Teksten van Brouwerij-mouterij De Troch

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/39006

Brouwerij-mouterij De Troch (herinventarisatie 2012) ()

Ten noorden van de Ninoofsesteenweg, aan de Jan De Trochstraat en de Kreupelstraat ligt de 19de-eeuwse brouwerij De Troch met mouterij en mouttoren (Jan De Trochstraat nummer 4 en Kreupelstraat 2) en tegen de steenweg liggen twee woonhuizen (Ninoofsesteenweg nummers 775-777). Aan de overzijde (westzijde) van de Jan De Trochstraat ligt nog een bijhorend biermagazijn uit 1874 (Jan De Trochstraat nummers 1-3).

Fasegewijs tot stand gekomen geheel van (gecementeerde) bakstenen gebouwen, geschikt rondom een klein afgesloten gekasseid erf. In 1837 werden er ten noorden van een bestaand volume langs de Ninoofsesteenweg twee haakse vleugels geregistreerd op het kadaster waaronder een brouwerij. Deze brouwerij werd volgens de leggers gebouwd in 1834 en was eigendom van Jan Baptist De Knop. Vergrotingen van de gebouwen werden geregistreerd in 1868 en 1873, het complex werd hierdoor een gesloten geheel onder eigenaar Carolus Van Cutsem. In 1874 werd er aan de overzijde van de Jan De Trochstraat (nummers 1-3) een biermagazijn gebouwd (geregistreerd op het kadaster in 1875). Eind 19de eeuw (1898) zal er op het kadaster een gedeeltelijke reconstructie van de woning aan de Ninoofsesteenweg worden geregistreerd, de vleugel werd verdeeld over twee woningen. Ondertussen is het complex in handen gekomen van familie De Troch. In de eerste helft van de 20ste eeuw onderging het complex nog verschillende veranderingen. In 1900, 1931, 1943 en 1949 werden er de verschillende aanpassingen geregistreerd op het kadaster waarbij de woningen werden aangepast (1900, 1931 en 1949), het complex langs de Kreupelstraat werd uitgebreid (1900) en de brouwerij gedeeltelijk heropgebouwd (1931 en 1943). Verder onderzoek in het gemeentelijk en provinciaal archief van "commodo et incommodo" naar de vergunningen die nodig waren voor de brouwerij, zou uitsluitsel kunnen geven over de verschillende grote veranderingen in de brouwerij en de gebruikte installaties. De brouwerij werd buiten bedrijf gesteld in 1967.

Ten noorden (Kreupelstraat 2) staat de mouterij met opvallende vierkante mouttoren, volgens de inventarisatie van de jaren 1970 gebouwd in 1947, toch werd de laatste wijziging kadastraal geregistreerd in 1943. Deze mouterij met mouttoren is een vergroting of uitbreiding van een ouder volume, aangebouwd tegen de eigenlijke brouwerij (zie bouwnaden in de oostgevel). Hoger opgetrokken kubusvormig volume onder licht overkragend plat dak, opgebouwd uit baksteen en beton met grotendeels gecementeerde gevels. Kleine rechthoekige horizontale vensters, in de noordgevel (uitkijkend op de Kreupelstraat) als registers uitgewerkt. Op deze voorts blinde gevel moeilijk leesbaar geschilderd opschrift "Brouwerij Mouterij/ de Spanuit J. De Troch/ Gueueze (sic) Kriek Tel. Ternat 521033".

Centraal, tegen de mouterij, de brouwerij (?) van drie bouwlagen onder twee parallelle pannen zadeldaken met de nok dwars op de straat (Jan De Trochstraat 4). Verankerde baksteenbouw op een gecementeerde plint. Twee puntgevels met bovenaan een klimmende tandlijst. Rechthoekige gevelopeningen onder ijzeren I-lateien, rondboogvormige muuropeningen op de derde bouwlaag. Rechts daarvan aan de Jan De Trochstraat een bijgebouw met gecementeerde gevel onder plat dak. Ten oosten een hoger aangebouwd bijgebouw onder zadeldak, mogelijks met de brouwzaal (?). Tussen de laatste twee bijgebouwen zit een ingebouwde ronde bakstenen fabrieksschoorsteen vervat met uitkragende kop. Nog meer naar het oosten, bakstenen bijgebouwen onder platte daken. Tussen de dienstgebouwen en het woonhuis (Ninfoofsesteenweg nummer 777) is een bakstenen ommuring aanwezig met segmentboogvormige poort.

