Voormalig stadhuis, "Beyaert" genoemd, heden postkantoor. De benaming "Beyaert" zou ontleend zijn aan een 13de-eeuws passantenhuis op deze plaats, met name tegenover de beiaard van de Sint-Romboutskerk, ten behoeve van pelgrims die het graf van Sint-Rombout kwamen vereren.

Historiek

In de 14de eeuw was het eigendom van Leonard de Gardetes die het verbouwde en in december 1383 aan de stad verkocht. Midden 15de eeuw uitgebreid met de zogenaamde Grote Beyaert, door verbouwing van een aantal huizen die achtereenvolgens stadsbezit waren geworden; brand in 1462, gevolgd door herstelling. In 1474 ingericht als stadhuis; in 1508 een laatste uitbreiding door aankoop van twee huisjes.

Reeds in 1715 was restauratie noodzakelijk. Naar ontwerp van Fr. Langhemans werd het gebouw grondig gewijzigd. Van het oorspronkelijk uitzicht bleef praktisch niets over; de hoogte der bouwlagen werd gewijzigd, vensters werden vervangen, in aantal vermeerderd en voorzien van persiennes, op de bovenste bouwlaag van balusters. Dakvensters moesten plaats maken voor dakkapellen. De zijtrapgevel aan de Grote Markt werd vervangen door een lijstgevel met bekronend driehoekig fronton. In 1907-1908 bleek een nieuwe restauratie noodzakelijk, ditmaal naar ontwerp van Ph. Van Boxmeer die zich baseerde op oude iconografische bronnen om het gebouw zoveel mogelijk volgens het "oorspronkelijk" uitzicht van voor 1715 te restaureren. Nieuwe delen zijn duidelijk te onderscheiden door het gebruik van Euvillesteen.

In 1914 verlieten de stadsdiensten het gebouw om plaats te maken voor de dienst der posterijen. In 1934 vergroting van het postkantoor door afbraak van het oud politiebureel en aangesloten bij het aanpalend deel van "den ouden Beyaert".

Beschrijving

Huidige plattegrond gevormd door complexe gebouwen, bestaande uit een gerestaureerd oorspronkelijk L-vormig hoofdgebouw, ten zuidwesten begrensd door de Grote Markt, ten westen de "Kleine Beyaert" en aanleunende trapgevel, ten oosten een vleugel uit het tweede kwart van de 20ste eeuw, grenzend aan de Scheerstraat.

Hoofdgebouw

Neogotisch hoofdgebouw bestaande uit de langsvleugel (nok loodrecht op de Grote Markt) en een dwarsvleugel (nok parallel aan de Grote Markt), beide van drie bouwlagen, opgetrokken uit zandsteen, op een afgeschuinde sokkel van Franse natuursteen; kruiskozijnen overspannen door ontlastingsbogen, doorgetrokken onderdorpels, sierankers; natuursteen voor decoratieve en constructieve gevelelementen.

De voorgevel van de dwarsvleugel is een trapgevel van drie traveeën met een centrale hoofdingang; de top bevat een ronde gevelsteen met het Mechels wapenschild bekroond door zeven gesculpteerde leeuwen. Monumentale Lodewijk XVI-ingang van 1773; dubbele steektrap en met rozetten en guirlandes versierd bordes van arduin afgezet door een ijzeren hek; rechthoekige deur gevat in een rechthoekige geriemde omlijsting met kraal- en eierlijst onder een gebogen fronton; rechthoekig bovenlicht; makelaar met gesculpteerd bloemmotief. Uiterst links een gevelplaat onder een accoladevormige waterlijst met hogel met vermelding: "Ten jare MCCCCLXXIIII nam het Magistraat hier zijn intrek; het gebouw daarna merkelijk veranderd en vergroot werd in MCMX uiterlijk hersteld onder het burgemeesterschap van K. Dessain. Schepenen waren: J. Mastboom, K. Louvraux, V. van Hoorenbeeck, G. Hertsens. Secretaris J. B. Van Linden, Stadsbouwmeester Ph. van Boxmeer."

Vier neogotische beeldennissen voorzien van sokkel en baldakijn; stenen beelden met voorstelling van de ambachten (fragmentarisch bewaard); in de twee langsmuren zitten nog 13de-eeuwse fragmenten, onder meer twee ontlastingsbogen. Achtertrapgevel van drie traveeën.

Rechts van dwarsvleugel is een langsvleugel van tien traveeën onder leien zadeldak, onderbroken door een trapgevel tussen de zevende en de achtste travee; vijf getrapte dakvensters en dakkapellen; de tweede bouwlaag wordt gekenmerkt door bolkozijnen.

De zijgevel, uitziend op de Grote Markt is een vernieuwde trapgevel van drie traveeën. In de top, die bekroond is door vier gesculpteerde leeuwen, een wapenschild. Bolkozijnen op de tweede bouwlaag; twee gotische beeldennissen met sokkel en baldakijn.

Uiterst rechts vermoedelijk 18de-eeuwse smeedijzeren pomp met onderaan gesculpteerd wortelmotief, bekroond met siervaas; later vernieuwd voetstuk.

Kleine Beyaert

Bakstenen gebouw van twee bouwlagen en entresol onder een gecombineerde bedaking. Voorgevel van een travee, zijtrapgevel van twee traveeën. Deels bewaarde zandstenen hoek- en negblokken; dakkapel; steigergaten. De tussenverdieping wordt gemarkeerd door twee kleine rechthoekige vensters in de zijgevel.

Aangrenzende trapgevel van drie bouwlagen; één travee.

Neogotische vleugel

Ten noorden aan de Scheerstraat, de neogotische vleugel van baksteen, negen traveeën onder zadeldak, als uitbreiding uit het tweede kwart van de 20ste eeuw. Twee bouwlagen op natuurstenen sokkel; kruiskozijnvensters en getrapte dakventers. Zijtrapgevel van drie traveeën verbonden met de hoofdvleugel door een gebouw van één bouwlaag; aan de straat: gekanteelde muur van drie traveeën.

Interieur

Zogenaamde kapel met bewaarde kruisribgewelven; oude wenteltrap (zogenaamde Wendelsteen) die van 1454 zou dateren; op de zolder bleven balken met versierde sloffen bewaard.