Historiek

Langgestrekte vleugel als rest van een voormalig 17de-eeuws landhuis, het zogenaamde Kasteel van Kapelle, ook kasteel d’Hannosset geheten, in traditionele bak- en zandsteenstijl, heden verdeeld in twee woningen met voortuintje. Gelegen ten noordoosten van het centrum aan een aarden weg die vanaf 1835 op het kadaster wordt ingetekend bij het splitsen van de percelen, nu een gekasseide voetweg. Verbesselt situeert het kasteel van Kapellen verkeerdelijk ten zuid-westen van de kerk in de Lumbeekstraat, omdat er zich op de kadastrale Vandermaelenkaart (circa 1834-1835) daar een gebouw met de vorm van een (ronde) toren opgetekend was. Het voormalige kasteel ligt in het beschermde dorpsgezicht van Sint-Ulriks-Kapelle (datum besluit: 16 oktober 1980).

Het kasteel zou eerst in handen geweest zijn van de familie de Bigard. Christophe Hannosset, ridder en algemeen ontvanger van het kwartier Brussel, kocht het kasteel in de 17de eeuw van de weduwe van Philippe-François de Fourneau, Isabelle de Berchem, en haar zoon Philippe-Théodore de Fourneau, graaf van Kruikenburg. Het kasteel zou rond 1617 terug opgebouwd en gerestaureerd zijn, aangezien het in vervallen toestand verkeerde. Op de Ferrariskaart (circa 1770-1778) is er een u-vormig omwald gebouw zichtbaar. Wauters beschreef het kasteel als bestaande uit wallen, torens, omgeven door een lusthof, hagen en paviljoenen. Vanaf begin 19de eeuw blijven hiervan slechts twee tegenover elkaar gelegen vleugels over die niet meer omwald zijn (zie 19de-eeuwse cartografie). Het kasteel werd dus gedeeltelijk afgebroken. In 1835 wordt op het kadaster een verkoop geregistreerd aan De Coullemont Charles Florentius, burgemeester van Sint-Ulriks-Kapelle. Circa 1842 werd er een gemeenteschool in ondergebracht. In 1871 wordt de splitsing van de vleugel, in twee afzonderlijke delen geregistreerd op het kadaster. De vleugel was toen in handen van de gemeente; die gebruikte het gebouw tot dan als gemeentehuis en verkocht het door aan Van Esch-Schoonjans, Joannes, herbergier (nummer 3) en het tweede perceel (nummer 5) aan Vanderveken Vanderbocht Michel, onderwijzer. Vanaf de jaren 1880(?) zou er ook een herberg zijn ondergebracht. Begin 20ste eeuw werden er een aantal éénlaagse volumes bijgebouwd aan de achterzijde. De tweede overblijvende vleugel van het voormalige kasteel zal in 1953 op de kadastrale mutatieschets verdwijnen. Enkel de bakstenen structuur verwijst nog naar het 17de-eeuws landhuis. Van de oorspronkelijke indelingen en muuropeningen blijft niets meer over.

Beschrijving

Verankerd bakstenen breedhuis met kern uit de 17de eeuw op rechthoekige plattegrond van twee bouwlagen van acht traveeën onder kunstleien schilddak, nok evenwijdig met de straat. Ten westen een éénlaagse latere aanbouw van drie traveeën onder zadeldak. Tijdens de inventarisatie gehele renovatie aan de gang van nummer 3 (drie linkse traveeën en de aanbouw). Over de hele gevel zijn verschillende bouwsporen zichtbaar van de oorspronkelijke muuropeningen, namelijk de dubbele ontlastingsbogen en hoekblokken van de vroegere kruiskozijnen. Heden verlaagde rechthoekige muuropeningen ter vervanging van de vroegere kruiskozijnen. Verder zijn er nog sporen aanwezig van zandstenen steigergaten en hoekkettingen en aan de linker zijgevel zijn sporen zichtbaar van een wachtgevel. De gevels vertonen sporen van een bepleistering of overschildering.

Nummer 5 heeft centraal een 18de-eeuwse rondboogdeur met waaiervormig bovenlicht ingeschreven in een classicistische rechthoekige natuurstenen omlijsting met sluitsteen en imposten en sterk uitspringende kroonlijst. Rechts boven de inkomdeur was er een zandsteen met inscriptie, maar deze is heden niet meer leesbaar. Er is een dakkapel aanwezig in de as van de deur. In de noordoostelijke hoek is nog een driekwart-ronde toren aanwezig met uitgewerkte bakstenen fries op de bovenste verdieping en zeshoekig leien tentdak. Onderaan de toren bevindt zich een getralied steekboogvenster met omlijsting in gesinterde baksteen.

Linker aanbouw opgevat als een dwarsschuur met centraal een rechthoekige poort in een korfboogvormig veld. Sterk aangepaste achtergevel met latere aanbouwsels.

Resten van het voormalig kasteel, eertijds in het bezit der families de Fourneau en Hanosset. In 1842 in gebruik als gemeenteschool, nadien als herberg en heden in twee woningen verdeeld. Bakstenen gebouw met schilddak (kunstleien), in de kern opklimmend tot de 17de eeuw, maar met weinig belangwekkende sporen van die tijd. Recente muuropeningen, op een deuromlijsting uit het vierde kwart van de 18de eeuw na: rondboog van zandsteen ingeschreven in een rechthoekige omlijsting met ingediepte zwikken, geprofileerde imposten, hangende sluitsteen en bekronende druiplijst. Recente toevoegingen en verbouwingen.