erfgoedobject

Hof te Ingendaal

bouwkundig element
ID
38865
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38865

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hof te Ingendaal
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Gesloten hoeve Hof te Ingendaal
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Tot landhuis omgevormde hoeve op een ruim, beboomd en ommuurd terrein, voorzien van een waterpartij.

Historiek

Volgens gegevens uit de literatuur wordt het hof te Ingendaal al in 1321 vermeld. Het huidige gebouwenbestand zou in kern teruggaan tot de achttiende eeuw. De hoeve werd in de loop van de twintigste eeuw echter grondig verbouwd tot landhuis.

Op de plaats van de huidige hoevesite toont de Ferrariskaart drie losstaande gebouwen: één groter volume op rechthoekig grondplan in het zuiden met ten noorden ervan aan weerszijden twee kleine gebouwtjes op vierkant grondplan. De huidige boerenwoning, op de plaats van het grootste volume, die evenwel verschillende verbouwingen onderging, is met jaarankers '1762' gedateerd.

De Atlas der Buurtwegen en de Popp-kaart tonen beide hetzelfde beeld: een langgestrekt volume (langer dan op de Ferrariskaart) aan de zuidelijke erfzijde (de boerenwoning), er tegenover aan de noordelijke erfzijde eveneens een langgestrekt volume, op de westelijke erfzijde een gebouw op onregelmatig grondplan en op de oostelijke zijde een klein gebouwtje op vierkant grondplan. Ten zuidwesten van het erf is nog een klein gebouwtje op rechthoekig grondplan getekend.

De eerste kadastrale mutatie dateert van 1865. De gebouwen zijn dan eigendom van Adolf Antonius Theodorus Gambier, een rentenier uit Ukkel. Op een vrij korte tijdsspanne noteert het kadaster verschillende wijzigingen aan de gebouwen, met uitzondering van het gebouwtje op vierkant grondplan aan de oostelijke erfzijde. De constructie ten zuidwesten van het erf komt niet meer voor op de mutatieschetsen.

In 1932 is het goed in handen van de Brusselse notaris Leon Brunet, die van 1939 tot 1944 provinciaal senator was voor de fascistische partij Rex. Brunet diende in 1936 een bouwaanvraag in om een verbindend volume (met traptoren) op te trekken tussen de boerenwoning en het gebouwtje op de oostelijke erfzijde. Ook komen er een nieuwe poorten aan de oostelijke en de westelijke erfzijde. Het plan geeft de functie van de verschillende gebouwen aan: boerenwoning ten zuiden, schuur ten westen, 'ferme' ten noorden. Van de toestand van na deze verbouwing bleven oude postkaarten bewaard.

Na de Tweede Wereldoorlog zou, volgens gegevens uit de literatuur, de hoeve geplunderd zijn, aangezien de notaris er tijdens de oorlogsjaren regelmatig Duitsers had ontvangen. Tussen de jaren 1950 en 1970 vinden er, volgens het kadaster en prentkaarten, nog verschillende verbouwingen plaats. De boerenwoning werd uitgebreid en gedeeltelijk verhoogd en de gevelindeling werd gewijzigd ten opzichte van de toestand van na de verbouwing in 1932. Aan de vleugel met de traptoren werd een 18de-eeuwse poortomlijsting in blauwe hardsteen, naar verluidt afkomstig uit de Brusselse Brigittienenwijk, toegevoegd. Ook de gevelindeling van het hoevegedeelte werd gewijzigd. De schuur werd afgebroken, op de muur aan erfzijde na.

Beschrijving

De tot landhuis omgevormde en daarbij sterk verbouwde hoeve is gelegen op een ruim, beboomd en ommuurd terrein, voorzien van een waterpartij. De witgeschilderde bakstenen gebouwen van één tot twee bouwlagen met zadel- en tentdaken (zwarte pannen), verlevendigd door verschillende dakkapellen zijn gegroepeerd rond een onverhard erf. De twee erftoegangen aan de kant van de Ingendaellaan, waarvan er één van een duiventoren met datumsteen '1762' is voorzien, werden pas in 1932 toegevoegd. De boerenwoning, voorzien van jaarankers '1762', met zijtrapgevel en rechthoekige, beluikte raamopeningen, verkreeg zijn uitzicht pas na de Tweede Wereldoorlog, toen het gedeeltelijk met één verdieping werd verhoogd en de gevelindeling werd gewijzigd. Ook het uitzicht van het tegenoverliggende hoevegedeelte, waarin drie rondbogen werden aangebracht, dateert uit deze periode.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Sint-Genesius-Rode, eerste afdeling, 1865/28, 1875/15, 1890/31, 1904/46, 1931/115, 1953/55, 1956/62, 1957/77, 1960/76, 1972/73.
  • Gemeentearchief Sint-Genesius-Rode, Dienst Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening, bouwaanvragen, 5/5/1936.
  • DE BECKER U. & VANHEMELRIJCK F. 1982: Geschiedenis van Sint-Genesius-Rode, naar Constant Theys, Sint-Genesius-Rode, 306.

Auteurs: De Houwer, Veerle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hof te Ingendaal [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38865 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.