Historiek

Heden zogenaamd Kasteel de Bueren, ook "Kasteel van Kwatrecht" geheten, vroeger zogenaamd Goed Ter Elst, met omgevend park. Oudste vermelding van het "Goed Ter Elst" in een pachtcontract van 1408. In 1571 beschreven als "een aut casteel". Door A. Sanderus afgebeeld als "'tHuys van den advot vender Burght op Quaadregt in 't land van Aalst”. In 1748 aangekocht door François J.B. Baut die in 1759 ook het aanpalende "Hof ter Camere" verwierf. Eind 18de eeuw verkocht aan graaf Christoffel de Bueren, een Oostenrijks regimentskolonel aan wie het kasteel ook zijn naam ontleent. Nu nog steeds eigendom van een rechtstreekse nazaat namelijk Anne-Marie Behaghel de Bueren, gravin d'Ansembourg. Het grotendeels door walgrachten omsloten kasteeldomein van circa 10 hectare paalt ten zuidwesten aan de Vuntbeek en het omgrachte kasteel van de vroegere heerlijkheid "Te Chambre". Vanuit het noordoosten aan de Brusselse steenweg vertrekt de kasteeldreef parallel met het begin van de Kalverhagestraat en heden doorsneden door de spoorlijn Gent-Brussel.

Waterkasteel uit de 16de eeuw omringd door brede vierkante binnengrachten. Aan de achterzijde van het kasteel valt deze walgracht (ten zuidoosten) samen met de buitenste omgrachting. Als dusdanig voorgesteld bij Sanderus. Een gekanteelde poortgevel met boogbrug erachter verleende volgens deze afbeelding vroeger toegang tot het neerhof met boomgaard voor het kasteel. Voor de brug over de binnenwal verhief zich een torengebouw, vermoedelijk met duiventil. De toegang tot het kasteel werd door een ophaalbrug afgesloten. Het L-vormige kasteel stemt overeen met de huidige vleugels aan de noord- en noordoostzijde. Voorheen bezat het kasteel een achthoekige traptoren in de oksel achter het inkomgedeelte en een gesloten binnenkoer op de zuidwesthoek, het zogenaamde "petit prison".

Beschrijving

Huidige toegangsbrug over de buitenwalgracht midden tegenover het kasteel. IJzeren brugleuningen tussen overhoekse vierkante hardstenen pijlers met bolbekroning en midden op de brug aan gelijkaardige hekpijlers; ijzeren toegangshek tussen ronde ijzeren pijlers. Waarschijnlijk dateren brug en hek uit de eerste helft van de 19de eeuw. In de as van deze toegang leidt een gemetste bak- en natuurstenen brug op drie brede gedrukte korfbogen naar de kasteelingang.

Haast vierkant, onderkelderd bak- en zandstenen waterkasteel van twee bouwlagen, onder leien bedaking, in renaissance- en neorenaissancestijl. Twee gesculpteerde gevelstenen boven in de poorttravee dragen (om nog niet achterhaalde reden) het opschrift "HOF TE CHAMBRE" (oude benaming van het aanpalende kasteelgoed), het opschrift "HONNEUR ET FIDÉLITÉ" en de jaartallen 1553 en 1897. Vermoedelijk opgericht midden 16de eeuw, licht aangepast in de 18de eeuw, gewijzigd en vergroot eind 19de eeuw met vervanging van de ingangstravee en toevoeging van de zware hoektoren (ten zuidwesten) in neorenaissancestijl. Verankerde lijstgevels met zandstenen hoekkettingen en plint. Diverse haast vierkante keldervensters met zandstenen neggen en dorpels. Twee registers van hoge rechthoekige vensters in zandstenen omlijstingen met neggen, latei en bakstenen ontlastingsboog, hardstenen lekdrempels en 19de-eeuwse houten raamkozijnen. Vooral de linker zijvleugel (ten noorden) blijkt grosso modo zijn originele opstand en metselwerk te bewaren. Sommige bovenvensters met imitatieneggen. Omlopende witte houten kroonlijst op klossen en houten dakkapellen met schilddak. De licht uitspringende centrale poorttravee in de voorgevel in neostijl eindigt op een trapgevel met een topoculus en topstuk bekroond door een gesculpteerde leeuw met wapenschild. Massieve rechthoekige hoektoren rechts van drie bouwlagen met trappenhuis rustend op een open onderbouw met brede korfbogen. Omlopende rondbogenfries onder de torenspits. Erkeruitbouw tegen de rechter zijgevel van de toren en de achtergevel van het kasteel. Het interieur bewaart een keldertrap met trappen van Balegemse zandsteen, een marmeren schoorsteenmantel in Lodewijk XIV-stijl, een salon met wanden bekleed in Corduaans leder en voorts nog diverse elementen in empirestijl.

Aan de toegangsbrug tot het park en de walgracht palen twee gelijkaardige en symmetrisch opgestelde paviljoenen met koetshuis, paardenstal en personeelswoning. Onderkelderde bakstenen L-vormige gebouwen van één verdieping op een onderbouw oprijzend uit de kasteelgracht, bestaande uit een huis van drie traveeën en een haakse poorttravee, onder snijdende mansardedaken (leien); ieder gebouw eindigt met een tegen de buitenhoek aangebouwde achthoekige gloriëtte en dateert vermoedelijk uit de eerste helft van de 18de eeuw. Gevels aan straatzijde vrij gesloten en grotendeels verborgen achter begroeiing. Voorgevels uitziend op het kasteel. Het rechter paviljoen met bewaarde paardenstallen vertoont twee zandstenen kruiskozijnen met luiken en getraliede bovenlichten en een rechthoekige deur met zandstenen tussendorpel en een gedeeld en getralied bovenlicht. In het andere paviljoen links van de toegang werden de vensters een weinig verlaagd maar bleven de zandstenen latei en onderdorpel bewaard. Een gedeelte van dit paviljoen wordt gebruikt als woning; aan de straatzijde kleinere rechthoekige vensters in zandstenen omlijsting en een klokkenstoel op het dak. De gloriëttes zijn voorzien van rondboogvensters en zandstenen hoekkettingen. Tegen het rechter paviljoen werden verscheidene open dierenhokken aangebouwd waaronder een hondenren met ijzeren hekken.

Een gemetste bakstenen brug op twee bogen en met eenvoudige ijzeren leuningen voert over de zuidwestelijke walgracht. Vlakbij bevindt zich een zeskantige houten sierduiventil op steak. Ten zuiden, naast de moestuin: U-vormig opgestelde eenvoudige bakstenen bijgebouwen onder zadeldaken (pannen) met stallen, wagenhuis en bergplaats. Een puntgevel met muurvlechtingen en aandak wijst erop dat een gedeelte ervan kan opklimmen tot de 18de eeuw.

Bij het begin van de platanendreef die aan de Brusselse steenweg vertrekt staat nog een vroegere aanhorigheid van het kasteel, namelijk een tot woonhuis vergrote gloriëtte (zie Brusselsesteenweg 428).