Watermolen Bellemolen en omgeving
bouwkundig / landschappelijk element- ID
- 38825
- URI
- https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38825
Juridische gevolgen
-
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Watermolen Bellemolen
Deze vaststelling is geldig sinds -
is aangeduid als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Watermolen Bellemolen met omgeving
Deze bescherming is geldig sinds -
omvat de aanduiding als beschermd monument Watermolen Bellemolen: korenwatermolen
Deze bescherming is geldig sinds -
omvat de aanduiding als beschermd monument Watermolen Bellemolen: oliemolen
Deze bescherming is geldig sinds -
omvat de aanduiding als beschermd monument Watermolen Bellemolen: stallingen
Deze bescherming is geldig sinds -
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Watermolen Bellemolen
Deze vaststelling was geldig van tot
Beschrijving
Voormalige, van de abdij van Affligem afhankelijke watermolen op de Bellebeek, vermeld sedert 1149 en gebouwd op een door graaf Hendrik van Leuven in 1068 geschonken grondgebied; herstelling der gebouwen in 1593 na vernieling tijdens de godsdienstoorlog; in 1688 wordt het toen ingevallen, heden nog bewaarde molenwerk vermaakt; in 1796 gekocht door de toenmalige pachters; gerestaureerd en ingericht als restaurant in de jaren 1964-67. Bepleisterd molenaarshuis onder afgesnuit zadeldak (leien); oudere kern (17de eeuw?) naderhand aangepast; onderbouw en waterkering van zandsteen met behouden waterrad. Rechthoekige muuropeningen, de deur met afgeschuinde posten en negblokken van zandsteen; " Anno 1149" ingegrift in de nieuwe deurlatei wijzend op de stichting. Ertegenover, twee verdiepingen hoog dienstgebouw onder zadeldak (pannen) met opschrift "J.B. Van de Putte/ M.J. de Backere/ 189." naast een geprofileerde poortomlijsting van arduin. Ten noorden, in U-vorm opgestelde hoevegebouwen rondom een geplaveide binnenplaats, uit einde 18de - begin 19de eeuw.
Beide stalvleugels afgewerkt met vlechtingen en een dubbele fries van rechte en overhoekse muizentand en voorzien van steekboogmuuropeningen in omlijstingen van gesinterde steen met negblokken en sluitsteen van zandsteen. Dwarsschuur met inrijpoort onder houten latei.
- LINDEMANS J., De Bellemolen te Essene, in Eigen Schoon en de Brabander, 1930, p. 33-39.
Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs: De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Op de kabinetskaart van de Ferraris ligt de Bellemolen op de Grote Molenbeek ten oosten van Teralfene. Ten noordoosten van de molen ligt de molenvijver. Op de Vandermaelenkaart liggen tegenover de molen, aan de overzijde van de weg, percelen nat grasland zoals de Koeye Weyde, langs de Bellebeek. Een aantal voetwegen doorkruist deze percelen en komt samen bij de molen. Ten zuiden van de Bellemolen werd de beek afgeleid naar twee grote vijvers, de Sluis Vijvers, bij het gelijknamige kasteel. Tegen het einde van de 19de eeuw zijn zowel de molenvijver als de sluisvijvers omgevormd naar grasland. Enkel het perceel meteen ten zuiden van de molen blijft in gebruik als boomgaard. Deze situatie blijft ongewijzigd tot de jaren 1980 waarna de boomgaard geleidelijk verdween.
Vandaag is de molen omgeven door percelen gras- en weiland. Aan de overzijde van de Stationsstraat markeert een bomen- en struikenrij de loop van de Bellebeek.
- Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
- Topografische kaart van België, Philippe Vandermaelen, uitgegeven in 1846-1854, schaal 1:20.000.
- Topografische kaarten van België, Derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1889-1900, schaal 1:20.000.
- Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1949-1970, schaal 1:25.000.
