging met hoekkanteeltjes, spitsboogfriezen en tuitvormige gevelbekroningen. Lager aanbouwsel (noordwesten) in dezelfde stijl.

IJskelder onder beboomde heuvel, zou gebouwd zijn in 1848 door Gustave de Kerchove d'Ousselghem. Opgetrokken uit Scheldesteen en voorzien van een monumentale ingang met trapgevel met een rondboogdeur (naar het noorden gericht). Trechtervormige kelder met 4 meter diameter en 4,65 meter hoogte. In gebruik tot jaren 1930.

Nummer 9. Aanleunende dienstwoning van twee bouwlagen met stallen; eveneens uit de 19de eeuw, maar met sporen van een oudere kern van één bouwlaag door de muurvlechtingen op de zijgevel. Erachter gelegen bedrijfsgebouwen eveneens uit de 19de eeuw, maar met sporen van een oudere kern van één bouwlaag door de muurvlechtingen op de zijgevel. Erachter gelegen bedrijfsgebouwen. Ernaast, grote hondenhokken met doorlopend ijzeren traliewerk.

Nummer 13. Zogenaamd Neerhof van het kasteel. Erf toegankelijk via eenvoudig ijzeren hek tussen bakstenen pijlers, rechts met niskapelletje. Woning van vijf traveeën en anderhalve bouwlaag onder zadeldak (pannen); vermoedelijk naar ontwerp van Louis Minard, op gevelsteentje in de oostelijke zijgevel het jaartal 1859. Getoogde vensters en deuren met overspannende waterlijst. Overkragende daklijst op modillons. Ten westen, eenvoudige stallen met gewitte gevel op gepikte plint, afgedekt met zadeldak (pannen). Ten oosten, dwarsschuur, heropgebouwd na brand in Eerste Wereldoorlog, dak vernieuwd in 1942-44.

  • Rijksuniversiteit Gent, Fonds Vliegende Bladen I, Vosselaere.
  • DE POTTER F. & BROECKAERT J. 1864-70: Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks I, deel 7, Gent, 13-15.
  • DEPRAET O.S. 1966: Duiventorens in Oost-Vlaanderen, in Oostvlaamsche Zanten, XIL, 3-4, 134-135.
  • JANSSENS A. 1978: IJskelders te Hansbeke, Landegem, Nevele en Vosselare, in Het Land van Nevele, IX, 4, 248-255.
  • LAMBRECHT C. 1976-77: De adel in het kanton Nevele (1829-1880) , onuitgegeven licentiaatsverhandeling Rijksuniversiteit Gent, 20-21, 5658, 93-95.
  • LIPS C. & JANSSENS A. 1986: Beelden van toen, Nevele, 102-103.

Bron: LANCLUS K. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kanton Nevele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Kasteelpark

Het kasteel wordt omgeven door een park in landschappelijke stijl met kasteelvijver en enkele 21ste-eeuwse toevoegingen van meer formele aard. De ommuurde moestuin bevindt zich in het zuidwestelijke deel van het domein.

Auteurs: Claeys, Dries
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Dienstgebouwen

De aanleunende, 19de-eeuwse dienstwoning van twee bouwlagen met stallen (nummer 9) is niet langer bewaard. Van het Neerhof bij het kasteel (nummer 13) werden de stallen vernieuwd.

  • Informatie verkregen van de gemeente Nevele (25 januari 2018).
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein van Vosselare en neerhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/35599 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.