Aan de Ninoofsesteenweg verbouwde brouwerswoning (nummer 777) van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (mechanische pannen). Zijtrapgevels met schouderstukken aan de Jan De Trochstraat en aansluiting op de woning rechts. Baksteenbouw met verwerking van blauwe hardsteen voor de plint, de lekdrempels en de deur- en vensteromlijstingen met sluitstenen. Lijstgevel met rechthoekige gevelopeningen met vernieuwd schrijnwerk en vernieuwde kroonlijst.

Rechts aansluitend (nummer 775) oorspronkelijk mogelijk eveneens een brouwerswoning van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak met mechanische pannen. Onderkelderde woning, met schijnvoegen gecementeerde lijstgevel gekenmerkt door op de eerste verdieping geprofileerde vensteromlijstingen met uitgewerkte pseudosluitsteen geflankeerd door guirlandes en eenvoudige licht verheven decoratie op de borstwering. Rechthoekige muuropeningen, vlakke blauwe hardstenen omlijsting voor de deur, hardstenen lateien voor de oorspronkelijk beluikte vensters van het gelijkvloers, lekdrempels in blauwe hardsteen. Vernieuwde kroonlijst.

Aan de overzijde van de Jan De Trochstraat (Jan De Trochstraat nummers 1-3) bevindt zich een biermagazijn, op de voorgevel "1874" gedateerd door middel van licht verheven metselwerk van gesinterde baksteen. Verankerde baksteenbouw van drie tot drieënhalve bouwlagen onder zadeldak (mechanische pannen, nok dwars op de straat). Beide puntgevels (voor- en achtergevel) zijn gekarakteriseerd door een klimmende boogfries afgelijnd met gesinterde baksteen. Gewijzigde gevelopeningen (zie bouwsporen), rechthoekig op gelijkvloers, onder segmentbogen met arduinen dorpels op de verdiepingen. De muuropeningen van de noordgevel werden aangepast.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen Dilbeek, Afdeling VI (Schepdaal), 1837/21, 1868/20, 1873/10, 1875/12, 1898/10, 1900/11, 1931/36, 1932/15, 1939/20, 1943/26 en 1949/14.

Auteurs:  Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Verwinnen K. 2012: Brouwerij-mouterij De Troch [online], https://id.erfgoed.net/teksten/142169 (geraadpleegd op ).


Brouwerij De Troch of de Kleine Spanuit ()

"Brouwerij De Troch", of "de Kleine Spanuit", 1874, buiten bedrijf sedert 1967.

Brouwerij met woonhuis en bijgebouwen in baksteen, in los verband rond gekasseide binnenkoer, en aan weerszijden van de Jan De Trochstraat.

Woonhuis met zadeldak (pannen), trapgevel in de Jan De Trochstraat, en rechthoekige muuropeningen; verbouwd.

Brouwerij met drie bouwlagen, boogvensters en rechthoekige openingen onder ijzeren I-balken; klimmende tandlijst en muurankers met zadeldak, en aanleunend lessenaarsdak (pannen), recentere bijgebouwen met gecementeerde gevel onder zadel- en platte daken; ingebouwde bakstenen ronde schouw met uitkragende kop; wordt verbouwd tot woningen.

Mouterij met vierkante uitstekende mouttoren, uit 1947, snelbouw en gecementeerde gevel.

Aan overzijde Jan De Trochstraat: aftrekkerij, op voorgevel 1874 gedateerd; drie en drieënhalve bouwlagen onder zadeldak (pannen); openingen onder segmentbogen met arduinen dorpel. Twee blinde zijgevels. Klimmende boogfries op voor- en achtergevel en rechte muurankers.


Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: De Maegd C. & Van Aerschot S. 1975: Brouwerij-mouterij De Troch [online], https://id.erfgoed.net/teksten/39006 (geraadpleegd op ).