Teksten van Sint-Jacob in Galiciën

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/3932

Sint-Jacob in Galiciën ()

”Sint-Jacob in Galiciën” is een samenstel van drie traditionele panden gebouwd in 1577, eertijds genaamd "Woudt" (nummer 12), "Sint-Jacob of "Sint-Jacob in Galiciën" (nummer 14) en "Hert', "Ghulden Hert" of “Kegeleer” (nummer 16).

Het gevelfront dat uit drie gekoppelde trapgevels bestaat, werd in 1924 deskundig gerestaureerd in opdracht van Robert A. Janssens en Frans Vandenhoudt, met een premie van de stad Antwerpen. De werken onder leiding van de architecten Vincent Cols en Jules De Roeck betroffen het decaperen, herstellen en aanvullen van het bak- en zandsteenparement, en het vernieuwen van kruiskozijnen, waterlijsten, dekstenen en topstukken. Begane grond en insteekverdieping, verstoord in de vier rechter traveeën, werden gedeeltelijk gereconstrueerd, evenals de twee kloosterkozijnen boven de poort. Vermoedelijk onderging het interieur in dezelfde periode een grondige renovatie. Het project is illustratief voor de gangbare, ingrijpende restauratiepraktijk van het architectenbureau Cols en De Roeck tijdens het vroege interbellum, met als streven de oorspronkelijke toestand naar ideaalbeeld te herstellen. Tot de vergelijkbare voorbeelden uit de jaren 1920 behoren “De Roosenboom” en “De Soete Naam Jesus” in de Korte Nieuwstraat, "Sint-Hiëronymus", “Sint-Augustinus" en "Sint-Gregorius" in de Everdijstraat.

De drie diephuizen, samen tien traveeën breed en met drie bouwlagen plus insteekverdieping, zijn elk afgedekt door een zadeldak (nok loodrecht op de straat, Vlaamse pannen). Te oordelen naar de gevelordonnantie werden zij van bij oorsprong als een eenheid opgevat, met eenvormige registers van kruiskozijnen, doorlopende waterlijsten, en een zelfde schikking van de muuropeningen in de geveltop. Trapgevels van negen en acht treden met overhoeks topstuk, in bak- en zandsteenbouw op een kwarthol geprofileerde sokkel, gekenmerkt door speklagen, waterlijsten en kwarholle negblokken, en verankerd door smeedijzeren muurankers met gekrulde spie. In de middenas, korfboogpoort met kwarthol beloop, onder een waterlijst op kraagstenen. Registers van kruiskozijnen met druiplijsten, oplopend en getralied over begane grond en insteek. Tweeledig en belijnd door waterlijsten, worden de geveltoppen geopend door rechthoekige drielichten met een lager middenluik, waarboven een rechthoekig luik. Boven de poort barok Onze-Lieve-Vrouwebeeld met Kind op linkerarm en een scepter in rechterhand uit eikenhout, te dateren in de 18de eeuw. Gerestaureerd met een polychrome afwerking in 1969, kreeg het beeld bij de restauratie door Geneviève Hardy in 2006 een monochrome afwerking met vergulde accenten. De Madonna rust op een gesculpteerd hardstenen voetstuk met engelenhoofdjes en Mariamonogram, onder een zinnebeeldige duif, beschermd door een gegolfde houten luifel met kwastjes; smeedijzeren lichtarm met lantaarn.

In het interieur is een merkwaardige ensemble muurschilderingen in renaissancestijl vrijgelegd, dat in 1579 gedateerd wordt, met perspectivische architectuurvoorstellingen, beeldnissen en diamantkoppen, vermoedelijk de resten van een groter ensemble.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1924#17397; foto’s GP#5327-5328.

Auteurs:  Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Braeken J. 2018: Sint-Jacob in Galiciën [online], https://id.erfgoed.net/teksten/297754 (geraadpleegd op ).


Sint-Jacob in Galiciën ()

Zogenaamd huis Sint-Jacob in Galiciën is een samenstel van drie panden eertijds genaamd "Woudt" (nummer 12), "Sint-Jaboc, modo "Sint-Jacob in Galiciën" (nummer 14) en "Hert', modo "Ghulden Hert", modo Kegeleer (nummer 16). Te oordelen naar de gevelordonnantie zijn zij oorspronkelijk als een eenheid opgevat: gelijke registers met kruiskozijnen, doorlopende waterlijsten, zelfde schikking der muuropeningen in de top. Drie diephuizen, samen tien traveeën breed en met drie bouwlagen plus insteekverdieping, elk afgedekt door een zadeldak (Vlaamse pannen).

Zand- en bakstenen trapgevels (acht treden + overhoeks topstuk) in traditionele stijl, gebouwd in 1577. De benedenverdieping werd vrij gereconstrueerd tijdens de deskundige restauratie van 1924, onder leiding van architecten V. Cols en J. De Roeck. Middenin, korfboogpoort in witstenen omlijsting omgeven door druiplijst. Hierboven: gepolychromeerd Onze-Lieve-Vrouwebeeld met Kind op linkerarm, scepter in rechterhand. Gesculpteerd hardstenen voetstuk met engelenhoofdjes en monogram van Maria. Smeedijzeren lichtarm, sierlijk gekruld. Beeld onder gebogen baldakijn. Nummer 16 bezit inwendig nog zijn oorspronkelijke constructie en indeling, naast merkwaardige muurschilderingen die 1579 gedateerd worden.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1924#17397.

Bron: GOOSSENS M. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A., STEYAERT R., ILLEGEMS P. & DE BARSÉE L. 1976: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3na, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Goossens, Miek
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. & Goossens M. 1976: Sint-Jacob in Galiciën [online], https://id.erfgoed.net/teksten/3932 (geraadpleegd op ).