Postgebouw in neogotische stijl uit 1901 naar ontwerp van Maurice Van Ysendyck.

Historiek

In de periode 1890-1910 werden in bijna alle belangrijke Belgische steden postkantoren gebouwd en dit onder impuls van politicus Jules Vandenpeereboom (1843-1917) die van 1884 tot 1899 onafgebroken minister van spoorwegen, post en telegraaf was. Typerend voor de postgebouwen uit die periode is de historiserende vormgeving, waarbij telkens de integratie in de specifieke historische context werd vooropgesteld. Voor de ontwerpen werd beroep gedaan op bekende architecten zoals Pierre-Victor Jamaer (Luik, 1901), Louis dela Censerie (Brugge, circa 1890), Louis De Curte (Brussel, 1893) en Pierre Langerock (Kortrijk, 1906).

De bouw van het postkantoor met woning voor de ontvanger te Halle werd toevertrouwd aan Maurice Van Ysendyck. De plannen dateren van 1901 en zijn ondertekend door Maurice Van Ysendyck (1868-1941), zoon van Jules-Jacques Van Ysendyck (1836-1901), de belangrijkste vertegenwoordiger van het historisme van de tweede helft van de 19de eeuw die kort voordien was overleden. In hoeverre het ontwerp aan vader of zoon dient toegeschreven te worden is niet bekend. Maurice Van Ysendyck werkte echter nauw samen met zijn vader en zette diens praktijk na zijn dood verder. Hij was onder meer betrokken bij de restauratie van de Onze-Lieve-Vrouw-ten-Zavelkerk te Brussel, de Sint-Pieterskerk van Anderlecht, de Sint-Martinuskerk van Halle en de Sint-Gertrudiskerk te Ternat. Na de Eerste Wereldoorlog reconstrueerde hij het stadhuis van Schaarbeek en de universiteitshallen te Leuven.

Beschrijving

Het postgebouw van Halle is ingeplant op een rechthoekig hoekperceel, ter hoogte van het koor van de Sint-Martinuskerk en vlak naast het Jezuïetencollege. Het oorspronkelijk concept voorzag in een hoofdvolume langs de straat waarop twee éénlaagse dwarsvleugels (woonzone postontvanger en sanitairblok) rond een binnenkoer aansloten. Deze binnenkoer was afgesloten met een hoge bakstenen muur. Dit achterliggend gedeelte werd in de loop der jaren herhaaldelijk verbouwd, terwijl het hoofdgebouw in nagenoeg originele toestand bewaard bleef.

Het is neogotisch geïnspireerd hoekgebouw opgetrokken in baksteen met gebruik van blauwe hardsteen en kalkzandsteen. Het bestaat uit twee bouwlagen en een zolderverdieping onder een leien dak, dat een postkantoor met een woning voor de ontvanger combineerde. De hoeksituatie wordt geaccentueerd door een één travee brede gevelafschuining met wimbergbekroning, versierd met pinakels en hogels. Links en rechts sluiten twee symmetrische, drie traveeën brede trapgevels, bekroond met uitgelengde topstukken, daarop aan. Het gebouw heeft een forse arduinen plint waarop telkens drie gekoppelde arduinen lancetvensters met smeedijzeren diefijzers rusten. Op de gevelhoek is een arduinen bas-reliëf in een accoladevormige nis aanwezig met het wapenschild van België en het opschrift "L’union fait la force". Helemaal links geeft een bescheiden arduinen korfboogdeur met getralied bovenlicht toegang tot het gebouw. Een waterlijst benadrukt de scheiding tussen het kantoorgedeelte op het gelijkvloers en de kamers van de ontvanger op de verdieping. Hier wordt gebruik gemaakt van witte kalkzandsteen en een meer speelsere gevelbehandeling. De kruisvensters in een regelmatige negblokomlijsting worden samengetrokken onder een driepasboog met ranke colonetten, waarbij de raakpunten zijn verrijkt met groteske mensen- en dierenfiguurtjes.

De algemene planindeling met een smalle gang die zowel de publieke als de privéruimten bedient bleef, ondanks een grondige herinrichting, bewaard.