erfgoedobject

Kasteelpark met bijgebouwen van verdwenen Oud kasteel van Scheldewindeke

bouwkundig / landschappelijk element
ID
36830
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/36830

Juridische gevolgen

Beschrijving

Kasteelpark met bijgebouwen van het verdwenen zogenaamd "Oud kasteel van Scheldewindeke" of het zogenaamd "Blauw Kasteel". Vermoedelijk in oorsprong een laat-middeleeuwse site met walgracht, volgens De Potter en Broeckaert tot 1780 een kasteel van hardsteen op een motte met wallen. Naar verluidt een voormalig jachthuis of zomerverblijf. Volgens de Ferrariskaart (1771-1778) een huis of kasteel gelegen binnen een brede rechthoekige omgrachting met ten oosten een aan de straat palende hoeve, waarschijnlijk het neerhof van het kasteel. Voorts volgens dezelfde kaart omringd door bossen en met een rechtstreekse verbindingsweg zuidwaarts naar het Munkbos en de Munkboshoeve (Zottegem). Binnen de oorspronkelijke walgrachten, na sloping van het oud kasteel in 1780, oprichting van een nieuw classicistisch kasteel in hardsteen dat de oude, toepasselijke benaming "Blauw Kasteel" behield. Waarschijnlijk gelijktijdige aanleg van het uitgestrekte achterliggende park met geometrisch patroon, ten noorden begrensd door de Kerkensbeek, grensbeek met Baaigem. In het tweede kwart van de 19de eeuw werd het gedeelte van het park onmiddellijk achter het kasteel opnieuw aangelegd in landschapsstijl met serpentinevijver en een noordelijke axiale dreef tot Baaigem. In 1846 werd het kasteeldomein van 175 hectare door een erfgenaam van de vroegere heren van Rode, Rodriguez, verkocht aan senator F. Vergauwen. In 1911 richtte kasteelheer Vergauwen binnen het domein een bronwater- en limonadefabriek op genaamd Windeke-Bron, gebruikmakend van de talrijke bronnen in de omgeving van het "Blauw Kasteel". In 1957: sloping van het kasteel en aanpassing van één van de twee dienstvleugels met stallen op het voorhof tot woning.

Aan de straat, tegenover de vroegere beukendreef (nu deel van wetland) naar de Lange Munte (ten zuiden): achtdelige ijzeren afsluiting met openzwaaiend hek in het midden tussen vierkante bakstenen hekpijlers, tegenover het verdwenen kasteel. Een gekasseide toegangsweg tot aan de gemetste, gewitte bakstenen brug over de voorste walgracht. Aan de walgrachten palende vroegere dienstvleugels met personeelswoning en stallen ten westen, koetshuis ten oosten. Resten van funderingen van het gesloopte kasteel ten noorden. Twee lange rechthoekige gebouwen van twee verdiepingen en negen traveeën, onder zadeldak (Vlaamse pannen), gebouwd circa 1780. Classicistische, gewitte bakstenen lijstgevels met pilasterordonnantie. Traveeën ingeschreven in rechthoekige spaarvelden met geblokte omlijsting en diamantkopsluitsteen. Zes korfboogvormige koetspoorten en voorts rechthoekige muuropeningen met kleine roedeverdeling. Klokvormige zijtopgevels.

Vroegere staldeuren van de westelijke vleugel aangepast tot vensters. Gerecupereerd mobilair uit het vroegere kasteel in de tot woning omgevormde vleugel.

Nummer 4. In de zuidwestelijke hoek van het kasteeldomein, palend aan de straat: gewit bakstenen woonhuis en een landelijk bedrijfsgebouw binnen een ommuurde moestuin, heden conciërgewoning en aanpalende leegstaande vroegere brouwater- en limonadefabriek Windeke-bron, opgericht in 1911 en stopgezet in 1976.

  • VAN HEEGDE D. , Van Vuenteca tot Scheldewindeke, Scheldewindeke, 1976, p. 19-21.

Bron: BOGAERT C. & VERBEECK M. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Destelbergen - Oosterzele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Eikendreef bij Blauw Kasteel

  • Is deel van
    Scheldewindeke


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteelpark met bijgebouwen van verdwenen Oud kasteel van Scheldewindeke [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/36830 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.