Site met walgracht naast (ten westen van) de Hollebeek bestaand uit een vroeger cirkelvormig opperhof omringd door een brede rechthoekige walgracht, met speelgoed of kasteel waarschijnlijk opgericht tussen 1444 en 1625, mogelijk ter vervanging van een vroegere mottetoren. Verdwenen neerhof ervoor, herkenbaar aan de bewaarde omgrachting, sinds 1785 doorsneden door toegangsdreef met beuken vanuit het westen. Huidige kasteelhoeve ten zuiden van het vroeger neerhof.
Historiek
Site ontstaan uit en op of nabij een oudere landbouwuitbating toebehorende aan de Gentse Sint-Pietersabdij: oprichting van een abdijhoeve met meierij na schenking in 964 van het domein "Crombrugg(h)e" door graaf Arnulf de Oude aan de Sint-Pietersabdij. Voordien zou er op Crombrugg(h)e een castellum gelegen zijn, waarschijnlijk een versterking nabij de Schelde tegen de Noormannen. In 1241 werd het leengoed Crombrugghe verdeeld in twee door de verkoop van de abdijhoeve: afgesplitst van het "Hof ten Hove" te identificeren met de verdwenen Spookhofhoeve ten westen van de Hollebeek en volgens Prof. Van Acker de site van het vermelde castellum; evolueerde van verblijfplaats van de meier tot een hoeve die in 1782 nog in bezit was van Sint-Pietersabdij. De oude abdijhoeve "Crombrugg(h)e ten Hove" evolueerde na uitbreiding van het goed tot een omwalde buitenplaats met neerhof in een beboomd park. Bij grondwerken ter hoogte van het smalste deel van de vijver achter het vroeger neerhof zouden naar verluidt funderingen gevonden zijn van de vroegere ophaalbrug.
Beschrijving
Huidig kasteel met eenvoudige rechthoekige plattegrond dateert waarschijnlijk uit het midden van de 18de eeuw met latere lichte wijzigingen. Dubbelhuis van twee bouwlagen en zeven traveeën onder afgewolfd zadeldak (leien). Voorgevel: deels met klimop begroeide rozegeschilderde bakstenen lijstgevel op gecementeerde plint. Drie middentraveeën verhoogd tot een halsgevel onder driehoekig fronton met oculus en siervaas. Licht getoogde vensters in vlakke bepleisterde omlijstingen met oren, sluitsteen en hardstenen lekdrempel. Hardstenen spiegelboogdeuromlijsting onder rechte kroonlijst en met geometrisch traceerwerk in het bovenlicht. Tuingevel licht aangepast in de eerste helft van de 19de eeuw. Bepleisterde lijstgevel begrensd door hoekbanden met imitatiebanden, rechthoekige vensters met persiennes. Drie centrale deurvensters achter een bordes met balustrade.
Zolderverdieping naar verluidt aangepast in de 20ste eeuw.
VAN ACKER K.G., Geschiedkundige kronieken 11, (Merelbeke, december 1987, p. 5-8).
Bron: BOGAERT C. & VERBEECK M. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Destelbergen - Oosterzele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n2, Brussel - Turnhout. Auteurs: Bogaert, Chris; Verbeeck, Mieke Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)