erfgoedobject

Hof te Hongarije

bouwkundig element
ID
38875
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38875

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hof te Hongarije
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Meigemheide: fase 1
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Rodepoorthoeve
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Gesloten hoeve uit de 18de eeuw gelegen in het glooiende landschap 'Opperste Hoogveld', langsheen de weg die in 1897 nog de Chemin de Beersel à Alsemberg werd genoemd. Sinds de 18de eeuw ook bekend als Hof te Hongarije.

Historiek

De naam Hof te Hongarije gaat volgens De Cock en Vastiau mogelijk terug op een 'hofhonger' of 'hofjonger', een gerechtsdienaar, meier, rentmeester van de landeigenaar: een persoon die werkt voor een grondeigenaar en daarvoor vergoed wordt. Eventueel kan de 'hofjonger' daarvoor een hofstede in leen of erfpacht krijgen.

Het hof werd in 1238 door Hendrik II van Brabant aan de kerk van Alsemberg geschonken en is nog steeds eigendom van de kerk. Vanaf 1440 zijn de pachters bekend. Tegen de 18de eeuw was de naam vermoedelijk verbasterd naar Hof te Hongarije gezien de vermelding op de Ferrariskaart uit 1770-1778 als c(en)se D'hongrie. In 1859 richtte pachter Johannes Ludovicus Goossens er een graanstokerij in. In 1927 planden de gemeenten Vorst en Ukkel de uitbouw van een grote begraafplaats, vooral op gronden van de kerkfabriek, in uitbating door het Hof te Hongerije. Pas in de jaren 1930 was de kerkfabriek bereid gronden aan de gemeente Vorst te verkopen.

De hoeve staat op de Ferrariskaart uit 1770-1778 ingetekend net als op het primitief kadasterplan uit 1832. Er zijn geen wezenlijke wijzigingen merkbaar met de huidige toestand op kadasterniveau. In 1976 werd volgens het kadasterarchief ten noorden van de vierkantshoeve een nieuwe stalvleugel gebouwd. In 1978 werd de hoeve samen met de omringende landerijen als landschap beschermd.

Beschrijving

18de-eeuwse witgekalkte bakstenen hoeve omheen een gebetonneerd erf. Ten oosten de overluifelde rondbogige toegangspoort met posten in arkose. Aansluitend een volledig vernieuwde bakstenen vleugel. Ten zuiden een historische stalvleugel van zes traveeën en één bouwlaag onder pannen zadeldak tussen aandaken. De erfgevel heeft afwisselend een rondboogvenster en een rondboogdeur met arkosen omlijsting met licht geaccentueerde sluit- en negblokken. Boven de middelste deur een laadluik onder schilddak. De buitengevel met licht overstekend dak wordt doorbroken door drie rechthoekige stalvensters. Aansluitende hoger opgetrokken vleugel van twee traveeën en één bouwlaag onder een leien zadeldak met aandaken. Samen met de westvleugel omgebouwd tot woonhuis. De erfgevel werd sterk verbouwd, een omlijste rondbogige deur bleef bewaard net als een laadluik in het dak. De buitengevel onder overstekend dak werd eveneens verbouwd. Ten westen van het erf ligt het bakstenen woonhuis annex schuur of stal van één bouwlaag onder een deels leien en deels pannen zadeldak, witgekalkte lijstgevel op gepikte plint. Rechts een rechthoekige karrendoorrit onder houten latei met ontlastingsboog. Beide gebouwen werden omgevormd tot woning. Sterk verbouwd gevels met verspreide bouwsporen. Vermoedelijk verbouwde achtergevels. Ten noorden van het erf een bakstenen stalvleugel van vijf traveeën, één bouwlaag onder sterk overstekend pannendak. De erfgevel wordt doorbroken door een segmentboogvormige deur, drie rechthoekige stalvensters met luiken en een rechthoekige karrenpoort onder betonnen dorpel. Aansluitend een sterk verbouwd bijgebouw. Achterliggend, ten noorden, de nieuwe stalvleugel uit 1976.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Primitief kadasterplan Beersel sectie A, 1832.
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen en bijhorende mutatiestaten Beersel, afdeling I (Beersel), 1897/11 en 1976/55.
  • Atlas Cadastral parcellaire de la Belgique, Philippe-Christian Popp, uitgegeven in 1842-1879, schaal 1:5000.
  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • DE COCK J. & VASTIAU M. 2015: Hof van Hongarije: 800 jaar landbouw in Beersel, En het dorp zal duren… 17.66, 4-19.
  • THEYS C. 1960: Geschiedenis van Alsemberg, Brussel.
  • THEYS C. & PROOST A. 1963: Geschiedenis van Beersel, Brussel.

Auteurs: Mertens, Joeri
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hof te Hongarije [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38875 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.