Ingeplant aan de oostzijde van de straat met omringend kerkhof, laatstgenoemde vergroot naar ontwerp van Louis Minard en afgesloten door ijzeren hekken tussen gewitte bakstenen pijlers. Op het kerkhof liggen verschillende kunstenaars begraven, onder meer Xavier De Cock, J. Montigny, G. De Smet (op grafsteen beeld van Constant Permeke), L. De Smet, A. Claeys en O. Coddron.
Historiek
Oudste vermelding van een kerk daterend van 1121 in een oorkonde van de bisschop van Doornik Lambertus, waarin hij het patronaat van de kerk afstaat aan de Gentse Sint-Baafsabdij. Van de eenbeukige romaanse kruiskerk met vierkante kruisingstoren bleef na de vergrotingswerken van 1829 en 1850 niets bewaard. In 1829 werden koor en transept gesloopt en naar ontwerp van architect Louis Roelandt vervangen door een driebeukige kerk van drie traveeën onder één zadeldak met iets smaller koor met driezijdige apsis en twee sacristieën en verlicht door hooggeplaatste lunetten. In 1850 werden toren en schip afgebroken en werd de kerk naar het westen uitgebreid met twee gelijkaardige traveeën en een iets uitspringende vierkante westtoren met achthoekige klokkenkamer naar ontwerp van architect F. Cardon en uitvoering onder leiding van J.B. Van de Cappelle junior. Huidig uitzicht van na de verbouwings- en herstellingswerken van 1912 naar ontwerp van Gaston Vandenheuvel met toevoeging van flankeertorentjes bij de westtoren, vergroting van de vensters tot rondboogvensters en vernieuwing van het portaal en het parement in neoromaanse trend. Recent gerestaureerd onder leiding van architect Romain Berteloot.
Beschrijving
Pseudohallenkerk van vijf traveeën met drie beuken onder één zadeldak (leien) met gedeeltelijk uitspringende vierkante westtoren met flankeertorentjes, achthoekige klokkenkamer en naaldspitsbekroning. In het oosten iets smaller koor met driezijdige apsis en twee sacristieën. Baksteenbouw op hardstenen plint. Westgevel met rondboogportaal en rondboogvensters en nis met beeldje van Sint-Aldegonde. Blinde zijbeukgevels met bakstenen lisenen verbonden door een boogfries. Noord- en zuidgevels geritmeerd door bakstenen lisenen waartussen rondboogvensters, versierd met zandstenen reliëfs van Oscar Sinia van 1952 met voorstellingen uit het leven van Sint-Aldegonde; aflijnende baksteenfries. Blinde koorgevel met kruisbeeld onder afdak.
Interieur
Oorspronkelijk merkwaardig neoclassicistisch kerkinterieur, thans gerestaureerd en volledig gewit. Brede middenbeuk, van de zijbeuken gescheiden door twee rijen Toscaanse zuilen onder klassiek hoofdgestel. Middenbeuk overkluisd met een breed tongewelf, zijbeuken met een vlakke bepleisterde zoldering.
Mobilair
Schilderijen uit de tweede helft van de 17de eeuw (Vlaamse School): De Bewening, naar A. Van Dyck; Aanbidding der herders; De Besnijdenis en Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen.
Beeldhouwwerk: gepolychromeerd eikenhouten beeld van Heilige Aldegonde door G. Le Fer (1635); zogenaamd Missiekruis (hout en gips); houten beeld van Sint-Sebastiaan geschonken in 1966.
Meubilair: Gepolychromeerde en gemarmerde houten portiekaltaren in zijbeuken uit de eerste helft van de 19de eeuw: zuidelijk zijaltaar toegewijd aan Heilige Aldegonde, noordelijk zijaltaar aan Onze-Lieve-Vrouw, met gepolychromeerde houten heiligenbeelden in nis boven altaar, antependium versierd met grisaille en Onze-Lieve-Vrouwealtaar met twee schilderijtjes uit de 18de eeuw (?). Eiken communiebank nu opgesteld voor de zijaltaren. Eiken kansel met voet in de vorm van levensboom van 1835. Eiken biechtstoel van l758 en kopie van l885 door J. Van den Heede. Eiken kerkmeestersbank uit begin 19de eeuw achteraan in rechter zijbeuk. Eiken kleerkast in Lodewijk XV-stijl uit de tweede helft van de 18de eeuw.
Oude grafstenen onder meer uit de 18de en de 19de eeuw ingewerkt in gevels van zijbeuken en koor.
- Rijksarchief Gent, Kaarten en plans, nummer 3426/1-8.
- Rijksuniversiteit Gent, Fonds Vliegende Bladen, I, Deurle.
- S.N., Inventaris van meubilair en meubilaire voorwerpen, Deurle, 1989.
- VANDENBUSSCHE - VAN DEN KERKHOVE C. & VERSCHRAEGEN H., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, Provincie Oost-Vlaanderen, Brussel, 1975, p. 19-21.
- VAN DEN HEEDE U., De kerk van Deurle, in Heemkring Scheldeveld, Jaarboek IX, 1979-80, p. 145-170.