erfgoedobject

Kasteeldomein Baudries

bouwkundig / landschappelijk element
ID
36122
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/36122

Juridische gevolgen

Beschrijving

Reeds vermeld als leen van de heerlijkheid van Gavere in de 14de eeuw, namelijk als pachtgoed met watermolen op de Boeverbeek, in het bezit van belangrijke Gentse patriciërsfamilies (onder meer Sloeve, Tollin, Van Liere, de Spangen, de Marchant et d'Ansembourg). Vermoedelijk circa 1780 werd een eerste "maison de campagne" gebouwd door een baron de Spangen. Dit bestond uit een U-vormig kasteeltje (huidige kern van negen traveeën) onder schilddak met gemarkeerd middenrisaliet onder koepelvormig dak voorafgegaan door twee parallelle vleugels met dienstgebouwen, het geheel gelegen binnen een rechthoek. Omgrachting met axiale brug en lange toegangsdreef naar de straat. Circa 1899 aanzienlijk uitgebreid onder graaf d'Ansembourg naar ontwerp van architect O. Flanneau (Brussel) met aan beide zijden twee identieke zijtraveeën onder nieuw mansardedak met talrijke dakvensters en balusterborstwering, waardoor de verbinding gevormd werd met de dienstvleugels ervoor. Deze werden met een halve verdieping verhoogd, onder plat dak in plaats van oorspronkelijk schilddak. De omgrachting achter het kasteel werd gedempt en het park heraangelegd naar ontwerp van tuinarchitect Henri Duchêne, eventueel in samenwerking met zijn zoon Achille.

Heden nog imposant classicistisch getint kasteel met hoofdgebouw van dertien traveeën en twee bouwlagen onder mansardedak (leien) in plaats van het oorspronkelijke schilddak, met toegevoegde dakkapellen. Gemarkeerde centrale uitgebouwde travee met bordestrap en afzonderlijk koepelend mansardedakje. Eveneens toegevoegd buikig ijzeren balkon boven de deur. Geblokte hoekbanden lijnen de negen oorspronkelijke traveeën af. Overigens licht getoogde en rechthoekige vensters (persiennes thans verdwenen) en korfboogdeuren in kwarthol beloop in de toegevoegde zijtraveeën.

Haakse oost- en westvleugels van telkens vier traveeën en twee en een halve bouwlaag onder plat dak en balustrade. Aanleunende okerkleurig beschilderde bakstenen stallen van tien traveeën (oorspronkelijk acht) en anderhalve bouwlaag onder vooraan afgeschuinde zadeldaken. Travee-indeling door bakstenen pilasters waartussen rondboogpoorten en begroeide rondboognissen met oculi gevat zijn. Westvleugel met onder meer conciërgewoning met links hiervan ommuurde moestuin met toegangshek tussen bakstenen hekpijlers met siervazen. Achtergevel van het kasteel uitziend op het noorden. Oorspronkelijk U-vormig met middenvleugel van vijf traveeën en uitspringende zijrisalieten van telkens twee traveeën, nu links en rechts geflankeerd door twee traveeën met afgeronde hoeken. Volledig bepleisterde en beschilderde lijstgevels met centraal risaliet van drie traveeën, afgelijnd door geblokte pilasters en onder gebogen, onderbroken fronton met klokvormig dakvenster. Risalieten en hoektraveeën afgelijnd door geblokte pilasters. Terras met balusterleuningen voor het middendeel.

Interieur met behouden salons met houten lambriseringen in rococostijl en paneelschilderingen met havengezichten, uit de 18de eeuw en Chinese landschappen op houten panelen in de eetkamer. Monumentale trap naar ontwerp van architect O. Flanneau in de nieuwe rechter vleugel.

  • DE POTTER F. & BROECKAERT J., Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks I, deel 2, Gent, 1864-1870.
  • DE SMET A., Dikkelvenne vroeger en nu, Zingem, 1983, p. 29-31.

Bron: BOGAERT C. & VERBEECK M. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Destelbergen - Oosterzele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Congiërgewoning

De vrijstaande conciërgewoning, bevindt zich noordwaarts van het kasteel aan het uiteinde van het kasteeldomein. De charmante woning van 1909, nieuw gebouwd in opdracht van het grafelijke familie de Marchant et d’Ansembourg, situeert zich haaks op de deel ommuurde moestuin. De dienstwoning in traditionele stijl met vierkant grondplan telt slechts één bouwlaag en drie traveeën en wordt afgedekt door een steil pannen overstekend schilddak met twee dakvensters en een klokje. Het schilddak wordt ter hoogte van de zijgevels voorts doorbroken door twee lange smalle gemetste schoorstenen met sieranker. Geblokte hoeklisenen en dagstrepen verlevendigen het metselwerk dat mooi contrasteert met de deur- en vensteromlijstingen, houtwerk en sierlijke dakklosjes (of hondjes) en de glanzende zwarte dakpannen.

De symmetrische opbouw is duidelijk herkenbaar in de zuidoostelijk georiënteerde voorgevel: met de voordeur in het midden aan weerszijden door één venster geflankeerd. Een hardstenen bordes van drie naar boven toe versmallende afgeronde treden gaat de centrale voordeur vooraf.

De opbouw van de achter- en zijgevels is gelijkend, maar de afwerking is soberder zonder stucwerk rondom de muuropeningen.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein Baudries [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/36122 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.