Biesbeekhof (herinventarisatie) ()

18de-eeuws sterk gerenoveerd boerenhuis met dwarsschuur als enige resten van een voormalige hoeve, in traditionele bak- en zandsteenstijl.

Wauters benoemt een "hof ’t Eesbeek" niet ver van de grens van Pede naar het noorden, dat in de 15de eeuw eigendom was van De Loose, patriciërs uit Brussel. Mogelijks gaat het hier over het Hof te Biesbeek. Op de Ferrariskaart (circa 1770-1778) was er reeds een hoeve met losse bestanddelen zichtbaar die deels omwald was aan de noordzijde. De naam van de hoeve wordt weergegeven op de kaart van Vandermaelen (circa 1846-1854) en op de topografische kaart van 1874. "Biesbeekhof" zou verwijzen naar de natte gronden langs de beek. Op deze kaarten is er ook een vierkante omwalling aanwezig ten noorden van de hoeve, in deze omwalling is geen gebouw aanwezig. Verbesselt vermoedt dat er tussen de Ferrariskaart en de kaarten uit de 19de eeuw een verschuiving is geweest van het gebouwencomplex. De omwalling zou verwijzen naar een ouder complex. Ten noordwesten van het Biesbeekhof, aan de overzijde van de straat, was op de Ferrariskaart eveneens een rechthoekige omwalling zichtbaar zonder bebouwing. Deze zou volgens Verbesselt herinneren aan een ouder complex en motte die aan de oorsprong lag van het hof te Biesbeek. Hij haalt zelf aan dat het zou kunnen gaan om een feodale motte uit de 12de of 13de eeuw. Heden rest van deze omwalling nog een vijver. Buiten de beweringen van Verbesselt is er nog geen nader onderzoek gebeurd naar beide sites.

Een vergroting van de hoeve werd in 1865 geregistreerd op het kadaster en de hoeve zal evolueren naar een (semi-)gesloten hoeve. Ten tijde van de inventarisatie van het bouwkundig erfgoed in de jaren 1970 waren er werken aan de gang. Twee volumes werden gesloopt (ten oosten en ten zuiden). Dit werd in 1975 geregistreerd op het kadaster. Heden resten nog het boerenhuis ten westen parallel met de straat en haaks hierop een dwarsschuur ten noorden, beide werden tijdens de werken grondig gerenoveerd. Bij deze renovatie werden vele zandstenen elementen vernieuwd. Slechts de zandstenen plint, de deuromlijsting en enkele stukken van de kruiskozijnen zijn nog origineel.

Onderkelderd boerenhuis van zeven traveeën en één bouwlaag onder een overkragend pannen zadeldak met geprofileerde houten modillons. Hoge zandstenen plint met kwartholle afzaat. De gevels waren gewit, hiervan zijn nog resten aanwezig. Vernieuwde kruiskozijnen uitgezonderd het kruiskozijn van de tweede travee. Rondboogdeur met geprofileerde zandstenen omlijsting met sluitsteen en imposten. De imposten zijn gedateerd: "Ano" "1718". Boven de deurtravee dakvenster met puntgeveltje (muurvlechtingen, topstuk en schouderstukken). Zijpuntgevels met muurvlechtingen, topstukken en schouderstukken op geprofileerde consoles. De linkerzijgevel heeft een aandak en een kloosterkozijn. De rechterzijgevel heeft drie rechthoekige vensters en een rechthoekige deuromlijsting. Ten oosten tegen de rechterzijgevel klein zandstenen steekboogvormig poortje onder zadeldakje dat toegang geeft tot de achterliggende tuin.

Het woonhuis en de dwarsschuur zijn met elkaar verbonden door een aanbouwsel, deels onder lessenaarsdak tegen de zijgevel van het woonhuis. Dit volume heeft gevels met speklagen en een zijgevel met muurvlechtingen en schouderstuk.

Dwarsschuur onder afgewolfd zadeldak. In de zijgevel vakwerkbouw met een bakstenen vulling. De noordgevel van de schuur is opgebouwd uit zandsteen met twee aansluitende rechthoekige poorten onder een houten latei en met een middenstijl die bestaat uit een gerecupereerde ankerbalk. Verder kleine rechthoekige muuropeningen. Ten noorden tegen de dwarsschuur zandstenen muur met poort die toegang geeft tot de tuin. In de tuin nog bijgebouwen in (neo)traditionele bak- zandsteenstijl.

  • Kadaster Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Dilbeek, afdeling V (Itterbeek), 1865/12 en 1975/19.
  • VERBESSELT J. 1988: Itterbeek – Sint-Pieter en Sint-Anna-Pede, Het parochiewezen in Brabant tot het einde van de 13e eeuw, deel XXI, De Dekenij Halle III. De Moederparochie Leeuw, Koninklijk Geschied- en Oudheidkundig Genootschap van Vlaams-Brabant, Brussel, 216.
  • WAUTERS A. 1971 (heruitgave van 1855): Histoire des environs de Bruxelles, Description historique des localités qui formaient autrefois l'Ammanie de cette ville, deel 2, Brussel, 41.

Auteurs:  Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Biesbeekhof [online], https://id.erfgoed.net/teksten/140603 (geraadpleegd op ).


Biesbeekhof ()

"Biesbeekhof"; grondige "restauratie" van het geheel is aan de gang; het éénlaags boerenhuis werd grotendeels vernieuwd met meerdere elementen gekopieerd op de traditionele bak- en zandsteenstijl; slechts het algemeen volume (ook van de haakse dwarsschuur) werd gerespecteerd, evenals de zandstenen plint en de nog aanwezige rondboogdeuromlijsting en een kruiskozijn van zandsteen.


Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Biesbeekhof [online], https://id.erfgoed.net/teksten/38992 (geraadpleegd op ).