De noordelijke pleinwand van het Bijgaardenplein omvat links het voormalige gemeentehuis of Pampoelhuis (herop)gebouwd in de jaren 1930 (nu in gebruik door de dienst Cultuur), rechts het schoolhuis (herop)gebouwd in de jaren 1950 (heden politiekantoor), beide verbonden door een poortgebouw en een achterliggend schoolgebouw. Buiten het schoolgebouw zijn de gebouwen gedeeltelijke reconstructies van oudere panden die elders werden afgebroken.

Op het plein en de huidige locatie van het gemeentehuis en naastliggend politiekantoor was er tot 1920 bebouwing, zie kadaster. In de literatuur wordt verondersteld dat de huidige toegangsdeur tot het Pampoelhuis met datering "anno 1617" op de imposten afkomstig zou kunnen zijn van de voormalige hoeve die op deze locatie stond. Het oorspronkelijke gemeentehuis bevindt zich tegenover de toegang tot het kasteel van Groot-Bijgaarden (Isidoor Van Beverenstraat nummer 20). Pelgrims de Bigard liet een nieuw gemeentehuis bouwen, omdat het oude voor de toegang tot het kasteel lag.

Het gemeentehuis of Huis Pampoel (of Spaans huis) stond oorspronkelijk in Ganshoren (Brussel Hoofdstedelijk Gewest). De naam Pampoel zou al voorkomen sinds de 14de eeuw. Het huis zou in de 17de eeuw vervangen zijn door een nieuw gebouw en zal als hoeve dienst doen tot begin 20ste eeuw in Ganshoren. In de gevels zijn een aantal steenkappertekens terug te vinden die volgens Van Belle naar de 16de en 17de eeuw verwijzen. Raymond Pelgrims kocht de afbraakmaterialen van het voormalige Pampoelhuis van de heer Nijs uit Sint-Agata-Berchem, verzamelaar van afbraakmaterialen en liet het in 1933 (zie jaarsteen op muur met poort: "Ren/ Pelgrims de Bigard/ MCMXXXII") deels heropbouwen in Groot-Bijgaarden, waar het dienst zal doen als gemeentehuis. De "nieuwbouw" werd op het kadaster geregistreerd in 1933. Bij vergelijking van een foto van het oude huis in Ganshoren en het gemeentehuis in Groot-Bijgaarden is te zien dat het niet gaat om een exacte reconstructie. Zo had het Pampoelhuis in Ganshoren slechts twee traveeën met kruisvensters en slechts één dakkapel en geen trapgevels.

Samen met het nieuwe gemeentehuis werd ook een poortgebouw opgetrokken uit gerecupereerd materiaal met jaartal "1667". Het gebouw zou tot 1962 eigendom blijven van Pelgrims de Bigard en dan pas eigendom worden van de gemeente.

Rechts van het Pampoelhuis staat een kleinere woning die dienst deed als schoolhuis en afkomstig zou zijn uit Brussel en in de jaren 1950 heropgebouwd werd in Groot-Bijgaarden, ook op initiatief van Pelgrims in ruil voor het oude gemeentehuis dat ook dienst deed als schoolhuis. Dit schoolhuis was in 1951 bijna afgewerkt en werd in 1953 geregistreerd op het kadaster. De Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen had kritiek op het nieuwe gemeentehuis en de onderwijzerswoning daar het een "oud gebouw" nabootst dat nooit op deze plaats stond. Heden is het in gebruik als politiekantoor. Het geheel werd in de jaren 1990 gerestaureerd.

Het geheel is opgetrokken in traditionele bak- en zandsteenstijl. Het Pampoelhuis heeft vijf traveeën en twee bouwlagen op een verhoogde begane grond van zandsteen onder geknikt en overkragend pannen zadeldak (nok evenwijdig met de straat). Er wordt gebruik gemaakt van zandsteen voor traditionele elementen als kruisvensters, de rondboogdeuromlijsitng met imposten, sluitsteen en geprofileerd waterlijstje, de bolkozijnen in de achtergevel, de speklagen, de puilijst, de steigergaten en hoekstenen. Eveneens het voorkomen van traditionele elementen zoals zijtrapgevels, twee getrapte dakvensters in voorgevel en twee dakvensters met tuitgevel in achtergevel en het gebruik van sierankers. Tegen de achtergevel aanbouw van één bouwlaag voor garages onder plat dak.

Bewaarde opgeklampte inkomdeur en binnendeuren met hang- en sluitwerk. Het interieur van de eerste verdieping met onder andere bewaard schrijnwerk en schouw. De bovenverdieping kreeg een nieuwe indeling en nieuw schrijnwerk.

De verbinding tussen de twee panden bestaat uit een hardstenen gedrukte rondboogpoort met jaartal "1667" en steenkappersteken met daarboven een ovaal bovenlicht (recent toegemetst) met barokke elementen. De poort werd gebouwd samen met het Pampoelhuis, het achterliggende volume dat een verbinding tussen beide gebouwen vormt is pas na de jaren 1950 gebouwd.

Het politiekantoor is een eenlaagse constructie van vier traveeën met kruisvensters en rondboogdeur met imposten en sluitsteen en heeft verder dezelfde kenmerken als het Pampoelhuis. Achter het politiekantoor bevindt zich nog een lang bakstenen schoolgebouw in neotraditionele stijl van negen traveeën en één bouwlaag onder pannen zadeldak (nok loodrecht op de straat).